135 gizli genelge, 'gizli'ce kaldırıldı
Mevzuat 'kirliliğini' önleme ve güncelleme konusunda iki yıldır çalışma yürüten Başbakanlık, uygulanma imkanı kalmayan bin 85 genelgeyi yürürlükten kaldırdı. Ayrıca, önemli bir bölümü askerî müdahale dönemlerine ait 135 'gizli' genelge de iptal edildi.
Bunlar arasında, askerî müdahaleden sonra görevine son verilen kamu personeliyle ilgili işlemlerden 'Kıbrıs davası'na kadar birçok konuyu içeren talimatlar yer alıyor.
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan imzasıyla 6 Ocak'ta Resmî Gazete'de yayımlanan 2007/1 No'lu genelge ile 'güncelliğini yitiren' bin 85 adet genelge yürürlükten kaldırıldı. Yayınlanan ikinci bir genelge ile de yine güncelliğini yitiren gizli genelgeler iptal edildi. İptal genelgesi tüm devlet kurumlarına gönderilirken, 5 sayfalık ek bölümünde iptal edilen 135 'çok gizli, gizli, hizmete özel ve kişiye özel' kaydı taşıyan genelgeler tek tek sıralandı. İptal işlemi 1 Ocak 1960'tan günümüze kadar olan tüm genelgeleri kapsıyor.
Yürürlükten kaldırılanların önemli bir bölümü askerî darbe dönemlerinde yayınlanan genelgelerden oluşuyor. 27 Mayıs 1960 darbesinin ardından yayınlanan 'kamu görevlilerinin tasfiye işlemleri' ile 'emekli subayların kamuda istihdamı' konulu genelgeler dikkat çekiyor. Darbeden hemen sonra 15 Haziran 1960 tarihinde 'asılsız söylenti ve duyumlara itibar edilmemesi' konusunda bir genelge çıkarıldığı görülürken, askerî müdahaleden bir buçuk ay sonra 'Vatandaşlara eşit muamele edilmesi ve sakıt iktidar mensuplarının övülmemesi' isteniyor. 9 Temmuz 1960 tarihinde 'ihbar ve şikâyetlerin incelenmesinde gizliliğe uyulması', 5 Ağustos 1960 tarihinde de 'vatandaşlara radyo ve basın yoluyla uyarıcı neşriyat yapılması' talimatı veriliyor.
1961 tarihli bir genelgede Bulgaristan'dan 'aşırı sol' yayın yapan 'Bizim Radyo'ya karşı halkın uyarılması isteniyor. 1964 tarihli bir genelgede de 'Kıbrıs davamızı dışarıda duyuracak olanlara doküman sağlanması' talimatı veriliyor.
12 Eylül 1980 darbesi sonrasında çıkarılan '1402 sayılı kanun gereğince görevine son verilen kamu personelinin diğer kamu kuruluşlarında göreve atanmalarının önlenmesi' konusunda talimat verildiği ortaya çıkarken, 'anarşi ve terör suçlusu personel' ile 'ideolojik tutum ve davranışları bilinen personelin tayin ve nakilleri'nin gizli genelgelerle yürütüldüğü görülüyor.
5 Ocak 2007 tarihli gizli genelgede mevzuatın güncellenmesinin gerekçesi konusunda kamu kurumlarına bilgi verilirken, 'mevcut mevzuatta basitleştirme ve sadeleştirme yapılmasının yanı sıra kırtasiyeciliğe yol açan düzenleyici işlemlerin yürürlükten kaldırılması ve kullanıcıların kolay erişiminin sağlanmasının büyük önem taşıdığı' kaydedildi. Resmî kurumlara gönderilen talimatta, 'bugüne kadar yayımlanmış bulunan Başbakanlık genelgelerinin, günümüzün teknolojik imkanlarından da yararlanılarak kayıt altına alınması, her birinin güncelliğinin belirlenmesi, yürürlükte bulunanların toplu halde sunumunun sağlanması, uygulama alanı kalmayanların yürürlükten kaldırılması ve bürokratik işlemlerin azaltılması amacıyla' çalışmalar yürütüldüğü belirtiliyor.
Başbakanlık tarafından bin 220 genelge iptal edildikten sonra yürürlükte 431 genelge kaldı. Başbakanlık daha önce de kanun, tüzük ve yönetmelikleri gözden geçirmişti.
YÜRÜRLÜKTEN KALDIRILAN 135 GENELGEDEN BAZILARI ŞUNLAR
15.06.1960 tarihli 'Asılsız söylenti ve duyumlara itibar edilmemesi'
29.06.1960 tarihli 'Milli emniyet komisyonu kurulması'
02.09.1960 tarihli 'Dedikoducu makam arabası şoförlerinin değiştirilmesi'
22.09.1960 tarihli 'Emekli subayların kamuda istihdamı'
23.09.1960 tarihli 'Kamu görevlilerinin tasfiye işlemleri'
06.04.1961 tarihli 'Bizim Radyo yayınları hakkında halkın uyarılması'
28.08.1963 tarihli 'Kıbrıs Türk cemaat liderlerinin Türk makamları ile yaptıkları direkt temaslar'
02.04.1964 tarihli 'İthal edilecek mallarımızın ve Amerika'dan gönderilecek buğdayların nakliyatında kullanılacak gemiler'
30.11.1964 tarihli 'Kıbrıs davamızı dışarıda duyuracak olanlara gerekli doküman sağlanması'
22.08.1973 tarihli 'Din görevlilerinin dikkat etmesi gereken hususlar'
15.12.1982 tarihli 'İdeolojik tutum ve davranışları bilinen personelin tayin ve nakillerinde dikkat edilmesi gereken hususlar'
07.03.1994 tarihli 'Irkçı, bölücü faaliyetlere karşı koyma ve yurtdışı vatandaş konularının koordinasyonu'
02.03.1999 tarihli 'Başbakanlık Kriz Yönetim Merkezi'nin faaliyetlerine son verilmesi'
06.10.2004 tarihli 'Avrupa Parlamentosu'nun 6 Ekim 2004 tarihli İlerleme Raporu ile ilgili basına yapılacak açıklamalar'