Ceza Muhakemesi Kanunu Gereğince Müdafi ve Vekillerin Görevlendirilmeleri ile Ödenecek Ücretlerin Usul ve Esaslarına İlişkin Yönetmelik Taslağı
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1- (1) Bu Yönetmeliğin amacı, 4/12/2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza
Muhakemesi Kanunu gereğince soruşturma ve kovuşturma makamlarının talebi üzerine
müdafi veya vekillerin görevlendirilmeleri ile bu kişilere ödenecek ücrete
ilişkin usul ve esasların düzenlenmesidir.
Kapsam
MADDE 2- (1) Bu Yönetmelik, Ceza Muhakemesi Kanunu gereğince müdafi veya vekil
görevlendirilmesi ile bu kişilere yapılacak ödemeleri kapsar.
Dayanak
MADDE 3- (1) Bu Yönetmelik, Ceza Muhakemesi Kanununun 150 nci ve 23/03/2005
tarihli ve 5320 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun Yürürlük ve Uygulama Şekli
Hakkında Kanunun 13 üncü maddesi gereğince hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4- (1) Bu Yönetmelikte yer alan;
a) Baro: Hukukî yardımın yapılacağı yerin bağlı bulunduğu baroyu,
b) Kovuşturma: İddianamenin kabulüyle başlayıp, hükmün kesinleşmesine kadar
geçen evreyi,
c)Soruşturma: Yetkili mercilerce suç şüphesinin öğrenilmesinden; kovuşturmaya
yer olmadığı kararı verilen hâllerde bu kararın kesinleşmesi, kamu davası açılan
hâllerde ise iddianamenin kabulüne kadar geçen evreyi,
ç)Tarife: Ceza Muhakemesi Kanununun Yürürlük ve Uygulama Şekli Hakkında Kanunun
13 üncü maddesi gereğince Türkiye Barolar Birliğinin görüşü alınarak her yıl
Adalet ve Maliye Bakanlıklarınca hazırlanan ve müdafi veya vekillere ödenecek
ücretleri gösteren tarifeyi,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Müdafi veya Vekillere İlişkin Hükümler
Müdafi veya vekillerin görevlendirilmesi
MADDE 5- (1) Şüpheli veya sanıktan kendisine bir müdafi seçmesi istenir. Müdafi
seçebilecek durumda olmadığını beyan ederse kendisine, görevlendirilecek müdafi
için ödenecek ücretin yargılama giderlerinden sayılacağı hususu hatırlatılarak
talebi hâlinde bir müdafi görevlendirilir.
(2) Şüpheli veya sanık; çocuk, kendisini savunamayacak derecede malûl veya sağır
ve dilsiz ise ya da hakkında alt sınırı beş yıldan fazla hapis cezasını
gerektiren bir suçtan dolayı soruşturma ya da kovuşturma yapılıyorsa istemi
aranmaksızın bir müdafi görevlendirilir. Ancak bunun için şüpheli veya sanığın
müdafiinin olmaması şarttır.
(3) İkinci fıkrada sayılan hâllerde kovuşturma aşamasında sanığa ?tebliğ
tarihinden itibaren 7 gün içinde müdafii bulunup bulunmadığını bildirmesi,
bildirimde bulunmadığı takdirde müdafii olmadığının kabul edileceği? meşruhatını
taşıyan tebligat çıkartılır. Sanık tarafından bildirimde bulunulmadığı takdirde
bir müdafi görevlendirilir.
(4) Müdafi veya vekil, soruşturma evresinde ifadeyi alan merciin veya sorguyu
yapan hâkimin, kovuşturma evresinde ise mahkemenin talebi üzerine baro
tarafından görevlendirilir.
Görevlendirme esasları
MADDE 6- (1) Soruşturma evresinde görev yapan müdafi veya vekil, engel
bulunmadığı takdirde kovuşturma evresinde de öncelikle görevlendirilir.
(2) Soruşturma veya kovuşturma makamlarınca aralarında menfaat çatışması
bulunduğu bildirilmediği takdirde birden fazla şüpheli, sanık, mağdur, şikâyetçi
veya katılan için aynı müdafi veya vekil görevlendirilebilir.
(3) Baro tarafından müdafi veya vekil olarak atanan avukat, görevlendirilmesine
ilişkin yazıya dayanarak başka bir avukata yetki verebilir.
