Sözleşmelerde döviz yerine 'TL' dönemi

Hakkı KURBAN

Hükümet, döviz kurundaki hareketliliğe karşı yeni tedbirleri devreye sokuyor. Merkez Bankası'nın, politika faizini 50 baz puanlık artışla yüzde 8'e yükseltmesinin ardından, bazı sözleşme ve alacaklara da Türk Lirası ayarı geldi. Daha önce "Dolar" üzerinden yapılan sözleşmelerde geri ödemelerin TL'yle yapılması; TMSF'nin de yaptığı satışların karşılığını TL olarak tahsil etmesi hedefleniyor. Sosyal hayatta da vatandaşların TL'ye dönüşüyle, ABD'de 20 Ocak'ta gerçekleşecek başkanlık değişimine kadar süreceği tahmin edilen hareketliliğin, kontrol altında tutulması planlanıyor.

Özellikle dolar kurundaki yükselişin etkilerini azaltmak amacıyla Ekonomi Koordinasyon Kurulu tedbirleri görüşmüş, daha sonra Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan başkanlığında yapılan "ekonomi zirvesi"nde de, süreç değerlendirilmişti. Ekonomi yönetiminin attığı bazı adımlar şunlar oldu:

İHRACATÇIYA TL ÖDEMESİ

İhracat bedellerinin Merkez Bankası'na geri ödenmesine TL ayarı yapıldı. İhracatçılar, bedeli daha önce döviz üzerinden yapabilirken, artık TL olarak verilmesi isteniyor. Böylece, ihracatçıların piyasadan döviz alması söz konusu olmuyor. Bu sayede, 2 milyar dolarlık kaynağın, döviz piyasasında kalacağı ifade ediliyor.

SÖZLEŞME VURGUSU

Devletin yaptığı sözleşmelerde de artık ödemelerin dolar değil, TL olarak yapılmasına imkan sağlanıyor. İhaleyle alınan köprüden havalimanına kadar yüklü meblağları içeren işlerin ödemeleri için, işadamları her ay piyasadan döviz alarak devlete ödüyordu. Başlatılan uygulamayla, döviz alınması yerine TL olarak miktarın ödenmesi imkanı verildi. Böylece, bir ayda 2 milyar dolarlık döviz alımının da önüne geçileceği belirtildi. Bu miktarın 3-4 aylık karşılığı 5 milyar dolar olarak öngörülüyor. Taahhütlerden satışlara kadar, TL'yle işlem yapılacak.

TMSF DE 'LİRA' ALACAK

15 Temmuz darbe girişiminin ardından el konulan işletmeler için "kayyum" olarak belirlenen Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu'nun (TMSF) aldığı karar da, TL'yi güçlendirme amacı taşıyor. Buna göre, TMSF'nin portföyünde yer alan alacaklar TL olarak tahsil edilecek. Fonun, satışını gerçekleştireceği kuruluş ve eşyaların karşılığında da TL alınması planlandı. Böylece dövize talebin azaltılması hedefleniyor.

FETÖ altın vuruşu yapamadı ekonomik operasyon yapıyor

Önceki akşam Çankaya Köşkü'nde, TRT 1 ve TRT Haber ortak yayınında gündeme ilişkin soruları yanıtlayan Başbakan Binali Yıldırım, şunları kaydetti: "Bu alçak FETÖ, 15 Temmuz'da altın vuruşunu yapamadığı için bu sefer bütün gücüyle 'Türkiye'de acaba ekonomiyi nasıl bozarız, algıyı nasıl bozarız, yabancıyı nasıl ifsat ederiz, onların Türkiye hakkındaki kanaatlerini nasıl değiştiririz' diye müthiş bir operasyon yapıyor. Büyük paralar hem de. Parayı nereden aldılar? Bizim garip gureba, öğretmenden, memur ve esnaftan. Maalesef şimdi bu paraları Türkiye'nin geleceğini olumsuzlaştırmak, itibarını kötüleştirmek için aymaz bir şekilde kullanıyor ve bu konuda her türlü hainliği yapmaktan geri kalmıyorlar."

Bu alçaklığı yapanları çok iyi biliyoruz

Merkez Bankası, dövizdeki hareketliliği kontrol altında tutmak amacıyla, politika faizini yarım puan artırmıştı. Yüzde 8'e yükselen faizdeki artış, Ocak 2014'ten bu yana ilk kez gerçekleşmişti. Başbakan Binali Yıldırım, alınan önlemlerin önemine dikkat çekerken, MB'nin rezervlerinin erimeye başladığı iddialarına tepki gösterdi. Yıldırım, TRT'de katıldığı programda, "Bu dalgalanmayla birlikte net rezervlerde bir kayıp yok, bu aynen devam ediyor. Brüt rezervlerde kısmen bir azalma var. MB bu işi çok dikkatli takip ediyor" dedi. Başbakan, sermaye kısıtlaması yapılacağı iddialarına da sert çıkarken, "Bu alçakça dedikoduları yayıyorlar. Bunların kasıtlı yayıldığını biliyoruz. Bu alçaklığı yapanları da biliyoruz. Böyle bir şey yok" diye konuştu.

Kuru laf söyleyip yan gelip yatmıyoruz

Yıldırım, piyasada dalgalanmaların olabileceğini, önemli olanın dalgalı denizlerde dümen tutturmak olduğunu söyledi. Kuru laf söylemediklerini, yan gelip yatmadıklarını, gece gündüz çalıştıklarını vurgulayan Yıldırım, "Amacımız panik havası oluşmasın, vatandaşlarımız normal yaşamlarını devam ettirsin" ifadelerini kullandı.

10 MİLYAR $'LIK TEDBİR

Başbakan Yıldırım, ekonomiyle ilgili hedefleri hakkında şöyle konuştu: "Referandum süreciyle beraber artık önümüzde 2019'a kadar siyasi bir belirsizlik yok. Hesabını millet buna göre yapsın. Döviz ihtiyacıyla ilgili bir sıkıntımız yok. Kaldı ki dövize olan iç ihtiyacı azaltacak, milli paramıza, Türk paramıza yönelmeyi cazip hale getirecek tedbirleri de birer birer alıyoruz. Kısa vadede 10 milyar doları bulan bir tedbirden bahsediyoruz."

Vatandaş da hesap yapacak!

Devletin, yeni sözleşmeleri TL'yle yapma kararı gibi, vatandaştan da benzer bir duyarlılık bekleniyor. Vatandaşların, tıpkı 15 Temmuz'a karşı sergilediği duruş gibi, ekonomik operasyonlara karşı da net duruş sergilemesi isteniyor. Bu kapsamda, vatandaşların ticari sözleşmelerini "TL" üzerinden yapması, AVM'lerden ofislere kadar kiralama işlemlerinde de "Dolar" yerine "TL"yi tercih etmelerinin ekonomiye katkı olacağının altı çiziliyor.