Boş oturan pasaport polisleri
salih neftçi
İstanbul pasaportundan geçmek beş dakikadan az sürdü. Dünya standartlarına göre gayet iyi.
Türkiye'de Kurban Bayramı... Ama dün Amerika, Japonya ve başka birçok ülkede de piyasalar kapalıydı.
Böyle durumlarda ne içerideki piyasalardan söz edebilirsiniz ne de dışarıdaki gelişmeleri tartışabilirsiniz. Zaten tatil günleri öyledir ki tartışsanız bile böyle yorumların pek okuyucusu olmaz.
Bu nedenle bugünkü konumuzu...
Sınırlardaki pasaport kontrolleri olarak seçiyoruz.
***
Uçak yolculuğundan sonra pasaport polisinde 10 dakika bile beklemek insana bayağı zor gelir.
Ama bazı zamanlar oluyor, birkaç büyük uçak inince havaalanlarındaki pasaport polislerinin sayısı yetersiz kalıyor. Uzun kuyruklarda yarım saat beklemek sık sık rastlanan bir şey.
En kötüsü bizim deneyimlere göre Londra. Ters bir zamanda New York-Londra uçağını alın... Yedi saat yolculuktan sonra Londra'ya indiğinizde bazen bir saatten fazla ayakta pasaport polisinden geçmek için bekleyebilirsiniz. (Benim kişisel rekorum Londra'da bir saat 55 dakika...)
New York'un Kennedy Havaalanı eskiden Londra'dan geri kalmazdı. Ama pasaport polislerinin sayısını artırdılar. Normalde fazla beklenmiyor.
Elbette gelen uçak sayısına bağlı ama İstanbul'a indiğinizde de bir işkence söz konusu değil. Son 10 deneyde İstanbul pasaportundan geçmek beş dakikadan az sürdü. Dünya standartlarına göre gayet iyi.
Ama iyinin de iyisi var.
***
Geçen yıl Amsterdam'da büyük bir banka tarafından konferans vermeye davet edilmiştik. Amsterdam bize sapa gelir. Fazla uğramadığımız bir yerdir. Ama bu aralar structured product'lar konusunda iyi atılım yapmış bir piyasa ve güçlü bankaları da var.
Teklifi kabul edip Amsterdam'a yollandık.
Pasaport polisinden geçeceğiz. 10-15 dakikalık bir kuyrukta bekliyoruz. Felaket değil, ama yine de adamın sabrını zorlayan bir şey.
İşte o anda bir şey dikkatimizi çekti. Bazı Hollandalılar bir makineye gidiyor. Ellerindeki bir kartı sokup çıkarıyor. Daha sonra gözlerini bir merceğe yaklaştırıyor...
Hoopp kapı açılıyor.
Ülkeye giriyorlar. Polise sordum, bu sistemi iki yıldır kullandıklarını söyledi.
***
Şimdi geldik boş oturan pasaport polislerine.
Geçen yıl Hong Kong'da çalışma izni olarak bize bir kart verdiler. Epeyi sükseli bir kart. Üzerinde dijital bir resim. Aynı zamanda parmak izinizin de dijital bir kopyası bulunuyor.
İki ay önce Hong Kong pasaport polisinde bekliyorum. Adam bana garip garip baktı...
?Otomatik kapıya neden gitmiyorsun?' diye sordu.
Otomatik olarak açılan 50-60 kapı düşünün.
Kartınızı bir deliğe sokup çıkarıyorsunuz. Parmağınızı bir merceğin üzerine getiriyorsunuz... Hooopp kapı açılıyor. Hong Kong'a giriyorsunuz. Hiç beklemeden... Tek bir polisle konuşmadan.
***
Evvelki gün bir günlüğüne Hong Kong'dan çıkıyorum. Hemen otomatik kapılara yöneldim. (Hem bekleme süresi sıfır hem de otomatik kapılardan bir ülkeye girip çıkmak ilginç bir duygu.)
Bir de baktım herkes aynı şeyi yapıyor.
Pasaport polisleri ise kabinlerinde boş boş oturup etrafa bakınıyor.
Bu kadar boş oturan pasaport polisini ilk kez görüyordum.
(İşin güvenlik yanını bilmiyorum ama bence bu sistem normal pasaporta kıyasla bana daha güvenli göründü...)