Ecevit'in Devlet Mezarlığı'nda gömülmesine TMBB'den onay
Eski Başbakan Bülent Ecevit'in Devlet Büyükleri Mezarlığı'na gömülmesine dair kanun TBMM Genel Kurulu'nda kabul edildi.
Ecevit, devlet mezarlığına defnedilecek ilk eski başbakan olacak
Türkiye Cumhuriyeti'nin 30 Ağustos 1988'de devlet töreniyle açılan tek devlet mezarlığı, cumhurbaşkanları ile Atatürk'ün yakın silah arkadaşları olan İstiklal Harbi komutanlarının ebedi istirahatgahı oldu.
Toplam 6 bin metrekare alanda kurulu halka açık anıt park niteliğindeki Devlet Mezarlığı'na bugüne kadar Genelkurmay Başkanlığı'nca belirlenmiş 61 İstiklal Harbi komutanı ile 3 cumhurbaşkanı defnedildi.
YAPTIRILMA SÜRECİ
Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanları ve Atatürk'ün yakın silah arkadaşları olan, en az tümen komutanlığı yapmış komutanların defni için Ankara'da bir Devlet Mezarlığı yaptırılması düşünülmüş ve bu amaçla hazırlanan, 2549 Sayılı Kanun 10 Kasım 1981 tarihinde, yayınlanarak yürürlüğe girdi.
Devlet Mezarlığı için Atatürk Orman Çiftliği arazisi içinde ve Karadeniz Havuzu'nun çevresindeki arazinin seçilmesinden sonra, proje için Milli Savunma Bakanlığı'nca 1982 yılında serbest, ulusal ve tek kademeli yarışma açıldı.
Yarışmada birincilik ödülünü Yüksek Mühendis Mimar Özgür Ecevit ile Yüksek Ziraat Mühendisi Ekrem Gürenli'nin çizdiği proje aldı. Bu proje aynen uygulanırken mezarlık alanındaki heykeller heykeltraş Prof. Dr. Rahmi Aksungur tarafından hazırlandı.
Türkiye Cumhuriyeti'nin tek Devlet Mezarlığı 30 Ağustos 1988'de devlet töreniyle açıldı.
6 BİN METREKARE ALANDAKİ ANIT PARK
Devlet mezarlığı, mezarlık bölümleriyle bütünleşen çevre düzeniyle tarihi Atatürk Orman Çiftliği ile de uyumlu, 6 bin metrekare alana kurulu halka açık bir "anıt park" niteliği taşıyor.
Planlama alanı 180 bin metrekare olan Devlet Mezarlığı'nın geri kalan 356 bin metrekarelik bölümü ise yeşil alan olarak dizayn edildi.
DEVLET MEZARLIĞINA DEFNEDİLENLER
Türkiye Cumhuriyeti cumhurbaşkanları ile Büyük Önder Atatürk'ün en yakın silah arkadaşları olan, İstiklal Savaşı'nda en az tümen komutanlığı yapmış komutanların defni için hazırlanan Devlet Mezarlığı'nda 60 cumhurbaşkanı mezarı ile İstiklal Harbi Komutanı 61 kişinin mezarı yer alıyor.
Devlet Mezarlığı'na bugüne kadar 2549 Sayılı Kanun gereği 30 Ağustos 1988 tarihinde, Genelkurmay Başkanlığınca belirlenmiş İstiklal Harbi Komutanı 61 kişi ile 3 Cumhurbaşkanının naaşı defnedildi.
Devlet Mezarlığı 4. Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel, 5'inci Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay ile 6. Cumhurbaşkanı Fahri Sabit Korutürk'ün ebedi istirahtgahı oldu. Bu mekana defnedilen komutanlar ise şunlar:
Mareşal Fevzi Çakmak, Orgeneral Cevat Çobanlı, Orgeneral Yakup Şevki Subaşı, Orgeneral Fahrettin Altay, Orgeneral Kazım Özalp, Orgeneral İzzettin Çalışlar, Orgeneral Kazım Orbay, Orgeneral A. Nafiz Gürman, Orgeneral Salih Omurtak, Orgeneral Mustafa Muğlalı, Orgeneral Cemil Cahit Toydemir, Orgeneral Sabit Noyan, Korgeneral Kazım Karabekir, Korgeneral Ali Fuat Cebesoy, Korgeneral Kazım İnanç, Korgeneral Şükrü Naili Gökberk, Korgeneral Ali Hikmet Ayerdem, Korgeneral Kemalettin Sami, Korgeneral A. Naci Eldeniz, Korgeneral Nihat Anılmış, Korgeneral M. Kazım Dirik, Korgeneral Nazmi Solok, Korgeneral Ahmet Naci Tınaz, Korgeneral Ahmet Derviş, Korgeneral M. Kenan Dalbaşar, Korgeneral Ömer Halis Bıyıktay, Tümgeneral Yusuf İzzet Met, Tümgeneral İ. Refet Bele, Tümgeneral Şükrü Sakarya, Tümgeneral Selahattin Adil, Tümgeneral Kazım Sevüktekin, Tümgeneral Osman Nuri Koptgel, Tümgeneral H. Nurettin Özsu, Tümgeneral M. Sabri Erçetin, Tümgeneral Mürsel Baku, Tümgeneral Halit Karsıalan, Tümgeneral Aşir Atlı, Tümgeneral Akif Erdemgil, Tümgeneral Sıtkı Üke, Tümgeneral M. Suphi Kala, Tümgeneral Cavit Erdel, Tümgeneral Alattin Koval, Tümgeneral Osman Zati Korol, Tümgeneral Ahmet Zeki Soydemir, Tümgeneral Nazif Kayacık, Tümgeneral M. Hayri Tarhan, Albay Münip Uzsoy, Albay Veysel Özgür, Albay Hacı Arif Örgüç, Albay Şerif Yaçağaz, K. Albay E. Servet Boral, Albay Ahmet Nuri Öztekin, K. Albay Mehmet Nazım, Albay Mümtaz Çeçen, Albay Reşat Çiyiltepe, Albay İbrahim Çolak, K. Albay M. Hulusi Conk, K.
