Ak Parti'de sandık taşımaya farklı bakışlar

YSK'nın kamuoyunda sandık taşınması olarak tartışılan sandık yerlerinin belirlenmesi konusunda nihai kararını bugün ya da yarın vermesi bekleniyor. Ancak ortada sandıkların taşınması adı altında tartışılan bir kavram kargaşası var.

Cizre ilçe seçim kurulu güvenlik gerekçesiyle Cudi, Nur ve Sur mahallelerinde, Yüksekova İlçe Seçim Kurulu Başkanlığı da yine aynı gerekçe ile 53 köy ve ilçe merkezindeki 7 okulda sandık kurulmayacağına, seçmenlerin belirlenecek farklı bölgelerdeki sandıklarda oy kullanmasına karar verdi.

Buna karşın Silvan İlçe Seçim Kurulu Başkanlığı, yine güvenlik gerekçesiyle 75 mahallede sandık kurulamayacağına, buradaki seçmenlerin 16 mahallede birleştirilecek sandıklarda oy kullanmasına karar verdi.

İlçe seçim kurullarının aldığı bu kararlara itirazlar var. Yüksek Seçim Kurulu'nun hafta başından bu yana beklenen kararı bu itirazlarla ilgili olacak.

AK Parti'de farklı görüşler

Ancak seçimlerin güvenliği konusunda endişesini dile getiren ve sandıkların taşınması konusunda ilçe seçim kurullarına yapılan itirazların yerinde olmadığını söyleyen AK Parti'de konuya ilişkin farklı açıklamalar var.

Son olarak TRT'de yayınlanan Haber Odası programına katılan Partinin Siyasi ve Hukuk İşlerinden Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Mehmet Ali Şahin sandıkların "yeni bir yasal düzenleme yapılmadan taşınmasının mümkün olamayacağını" söyledi. Şahin bu görüşünü memleketi Karabük'te yaptığı açıklamada da tekrarladı:

"Benim hukuki görüşüm, yasada bir değişiklik yapmadan seçim bölgesindeki sandıkların başka bir seçim bölgesine taşınmasını mümkün görmüyorum."

Şahin bu görüşünü 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri hakkındaki kanunun 3 ve 4'üncü maddelerine dayandırıyor. "Her muhtarlık bir seçim bölgesidir ve seçim bölgesi içerisinde de yeteri kadar sandık bölgesi oluşur" ibaresinin bulunduğunu hatırlatan Şahin, şöyle konuştu:

"Dolayısıyla bu mevzuata dayalı olarak değerlendirme yaptığımızda, bir muhtarlık sınırı içerisindeki sandıkların başka bir yerdeki mahalleye taşınması yasal açıdan doğru değildir diye değerlendirdim. Ama benim gibi düşünmeyen hukukçu arkadaşlarımızda var. Onlarda diyorlar ki, 'bazı zorunlu sebepler ortaya çıktığında YSK Anayasa'nın 79'uncu maddesindeki seçimlerin düzenli şekilde yapılmasıyla ilgili kendisine verilmiş olan görev bağlamında böyle sandıkların bir başka mahalleye, bir başka yere taşınmasına karar verebilir."

Şahin'in görüşüne bir başka açıdan destek veren isim ise Partinin Teşkilatlardan Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Mustafa Ataş.

Ataş YSK'nın sandık taşıma kararı alması halinde seçmenin taşınması yükümlülüğünü de üstlenmesi gerekeceğini düşündüğünü söyledi.

Al Jazeera'nin sorularını yanıtlayan Ataş, "anladığım kadarıyla YSK bu sorumluluğun altına girmek istemiyor. Art niyetli birisi çıkar da, 'ben taşınmadım der' sürece itiraz ederse seçimlerin iptali gündeme gelebilir. Ben tecrübemden hareketle bir milletvekili kazanıp, kaybetmenin önemli olduğu bir süreçte hassasiyetimi ifade ediyorum" dedi.

Başbakan Ahmet Davutoğlu'da New York dönüşünde uçakta gazetecilerin konuyla ilgili sorusuna şu cevabı vermişti:

"Almanya'da oy kullanacak birisi de 'ben 300 km öteye gidemiyorum. Gel şuraya bir sandık kur yoksa oy kullanma hakkımı kullanamıyorum' diyebilir. Bunun sonu yok. Nihayet en doğru kararı YSK verecek."