(4) Müdafi veya vekilin mesleği bırakması ya da kanunî engellerle davadan
çekilmesi hâlinde, baro tarafından yeni bir müdafi veya vekil görevlendirilir.
(5) Kanun yolu muhakemesinde yapılacak duruşma için müdafi veya vekil talep
edilmesi hâlinde görevlendirme, kanun yolu incelemesinin yapılacağı yer
barosunca yapılır.
(6) Müdafi veya vekil, duruşmada hazır bulunmaz veya vakitsiz olarak duruşmadan
çekilir veya görevini yerine getirmekten kaçınırsa, hâkim veya mahkeme derhal
başka bir müdafi veya vekil görevlendirilmesi için gerekli işlemi yapar.
Görevin sona ermesi
MADDE 7- (1) Müdafi veya vekilin görevi;
a) Soruşturma evresinde; kovuşturmaya yer olmadığına dair kararın kesinleşmesi,
yetkisizlik veya görevsizlik kararı, kamu davası açılması hâlinde ise
iddianamenin kabulü kararı verilmesi,
b) Kovuşturma evresinde; yetkisizlik veya esasa ilişkin hükmün kesinleşmesi ile
davanın nakline karar verilmesi,
c) Müdafi, vekil veya kendisi için müdafi ya da vekil görevlendirilen kişinin
ölmesi,
ç) Kişinin kendisine bir müdafi veya vekil seçmesi,
hâlinde sona erer.
(2) Müdafi veya vekil azledilemez ancak; müdafi, vekil ya da kendisi için
görevlendirme yapılan kişinin baro tarafından kabul edilen haklı sebeplerinin
varlığı hâlinde önceki müdafi ya da vekilin görevine son verilerek yeni bir
müdafi veya vekil görevlendirilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Ödeme Usul ve Esasları
Ücret
MADDE 8- (1) Ceza Muhakemesi Kanunu gereğince baro tarafından görevlendirilen
müdafi veya vekile Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinden ayrık olarak hazırlanacak
Tarife gereğince ödenecek ücret, Adalet Bakanlığı bütçesinde bu amaçla ayrılan
ödenekten karşılanır.
(2) Müdafi veya vekilin görevi gereği bürosunun bulunduğu yer belediye sınırları
dışına çıkması hâlinde yaptığı zorunlu yol giderleri ayrıca ödenir. Bunun için
yapılan giderin usulüne uygun şekilde düzenlenen bir belgeye dayandırılması
gerekir.
(3) Müdafi veya vekile Tarife gereğince ödenen ücret ile ikinci fıkrada
belirtilen zorunlu yol gideri yargılama giderlerinden sayılır.
Tarife
MADDE 9- (1) Ceza Muhakemesi Kanunu gereğince baro tarafından görevlendirilen
müdafi veya vekile ödenecek ücret, Türkiye Barolar Birliğinin görüşü de alınmak
suretiyle Adalet ve Maliye Bakanlıkları tarafından her yıl hazırlanacak Tarifede
gösterilir.
(2) Hazırlanan Tarife Resmî Gazetede yayımlanır.
Ödemeye ilişkin esaslar
MADDE 10- (1) Ceza Muhakemesi Kanunu gereğince görevlendirilen müdafi veya
vekile Tarifede belirlenen ücret ödenir.
(2) Soruşturma ve kovuşturma evreleri için ayrı ayrı ücret ödenir.
(3) Soruşturma evresinde kolluk görevlileri, Cumhuriyet savcılığı ve mahkeme
huzurunda yapılan ifade alma veya sorgu için zorunlu sebeplerle farklı
avukatların görevlendirilmesi hâlinde tek bir ücret ödenir ve bu ücret görevli
avukatlara eşit şekilde paylaştırılır. Soruşturma veya kovuşturma evresinde bir
kişi için aynı avukata birden fazla ücret ödenmez.
(4) Aralarında menfaat çatışması bulunmayan birden fazla şüpheli, sanık, mağdur,
şikâyetçi veya katılan için görevlendirilen aynı müdafi ya da vekile bu
kişilerin her biri için ayrı, ancak en fazla on kişi ücreti ödenir.
