'Kömür kullanımı havayı kirletiyor'

İstanbul Üniversitesi (İÜ) Çevre Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Burcu Onat, İstanbul'da kış döneminde öne çıkan önemli çevre kirliliği sorununun kömür kullanımının artışından dolayı ısınma kaynaklı olduğunu bildirdi. Doç. Dr. Onat, yaptığı yazılı açıklamada, doğalgaza geçiş öncesinde kullanılan kömür, odun gibi fosil yakıtların kullanımının hava kirliliğine yol açtığını anımsattı. Artan nüfus ile plansız yapılaşma nedeniyle sanayinin konutlarla iç içe geçtiğini belirterek, ayrıca artan araç sayısının da kirlenmeye neden olduğunu kaydetti.Kömürün yanmasından kaynaklanan kirleticilerin hava kalitesini, dolayısıyla çevre ve insan sağlığını kötü yönde etkilediğini bildiren Onat, "Kükürt dioksit havada kurum içeren partiküllerle beraber şehirlerde insanların da gözle görebildiği uzun süreli sis olayına sebep olmaktadır. Azot dioksit ise yüksek konsantrasyonlarda insan sağlığında akciğer ve solunum yolu tahribatına sebep olan kirleticidir. Kömürün içinde bulunan arsenik ve cıva gibi ağır metaller de kömürün yanması sonucu soba dumanı içinde atmosfere yayılmaktadır. Ayrıca havadaki kirleticiler atmosferik reaksiyonlar ve atmosferden giderim ile başka kirleticilere dönüşmekte veya farklı çevresel sorunlara yol açabilmektedir" ifadesini kullandı. Doç. Dr. Onat, doğalgazın ısınma amaçlı kullanılmasının partikül madde ve kükürt dioksit gibi kirleticilerin oluşmasını önlediğini vurgulayarak, doğalgazın yüksek sıcaklıkta yanmasından dolayı da azot dioksit oluştuğunu söyledi.Doğalgazdan sobalarda kömür kullanımına geçilirse İstanbul'un mevcut hava kalitesinin daha kötüye gideceğini savunan Onat, partikül maddenin Dünya Sağlık Örgütü tarafından kanserojen bir kirletici olarak kabul edildiğini ve soba kullanımının yaygınlaşmasıyla özellikle akciğer ve solunum yolu hastalıklarında artış görüleceğini belirtti.

"Meteorolojik koşullar zorlaştırıyor"

Doç. Dr. Onat, İstanbul'da kış döneminde öne çıkan önemli çevre kirliliği sorununun kömür kullanımının artışından dolayı ısınma kaynaklı olduğunu dile getirerek, şunları kaydetti: "Bu sorun özellikle kömür kullanımının yoğun olduğu bölgeyi ve bu bölgede yaşayan insanları daha çok etkilemektedir. Kış döneminde meteorolojik koşullar da hava kirleticilerin dağılmasını zorlaştırıyor. Dolayısıyla trafik ve endüstri kaynaklı kirlenmeye ısınma kaynaklı kirleticiler de eklenince hava kalitesi kötüleşiyor. Yaz döneminde ise trafik ve endüstri kaynaklı hava kirlenmesi İstanbul'un hava kalitesinde daha etkili oluyor."Çevre kirliliğini azaltmanın en iyi yolunun kirlenmeye sebep olacak faktörleri ortadan kaldırmak olduğunu açıklayan Onat, "Çevre dostu ham madde, mevcut en iyi teknikler ve alternatif temiz yakıtların kullanılması gerekir. Şehirlerde hava kirliliğinin azaltılması için alınabilecek önlemlerin başında evsel ısınmada doğalgaz kullanılması ve konutlarda bina izolasyonu gibi uygulamalarla enerji tüketiminin azaltılması gelmektedir. Trafik kaynaklı emisyonların azaltılması için raylı sistemlerin yaygınlaştırılarak insanların toplu taşımaya özendirilmesi sağlanmalıdır. Eski teknolojiye sahip çevreyi fazla kirleten araçların yapılacak düzenlemelerle trafikten çekilmesini sağlamak da hava kirlenmelerinin azalmasını sağlayacaktır. Aslında hava kirliliğinin azaltılmasında en etkili yöntem güneş enerjisi, jeotermal ve rüzgar gibi alternatif enerji kaynaklarının kullanımıdır."

Semra Orkan