Turizm'de Antalya tedirgin ama umutlu

Türkiye'nin sınır ihlalinde bulunduğu için Suriye sınırında düşürdüğü Rus savaş uçağı ile ilgili Moskova yönetiminin aldığı önlemler, şimdiye kadar en çok Antalya'yı etkiledi. Yaş sebze ve meyve ihracatının yüzde 80'ine yakınını Rusya'ya yapan Antalya, turizmde de ilk darbeyi Türkiye kamplarını iptal eden Rus takımlarından yedi.

Antalya Rus turistlerin en çok tercih ettiği tatil yerlerinden biri. Rusya'daki ekonomik durum nedeniyle bir yıl öncesine göre yüzde 19,5 oranında azalsa da, 2015'in Ocak-Ekim döneminde Rusya'dan Antalya'ya gelen turist sayısı 2 milyon 789 bindi.

Antalya'da turizm sektörü, 54 ayrı iş koluna istihdam sağlıyor. Kentte faaliyet gösteren turizmcilere, Rusya'nın vatandaşlarına "Tatil için Türkiye'ye gitmeyin" çağrısının ardından 2016 turizm sezonu ile ilgili beklentilerini sorduk.

Antalya'nın sahil şeridi boyunca faaliyet gösteren otel ve tesislerin ana hedef kitlesi Ruslar. Çalışan personelden, sunulan hizmet ve konseptlere kadar her şey bu kitleye göre belirleniyor.

Akka Otel Pazarlama Müdür Yardımcısı Rinat Bikkul, planlamasını en kötü ühtimale göre yapıyor [Fotoğraf: Can Hasasu / Al Jazeera]

'Rus pazarı yokmuş gibi planlama yapıyoruz'

Antalya'nın Beldibi bölgesine faaliyet gösteren Akka Otel, çocuklu ailelere hitap ediyor. Yıllardır satış planlarını, Rusya'dan gelen ailelerin güvenli, rahat ve eğlenceli bir tatil yapması üzerine yaptılar. Otelin Pazarlama Müdür Yardımcısı Rinat Bikkul, Tatar kökenli. Rusya'yı, siyasi dengelerini ve Rus kültürünü çok yakından tanıyor:

"Yapım gereği her zaman en kötüsünü düşünüp iyi olanını da umut ederek hareket ederim. O yüzden ben şu an Rus pazarı yokmuş gibi planlama yapıyorum. Rusya dışında kal, ama Rusça konuşan ülkelere daha çok ağırlık veriyoruz. Eğer Türkiye-Rusya ilişkilerinde düzelme olursa, reklam stratejilerini yeniden oraya göre düzenlemek sıkıntı olmaz. Ama şu an eski Rus cumhuriyetlerine, Balkan pazarına ve Avrupa ülkelerine yönelmiş durumdayız. Bu bizim B planımız olmakla birlikte yeni pazarlar da bakıyoruz. Ürünümüz kaliteli bir ürün ve dünyanın her yerinden talep görebilir".

Bikkul, her gün Rus televizyonlarını izliyor, internet sitelerini takip ediyor. Türkiye-Rusya arasındaki uçak gerginliğinin sosyal medyadaki yankılarına hayretle tanıklık ettiğini söylüyor. Ona göre siyasiler dümenin yönünü çevirse de geminin buna tepki vermesi zaman alacak:

"Kısa vadede bu olayın çok hızlı ve kolay çözülebileceğine inanmıyorum. İki ülke arasındaki ilişkiler düzelse bile, turizm anlamında gene de bir kaybın olacağına inanıyorum. Çünkü Rusya'da bu olayla birlikte, devlet destekli ciddi bir Türkiye karşıtı propaganda var. Bugüne kadar hiç duymadığımız, aklımıza bile gelmeyecek şeyler duyuyoruz. Bugüne kadar Türkiye, Rus turistler için, sevilen, güvenli, rağbet gören bir ülkeydi. Şimdiyse güvensiz, kalitesiz, Rus turistlere karşı kötü muamele yapılan bir yer gibi yansıtılıyor Rus medyasında. İşini severek yapan bizler için bu durum çok üzücü. Ama kanaatini televizyonda izledikleri ile oluşturan, ortalama bir Rus vatandaşını eski çizgiye geri getirmek kısa vadede sıkıntılı olabilir."

