Diyanetten kurban uyarıları
Diyanet İşleri Başkanlığı, yaklaşan Kurban Bayramı öncesinde bir dizi uyarılarda bulundu.
Çevre temizliği ve ekolojik dengenin korunması için gerekli tedbirlerin alınmasını isteyen Diyanet, kurban kesimi sırasında psikolojik açıdan etkilenmemeleri için çocukların kesim mahallinden uzak tutulması konusunda uyardı.
"Hayvanların diğerinin kesimini görecek şekilde yan yana bulundurulmamalarına özen gösterilmeli" diyen Diyanet, kurban derisinin de bir fakire veya hayır kurumuna bağışlanması gerektiğini vurguladı. Diyanet ayrıca, akıl ve temyiz gücüne sahip Müslüman kadınların da kurban kesebileceğini bildirdi. Diyanet, Kurban Bayramı öncesinde dikkat edilmesi gereken hususları belirledi. Diyanet, kurban yerine sadaka vermekle ibadetin yerine getirilemeyeceğini açıkladı. İster vacip ister sünnet olsun kurban ibadetinin, ancak kurban olacak hayvan usulüne uygun kesilerek yerine getirilebileceğine vurgu yapan Diyanet, "Bedelini vermek suretiyle, kurban ibadeti yerine getirilmiş olmaz. Karşılıksız olarak fakir ve muhtaçlara yardım etmek, iyilik ve ihsanda bulunmak da Müslüman'ın önemli vazifelerinden biridir. Ancak bu iki ibadetin birbirinin alternatifi olarak sunulması doğru değildir" görüşünü ortaya koydu. Diyanet, kurbanın gündüz vakti ve birinci günü kesilmesinin daha uygun ve faziletli olduğunu bildirdi. Kurbanlık hayvanları 'koyun, keçi, sığır, manda ve deve' olarak açıklayan Diyanet, bunların dışındaki hayvanların kurban olarak kesilemeyeceğini ifade etti. Diyanet, kurban edilecek hayvanın, sağlıklı, azalarının tam ve besili olmasının önemine de dikkati çekerek, şu uyarılarda bulundu:
"Kötürüm derecesinde hasta, zayıf ve düşkün, bir veya iki gözü kör, boynuzları kırık, dili, kuyruğu, kulakları ve memesi kesik, dişlerinin tamamı veya çoğu dökük hayvanlardan kurban olmaz. Ancak hayvanın doğuştan boynuzsuz olması, şaşı, topal, hafif hasta, bir kulağı delik veya yırtılmış olması, kurban edilmesine mani teşkil etmez. Hadis-i şeriflerde hayvanların kurban edilmesine engel teşkil eden kusurlar körlük, hastalık, topallık ve iliği yok denecek kadar zayıflık olarak belirlenmiştir. Günümüzde, yaşayan hayvanların sayısını tespit etmek, ülkemize girip çıkan hayvanları kontrol altına almak ve sağlıklı olduklarına işaret etmek amacıyla marka takmak için hayvanların kulaklarının delinmesi bir kusur değil, hayvanın sağlıklı olduğunun bir göstergesidir. Bu itibarla kulakları delinen hayvanın kurban edilmesinde sakınca yoktur."
Diyanet, kurbanlık hayvanların erkek veya dişi olması arasında bir fark olmadığını da belirledi. Diyanet, toplumun ihtiyaç ve anlayışları, ekolojik denge göz önünde bulundurularak, küçükbaş hayvanlarda erkeğinin, sığır cinsinde ise dişisinin kurban edilmesinin daha faziletli olduğunu bildirdi. Kurban edilecek hayvana acı çektirilmemesi ve eziyet edilmemesi konusunda uyaran Diyanet'in yaklaşan Kurban Bayramı öncesindeki uyarıları şöyle:
"- Hayvanlar ehil kişiler tarafından kesilmeli ve kesim işlemi süratli bir şekilde yerine getirilmeli
- Çevre temizliği ve ekolojik dengenin korunması için gerekli tedbirler alınmalı
- Kurban kesimi esnasında, psikolojik açıdan etkilenmemeleri için çocukların kesim mahallinden uzak tutulmalarına dikkat edilmeli
- Hayvanların diğerinin kesimini görecek şekilde yan yana bulundurulmamalarına özen gösterilmeli
- Fazla eziyet vermemek maksadıyla, kesim esnasında hayvanın bayıltılması, kurban olarak kesilmesine engel değildir. İhtiyaç halinde, canlı olarak kesmek kaydıyla, kurbanlık hayvanın uygun tekniklerle bayıltılmasında bir sakınca yoktur. Ancak hayvan henüz kesilmeden, şok etkisiyle ölürse, kurban olmayacağı gibi eti de yenmez
- Kurban eti üçe taksim edilip, bir bölümü kurban kesmeyen yoksullara, bir bölümü akraba, tanıdık ve komşulara, bir kısmı da evde bırakılmalı. Ailenin durumuna göre etin tamamı da evde bırakılabilir
- Kurbanın derisi bir fakire veya hayır kurumuna verilmelidir. Buna göre kurban derilerinin para karşılığında satılması, kurbanın kesimi veya bakımı için ücret olarak verilmesi uygun değildir
- Hayvan kesiminde, bu işlemi yapacak kişinin akıl ve temyiz gücüne sahip, Müslüman olmasının dışında bir şart bulunmamaktadır. Bu şartları taşıyan kişi kadın olsun, erkek olsun kurban kesebilir
- İslam dini kişilerin meşru işlerle uğraşmalarını ve geçimlerini helal yollardan temin etmelerini emreder. Buna rağmen gayr-i meşru yolla bir kazanç elde edilmiş ve bu kazancın sahibi belli ise, bunun sahibine iade edilmesi, belli değil ise, karşılığında sevap beklenmeksizin yoksullara veya hayır kurumlarına verilerek elden çıkarılması ve tövbe edilmesi gerekir. Mali yönü bulunan her ibadet helal kazançla yapılmalıdır. Bu sebeple, gayr-i meşru yolla elde edilen kazanç ile kurban kesmek dinen caiz değildir. Bununla birlikte, bir kimse haram yoldan kazanılan parayla kurban kesmişse, kesilen hayvanın etinin yenmesi ve dağıtılması gibi dünyevi hükümler açısından kurban şeklen yerine gelmiş olsa bile, Allah'a karşı ibadet sorumluluğu açısından bu, caiz ve makbul bir ibadet sayılmaz."