YSK temsilcisi farklı görüşte

Şahin kendisi gibi düşünmeyen hukukçularda olduğunu söylüyor. Bunlardan biri partinin YSK'daki temsilcisi Şeref Malkoç.

Al Jazeera'nin sorularını yanıtlayan Malkoç'da tıpkı Şahin gibi 298 Sayılı yasaya ama farklı maddelerine atıfta bulunuyor. Malkoç'un işaret ettiği maddeler 9, 20 ve 74. Maddeleri ile Anayasa'nın 79. Maddeleri. Malkoç şunları söyledi:

"Mesele derinlemesine bilinmeyince....Ben meseleyi derinlemesine biliyorum. Can ve mal güvenliği söz konusu ise sandıklar konusunda kararı İlçe Seçim Kurulu verir. YSK'da bunu denetler."

Malkoç sandıklarla birlikte seçmenin taşınmasının da YSK tarafından sağlanması gerekip gerekmediği sorusuna ise, " Tüm kamu görevlileri ilçe seçim kurullarının vereceği görevlere uymak durumunda. Dolayısıyla filan araç tahsis edilecek derse edilir. Ya da araç tahsis edilmeyecek, (kimin nerede oy kullanacağı) ilan edilecek derse ilan edilir. Art niyetli olmadıktan sonra da kimse buna itiraz edemez. 298 sayılı kanunun 9. Maddesine göre gerekli tedbirler alındıktan sonra tereddüte gerek yok"

Şentop: Meselede bir incelik var

AK Parti'nin hukukçu milletvekillerinden Mustafa Şentop ise kavram kargaşasının nedeninin 'meselede bir incelik var' sözleriyle anlattı. Şentop, sandıkların dağıtılması ile oy kullanılacak sandıkların dağıtılması konularının karıştırılarak tartışıldığını söyledi.

Şentop, PKK'nın bazı köylerde ve mahallerde 'bu sandıktan başka bir partiye oy çıkarsa...' diyerek seçim sonrasına dair de tehdit oluşturduğunu söyledi. Sandık taşıması kararının, numarası belli bir sandığın, bir mekandan başka bir mekana konulması olduğunu belirten Şentop, bu yönde kararların daha öncede alındığını hatırlattı ve "Sandık taşıma konusunda tartışma yok" dedi. Şentop, AK Parti'nin asıl önemsediği konunun seçim sonrası güvenlik için, bir köyde / mahallede oy kullanacakların, örneğin 10 farklı sandığa dağıtılarak, hangi partiye oy verdiklerinin anlaşılmaması olduğunu söyledi.

Şentop, YSK'nın son kararı verirken de ilçe seçim kurullarının hangi gerekçelerle, ne karar aldığına bakacağını vurguladı.

Çelik: Sandıkların birleştirilmesi söz konusu değil

YSK'nın vereceği karar beklenirken AK Parti sözcüsü Ömer Çelik yazılı bir açıklama yaptı. Çelik açıklamasında "sandıkların birleştirilmesi söz konusu değil" dedi. Çelik de partinin YSK temsilcisi Malkoç ile aynı yasa maddelerine atıf yaptı:

"Basına yansıyan İlçe Seçim Kurulu kararları, sandıkların kurulacağı yerin belirlenmesiyle ilgili ve sınırlıdır. Sandıkların birleştirilmesi ya da seçmenin kayıtlı olduğu sandık dışındaki bir sandıkta oy kullanması söz konusu değildir. Seçimde sandıkların konulacağı yeri belirleme yetkisi, İlçe Seçim Kurulu'nundur. İtiraz veya şikayet halinde nihai karar, Yüksek Seçim Kurulu'na aittir. Bugüne kadar pek çok köy veya mahalledeki seçmenlerin oy kullanacağı sandığın, başka bir köy veya mahalleye kurulmasına dair İlçe Seçim Kurulu ve YSK kararları vardır. Burada önemli olan, bu yönde bir kararı gerekli ve zorunlu kılan haklı gerekçenin olup olmadığıdır. Çünkü Anayasa ve yasalar, bu yönde bir karar alınmasına engel değildir."

Kaynak: Al Jazeera, AA