Hâkime dernek kurmak yasak!

Adalet Bakanlığı ile yargı arasındaki çatışmaya yeni boyut daha eklendi. Bakanlıkça hazırlanan ve TBMM'ye sunulan 'Türkiye Hâkimler ve Savcılar Birliği Kanun Tasarısı'nda, hâkim ve savcıların dernek kurması yasaklanıyor. Hâkim ve savcılar ancak güzel sanatlar ile spor alanında kurulan derneklere üye olabilecekler.

Bakanlık, yargıçların mesleki anlamda güçlü bir çatı altında örgütlenebilmesi için yasayla kurulan birliğe üye olmasını öngörüyor. Tasarının yasalaşması halinde hâkim ve savcıların kurmuş oldukları dernekler de kapatılmış sayılacak. Bu bağlamda 2006 yılında kurulan ve yargı alanında ilk ve tek dernek olan Yargıçlar ve Savcılar Birliği (YARSAV) kapatılmış olacak.

Spor derneğine üyelik serbest

Yasa tasarısının geçici 3. maddesinde aynen şöyle deniyor: "Hâkimler ve savcılar dernek kurucusu olamazlar. Ancak resim, müzik, heykel gibi güzel sanatlar ile spor alanlarında kurulmuş derneklerin kurucusu ve üyesi olabilirler... Kurulmuş derneklerin tüzelkişilikleri, bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren kendiliğinden sona erer."

Tasarının gerekçesinde de, "Hâkim ve savcıların Türkiye Barolar Birliği, Türkiye Noterler Birliği, Türk Tabipleri Birliği gibi tek çatı altında güçlü bir örgüt yapısına kavuşmalarını teminen Anayasa'nın 33. maddesinin altıncı fıkrası uyarınca dernek kurma özgürlüğüne sınırlama getirilmiştir" ibaresi bulunuyor.

YARSAV Genel Sekreteri ve Anayasa Mahkemesi Raportörü Ali Rıza Aydın, AKP hükümeti döneminde çıkarılan 5253 sayılı Dernekler Kanunu'nun gerekçesinde dernek kurma konusundaki kısıtlamaların azaltıldığı, AB'ye gönderilen yazılarda da yargıç ve savcıların örgütlenmelerinin önündeki engellerin kaldırıldığının ifade edildiğini belirterek şunları söyledi:

"2006 Yılı AB İlerleme Raporu'nda YARSAV'ın kuruluşu olumlu bir gelişme olarak gösterilmişken şimdi kapatılma yoluna gidiliyor. Bu durum, hem Anayasa'da yer almayan bir kapatılma yöntemiyle hem de Anayasa Mahkemesi'nin yasayla dernek kurma özgürlüğünün engellenemeyeceği, derneklerin ancak mahkeme kararı ile kapatılabileceklerine ilişkin kararlarına karşı yapılıyor."

Yargı bağımsızlığına müdahale

Ali Rıza Aydın, YARSAV'ın üyeleri arasında Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu ile Danıştay ve Yargıtay'dan da olmak üzere 800'ü aşkın yargı mensubunun bulunduğunu bildirdi. Aydın, yasayla dernek kurma özgürlüğüne müdahale edildiğini, bakanlığın öngördüğü 'birlik' tipi örgütlenmeyle de yargı bağımsızlığına ve yargıçların mesleki sorunlarını serbestçe ortaya koymasına engel olunacağını savundu.