Albay Halit Akmansu, K. Albay Mehmet Nuri Conker, Albay Ahmet Fuat Bulca, K.
Yarbay M. Nedim Hendek.
Bülent Ecevit, ilgili yasal düzenlemenin TBMM'de kabul edilmesinin ardından, Devlet Mezarlığı'na defnedilecek ilk eski Başbakan olacak.
HALKA AÇIK MÜZE
Devlet Mezarlığı içinde bir de müze yer alıyor. Müzede, defnedilen cumhurbaşkanları ve İstiklal Harbi komutalarına ait eşya, resim ve dergiler sergileniyor.
Müze, Pazartesi ve Salı günleri dışında her gün vatandaşların ziyaretine açık.
Atatürk, tarafından 1931 yılında yaptırılan ve Devlet Mezarlığı inşaatı kapsamında restore edilen Karadeniz Havuzunun çevresi ise dinlenme alanı olarak düzenlendi. Havuz çevresinde ziyaretçilere hizmet veren bir de büfe bulunuyor.
MEZARLIK ALANI
Mezarlık alanı içerisindeki tören alanını kaplayan ve "Simge" olarak adlandırılan sekizgen plânlı yapı, anıt anlayışına cevap verebilecek şekilde düşünülmüş ve bütün yatanları bir çatı altında toplayan otağı çadır formundan yola çıkılarak yapılmış. Bu anıt aynı zamanda tören alanını güneşten ve yağmurdan koruyor.
Simgenin altında yer alan "Anısal Duvar" ise mezarlıkta yatanların adlarından oluşmuş, bitmemiş bir duvar görüntüsünde. Cumhuriyetin sürekliliğini ve gelişimini tanımlayan duvarın örülmesine bundan sonra da Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanları için, yeni bir taş konularak devam edilecek. Ayrıca mezar alanlarına giden Tören Yolu'nun sağında ve solunda İstiklâl Savaşını simgeleyen 2 ayrı heykel grubu bulunuyor.
Cumhurbaşkanları mezar alanı içerisinde ise Cumhuriyetin gelişimini simgeleyen heykel ile 25 metre uzunluğunda bayrak direği yer alıyor.
Mevcut çevre yolunun bir bölümünde, 19 Mayıs'tan başlayarak Cumhuriyetin kuruluşuna kadar olan tarih; heykeller ve simgelerle canlandırılarak, "Cumhuriyet Tarihi Yolu" olarak düzenlenmiş. Cumhuriyet Tarihi Yolu, aynı alanda gerçekleştirilen, Türkiye'deki ilk büyük kapsamlı heykel düzenlemesi olma özelliğini de taşıyor.
Cumhuriyet Tarihi Yolu'nun başlangıcında yer alan heykelde, Atatürk'ün Samsun'a çıkışı, "toprağa düşen nur" olarak tasarlanmış. Kayanın gölgesi, haritadaki Samsun Limanı'nın silueti, gölgenin içindeki ışık da Atatürk'ün profili olarak saat 11.00-14.00 arasında en net şekliyle yere yansıyor. Bu heykelin yönü, ışığa göre projeye yerleştirilmiş.
19 Mayıs bölümünden, kongreler bölümüne mermer kaplanmış bir yolla
gediliyor ve iki basamakla kongrelerle meclisin kurulmasını simgeleyen mekana ulaşılıyor. Savaşlar bölümünde ise suların içinde, üzerinde Nutuk'tan sözler bulunan 5 sütun yer almaktadır. Bu bölümün sonunda yer alan heykel, Lozan Antlaşması'nı simgeliyor. Sağda ve solda düzenli ordunun kuruluşunu, Birinci İnönü Savaşını, İkinci İnönü Savaşını, Sakarya Meydan Muharebesi ve Büyük Taarruz'u anlatan rölyefler yer alıyor. En son heykel bölümünde ise hilafetten kopan Cumhuriyet, havuzun iki yakasına ve çevreye yayılmış, tek bir soyut heykelle sembolleştiriliyor.