(5) Yetki belgesi ile görevlendirilen avukata ayrıca ücret ödenmez.
(6) Müdafi veya vekil olarak görevlendirilen avukatın mesleği bırakması ya da
kanunî engellerle davadan çekilmesi hâlinde yeniden görevlendirilen müdafi veya
vekile de Tarifedeki ücret ödenir.
(7) Yetkisizlik, görevsizlik veya davanın nakli sebebiyle müdafilik ya da
vekillik görevinin sona ermesi hâlinde Tarifede yazılı ücret ödenir.
(8) Kovuşturma evresinde görevsizlik kararı verilerek dosyanın üst dereceli
mahkemeye gönderilmesi hâlinde Tarifede yazılı ücretler arasındaki farkın
ödenmesine üst mahkemece karar verilir.
(9) Kişinin kendisine bir müdafi veya vekil seçmesi nedeniyle görevi sona eren
müdafi ya da vekile Tarifede yazılı ücretin tamamı ödenir.
(10) Talimat mahkemesinin talebi üzerine görevlendirilen müdafi veya vekile
Tarifede yazılı ücretin yarısı ödenir.
(11) Müdafi veya vekillik ücretinin belirlenmesinde sarf kararının düzenlendiği
tarihte yürürlükte bulunan Tarife esas alınır.
Ücret ve yol giderlerinin ödenme usulü
MADDE 11- (1) Müdafi veya vekil, soruşturma evresinde ifade alma ve sorguya,
kovuşturma evresinde ise bir oturuma katılmakla Tarifede belirlenen ücreti
almaya hak kazanır. Bu ücret, soruşturmayı yürüten Cumhuriyet savcısı veya
kovuşturmayı yapan mahkeme hâkimi tarafından düzenlenecek sarf kararı ve serbest
meslek makbuzuna istinaden ödeme emriyle ödenir.
(2) Yol giderleri ise buna ilişkin belgenin ibrazı üzerine birinci fıkrada
sayılan mercilerce düzenlenen sarf kararına istinaden ödeme emriyle ödenir.
Barolara yapılacak ödeme
MADDE 12- (1) Barolara Ceza Muhakemesi Kanunu uyarınca yürüttükleri müdafi ve
vekil görevlendirmeleri ile ilgili yapılan cari giderlerde kullanılmak üzere her
ay bir ödeme yapılır.
(2) Bu amaçla yapılacak olan ödemelerde Ceza Muhakemesi Kanunu Gereğince
Görevlendirilen Müdafi ve Vekillere Ödenecek Ücret Tarifesinde ağır ceza
mahkemelerinde takip edilen davalar için ödenecek ücret esas alınır ve kayıtlı
üye sayısı;
200'e kadar olan barolara bu miktarın iki katı,
500'e kadar olan barolara bu miktarın üç katı,
1000'e kadar olan barolara bu miktarın dört katı,
5000'e kadar olan barolara bu miktarın altı katı,
5000 ve üzeri olan barolara bu miktarın sekiz katı,
ödeme yapılır.
(3) Ödeme, müdafi veya vekil görevlendirilmeleri için Adalet Bakanlığı
bütçesinde yer alan ödenekten karşılanır ve baronun bulunduğu yer il Cumhuriyet
başsavcılığınca yapılır.
(4) Bu ödemeler Ceza Muhakemesi Kanunu uyarınca müdafi veya vekil
görevlendirilmesi dolayısıyla yapılan harcamaların karşılanmasına yönelik olup
başka bir iş için kullanılamaz.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Geçici Madde 1- (1) Bu Yönetmelik, 19/12/2006 tarihi ile bu Yönetmeliğin yayımı
tarihi arasında Ceza Muhakemesi Kanunu uyarınca soruşturma ve kovuşturma
makamlarının talebi üzerine yapılan hukukî yardımlarda da uygulanır.
Geçici Madde 2- (1) 19/12/2006 tarihi ile bu Yönetmeliğin yayımı tarihi arasında
Ceza Muhakemesi Kanunu uyarınca soruşturma ve kovuşturma makamlarının talebi
üzerine yapılan hukukî yardımlarda bu Yönetmelik uyarınca hazırlanan Tarifede
belirlenen ücret ödenir.
Yürürlük
MADDE 13- (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 14- (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Adalet Bakanı yürütür.