Oy kullanma ile ilgili merak edilenler ve cevapları

Seçim tarihinin 22 Temmuz olarak belirlenmesi, tatil mi sandık mı, ikilemine yol açtı. Seçmenlerin nakil yoluyla tatil için gittikleri yerde oy kullanmaları gündeme geldi ancak bu formülün seçim sonuçları üzerindeki etkileri tartışma yarattı. İşte merak edilen sorular ve yanıtları...

Nakil yaptırmak isteyen seçmen ne yapmalı?

22 Temmuz'da bulunacağı yerde oy kullanmak isteyen yazlıkçıların ve öğrencilerin öncelikle ikametgahlarını nakletmeleri gerekiyor. Çünkü seçmen listeleri ikametgah esasına göre düzenleniyor.

İkametgah naklinin sakıncası var mı?

Yasaya göre ikametgah ?yerleşmek niyetiyle oturulan yer? olarak tanımlanıyor. Sadece seçim için ikametgah nakli yapılsa bile seçmenin seçimden sonra ikametgahını yeniden sürekli oturduğu yere alması gerekebilecek. Bu da ek bir bürokratik külfet anlamına geliyor.

İkametgah değişikliği seçmenin oy kullanacağı partinin Meclis'e girmesini etkiler mi?

Ülke barajı tüm Türkiye'de kullanılan geçerli oylara göre hesaplanacağı için seçmenin oy kullanacağı yerin yüzde 10 barajı konusunda herhangi bir etkisi olmayacak.

İkametgah nakilleri nedeniyle seçmen sayısı değişen illerin vekil sayısı değişecek mi?

İllerin çıkaracağı milletvekili sayısı da illerin nüfusuna göre YSK tarafından belirlenerek ilan edildi. Artık bundan sonra yapılacak nakiller bu sayıları değiştirmeyecek.

Seçmenin yazlığında ya da köyünde oy kullanması, oy verdiği partinin çıkaracağı milletvekili sayısını etkiler mi?

Seçmenlerin tatil için bulunacakları yerlerde oy kullanmaları durumunda o ilde bir adayın seçilmesi için alması gereken en az oyun artmasına neden olacak.

Örneğin, 280 bin seçmene sahip ve 4 milletvekili çıkaran bir ildeki seçmen sayısının 120 bin nakille 400 bine çıktığını varsayalım. İlk durumda her 70 bin seçmen bir milletvekili çıkaracakken, sayının artmasıyla milletvekili çıkarmak için gereken oy sayısı 100 bine çıkacak.

Ancak bu durum nakil çıkışı yaşayan şehirlerde tersine etki yapacak. Bu defa seçmenlerin yazlığına ya da köyüne giderek oy kullanması, oy verdikleri partilerin nakil çıkışı yaşayan kentte daha az milletvekili çıkarması sonucunu yaratacak. Örneğin 120 bin seçmenin bir büyükşehirden tatil yöresine kayması durumunda, o büyükşehirde bir adayın seçilmek için alması gereken en az oy düşecek. Bu durumda 120 bin seçmenin ağırlıklı olarak oy verdiği parti daha az milletvekili çıkaracak. Büyükşehirlerin çıkaracağı milletvekili sayısı çok daha fazla olduğu için bu parti, tatil yöresinde kullanılan oyun getireceğinden daha fazlasını büyükşehirde kaybetmiş olacak.