Türkiye'nin kaderi 4 Mayıs'ta yayımlayacak raporda

Avrupa Birliği (AB) Komisyonu, sığınmacı krizine ilişkin AB-Türkiye arasında varılan mutabakatın uygulanmasında "iyi bir ilerleme" sağlandığını bildirdi.

AB Komisyonu, mutabakatın uygulanmasına dair ilk raporunu yayımladı.

Raporda, 18 Mart'ta düzensiz göçe son verilmesi ve sığınmacıların AB ülkelerine yerleştirilmesinde yasal yolların açılması için AB ve Türkiye arasında mutabakata varıldığı hatırlatıldı.

Türkiye'den Yunanistan'a 20 Mart itibarıyla giden sığınmacıların, 4 Nisan'dan itibaren geri gönderilmek üzere kayıt altına alındığı ifade edilen raporda, sığınmacı krizindeki bu yeni yaklaşımın sonuç vermeye başladığına ve Türkiye'den Ege Denizi yoluyla Yunanistan'a yasa dışı yollardan geçenlerin sayısında keskin düşüşün yaşandığına dikkat çekildi.

- Uygulama sonrası günlük geçişler 97'ye kadar geriledi

Mutabakatın hayata geçtiği 20 Mart ve ilk geri göndermenin yapıldığı 4 Nisan arasında günde ortalama 396 sığınmacı Yunanistan'a geçti. Bu sayı 5-19 Nisan arasında 97'ye kadar düştü. Böylece 31 gündeki toplam geçiş 7 bin 803 oldu.

Anlaşma öncesi ise Eylül 2015'te 147 bin 639, ekimde 214 bin 792, kasımda 154 bin 381, aralıkta 104 bin 399, Ocak 2016'da 61 bin 602, şubatta ise 56 bin 335 sığınmacı Yunanistan'a geçti.

En fazla Ekim 2015'te 6 bin 929, en az Şubat 2016'da bin 943 olarak gerçekleşen günlük geçişler, 97'ye kadar düşerek çok büyük ölçüde azalmış oldu.

- "İyi bir ilerleme"

Rapora göre, Türkiye, Yunanistan, AB Komisyonu, AB üyesi ülkeler ve AB kurumlarının ortak çabasıyla 18 Mart'tan beri mutabakatın uygulanmasında "iyi bir ilerleme" kaydedildi.

Düzensiz göçmenlerin Türkiye'ye gönderilmesinde 4 Nisan'dan şu ana kadar 325 kişi Türkiye'ye iade edildi. Türkiye'ye gönderilen her bir Suriyeli sığınmacı için Türkiye'deki bir Suriyeli sığınmacının AB ülkelerine yerleştirilmesini öngören madde uyarınca da 103 Suriyeli AB ülkelerine gönderildi.

Mutabakatın uygulanması için Avrupa sınır ajansı Frontex'ten 318 polis ile 21 geri kabul uzmanı, Türkiye'den de 25 irtibat görevlisi Yunan adalarına gönderilirken, 5 Yunan yetkili de Türkiye'de görev aldı.

AB Komisyonu, mutabakatın AB ve uluslararası kanunlara uygun şekilde gerçekleştirebilmesi için Türkiye ve Yunanistan'ın yaptığı yasa değişikliklerini de memnuniyetle karşıladı.

AB'nin Türkiye'deki Suriyeli sığınmacılar için harcanacak 3 milyar avroluk fon desteğinin kullanılması ise hızlandırıldı. 77 milyon avroluk ilk transfer, 18 Mart'ta gerçekleşti.

- Vize serbestisi

Mutabakatın bir parçası olan Türk vatandaşları için vize serbestisine ilişkin AB Komisyonunun üçüncü raporu, 4 Mayıs'ta yayımlanacak.

Mutabakatın uygulanmasına dair raporda, Türkiye geriye kalan tüm kriterleri nisan ayı sonuna kadar yerine getirirse, vizelerin haziran sonunda kaldırılması tavsiyesinin vize serbestisiyle ilgili bu üçüncü raporda yer alacağı bildirildi.

Raporun sonuç bölümünde ise mutabakatın uygulanmasının ilk aşamasında kaydedilen ilerlemenin, diğer aşamalarda hızlandırılması gerektiği belirtilerek, üye devletlerin başta çocuklar ve savunmasız kişilere özel önem vererek Yunanistan'ı destekleme çabalarını artırması istendi.

Sığınmacıların yeninden yerleştirilmelerinde daha fazla kabule ihtiyaç olduğu da ifade edilirken, 3 milyar avroluk fon için paylarına düşen parayı göndermeyen üye devletlere bunu hızlıca yerine getirmesi çağrısı yapıldı.

Komisyon, mutabakatın uygulanmasına ilişkin ikinci raporunu haziran ayı başında yayımlayacak.