Regnum Carya'nın Yönetim Kurulu Başkanı Ali Şafak Öztürk, devletten Antalya'ya doğrudan uçuş desteği istiyor [Fotoğraf: Can Hasasu/ Al Jazeera]

'Devlet Antalya'ya doğrudan uçuş desteği versin'

Antalyalı turizimciler, yıllardır yaptıkları lüks oteller ve golf tesisleri ile, çok para harcayan, üst seviye turist kitlesini kendilerine çekmek için çalışıyor. Dünyanın en gelişmiş ekonomilerine sahip ülkelerin liderlerini bir araya getiren G20 zirvesi Antalya için mükemmel bir tanıtım olmuştu. G20 toplantılarının yapıldığı otellerden biri olan Regnum Carya'nın Yönetim Kurulu Başkanı Ali Şafak Öztürk, sıkıntılı bir süreç olduğunu kabullanse de umutlu:

"Bu uçak krizi Mart ayında, Nisan ayında olsa çok daha kötü etkileri olabilirdi. Şu anda bir bilinmezlik var ama gene de ümit var. Toplantı grupları, futbol kampları doğrudan etkilendi. Bu alanda iptaller oldu. Ama Rus turizminde genelde son dakika rezervasyonlar aldığı için şu anda etkileri tam olarak görünmüyor. Siyasi gerilimin kaygısı var ama gene de kriz diyemeyiz. Biraz daha gecikirse belki programlamaya etkisi olur. Otellerde animasyon gösterileri ve Rus sanatçıları programları oluyor. Bununla ilgili bağlantılara girilemiyor belki. Ama şu anda olması daha ileride olmasından daha iyi oldu. Sorunların soğuması için zaman var."

Öztürk, bazı lüks otellerin, karlı olmayacağı gerekçesiyle, yaz sezonunda bile açılmayabileceği gibi söylentilerin olduğunu hatırlatıyor, özellikle Rusya'nın charter seferlerini iptal etmesi ile ilgili ulaşım alanında devletten destek bekliyor:

"Devlet sektöre ulaşım katkısı sunabilir. Rus turisti alternatif yollarla Türkiye'ye getirme, diğer pazarlardan daha fazla turistin Antalya'ya gelmesi için Türk Hava Yolları yeni seferler koyabilir. Antalya'nın en büyük sıkıntısı THY gibi üst seviye hava yollarının, doğrudan tarifeli seferlerle buraya yolcu getirmemesidir. Londra, Paris ve Ortadoğu'nun diğer noktalarından uçuşlar olsa çok iyi olur. Turist doğrudan uçuşu seviyor. Özellikle üst segment, para getiren misafirler aktarmalı uçuşu tercih etmiyor. Sonuçta Antalya, Avrupa'nın üçüncü, dünyanın da dokuzuncu en çok turist çeken şehri olmayı başarmış bir destinasyon. Rusya'nın Antalya'ya charter uçuşları yasaklaması kararından sonra devlet, doğrudan uçuşlar ile kentimizin potansiyelini arttırabilir."

AKTOB Başkanı Yusuf Hacısüleyman, kriz olsa da Rus pazarından vazgeçmelerinin söz konusu olmadığını söylüyor.

'Kimse Rus pazarından vazgeçeceğimizi sanmasın'

500'ün üzerinde üyesi bulunan ve Antalya'da 400 bin yatağa karşılık gelen bir turizm yatırımcısını temsil eden Akdeniz Turistik Otelciler ve İşletmeciler Birliği (AKTOB) Rus hükümetinin son uygulamalarını yakından izliyor.

AKTOB Başkanı Yusuf Hacısüleyman'a göre Antalyalı turizmciler arasında bir panik yok ve atılacak adımlar konusunda da ortak hareket edilmesi önemli:

"Rusya ile ilgili turizm mevsimi daha çok yaz aylarına yönelik olduğundan, Nisan sonu, Mayıs başı açılıyor sezonumuz. Dışişleri Bakanımızın, Rusya Dışişleri Bakanı ile yapmış olduğu görüşmenin faydalı olacağını düşünüyoruz. Bunu olumlu yöndeki gelişmelerin başlangıcı olarak görüyoruz. Biz bu konunun diplomasi yoluyla, bu süre zarfından, aşılmasını ümit ediyoruz. Dolayısıyla da bir panik yok. Sezon için programlarımız aynen devam ediyor. "

Hacısüleyman, Rus pazarı ile ilgili olarak gelişmelerin, kendi beklentileri doğrultusunda, olumlu seyretmemesi halinde bile, sektörün geçen yıl Rusya'da yaşanan ekonomik krizden dolayı hazırlıklı olduğunu düşünüyor:

"Rus parasının geçen yıl yaşadığı değer kaybı nedeniyle sektörümüz bazı önlemler almıştı. Geçen yıl da Rus turistlerin azalacağını ön görerek planlamalar yapıldı, yeni pazarlar araştırıldı. Zaten turizm sektörü hep hareket halinde. Bir ülkede sorun çıkar, diğerinin talebi artar... Planlamalarımız her zaman esnek olmak zorunda. 21 yıldır Rusya pazarı ile çalışıyoruz. 1000 turist ile başlayan bu pazar, çabalarımızla 4-4,5 milyona ulaşmıştı. Bazı sıkıntılar yaşanıyor diye bunca yıllık emeğe sırtımızı dönmemiz söz konusu değildir."

Kaynak: Al Jazeera