Borçtan kaçmak veya maaş almak için formalite boşanmalar patladı
TÜRKİYE'de son yıllarda artan işsizlik ve olumsuz ekonomik koşullar, formalite boşanmaların da artmasına neden oldu. Bankalardan aldıkları kredileri, kredi kartı borçlarını, çek ve senetlerini ödeyemeyince, eşyalarını hacizlerden kurtarmak isteyenler ile ölmüş baba veya annesinin emekli maaşını almayı amaçlayan kadınlar formalite gereği boşanıyor. Formalite boşanmayı seçen çiftlerin sayısında bu yılın ilk 6 ayında, geçen yıla göre yüzde 60 artış olduğunu belirten hukukçular, boşanan çiftlerin yine aynı çatı altında yaşamlarını sürdürdüklerine dikkat çekiyor.
Daha önce asliye hukuk mahkemelerinde görülen boşanma davalarına, 2002 yılından itibaren yeni kurulan aile mahkemelerinde bakılıyor. Aile mahkemelerinde görülen boşanma davalarının önemli bir bölümünü formalite boşanma davaları oluşturuyor. İş bulmayan, bankadan aldığı krediyi, kredi kartı borçlarını, çek veya senetlerini ödeyemeyen çiftler hacizlerden kurtulmak, kadınlar da ölen anne ve babalarının maaşını alabilmek için yasal boşluktan faydalanıyor. Formalite icabı boşanıyor. Hakim karşısına çıkan çiftler, ruhen ve fikren anlaşamadıklarını söyleyip, tek celsede boşanıyor. Bu tür boşanmalarda borçlu olan eş eşyalarını borçla ilgili olmayan diğerine bırakıyor.
?BİLMEK İMKANSIZ'
İzmir'de uzun yıllar asliye hukuk mahkemesinde, 2002 yılından beri de Aile Mahkemesi'nde hakimlik yapan Hayri Sefer Ayan bu konuda şunları anlattı:
?Mahkemeler ilk kurulduğu yıllarda gerçekten geçinemeyen çiftlerin boşanma sayısı daha fazlaydı. Her yıl zorlaşan ekonomik sıkıntılar, artık çiftleri formalite boşanmaya zorluyor. Karşımıza gelen çiftler, ruhen ve fikren anlaşamadıklarını belirtip, boşanmak istediklerini söylüyorlar. Kendilerini uzlaştırıp evliliklerinin devam etmesi yönünde çabalarımız oluyor. Ancak çiftler karşılıklı boşanmak istediklerini söyleyince, biz de mecburen boşuyoruz. Formalite denen bu tip boşanma dava sayısında önlenemez artış var. Hangi boşanmanın formalite olduğunu bizim bilmemiz imkansız.''
BOŞANIP AYNI ÇATIALTINDA YAŞIYORLAR
Yeni evlenen çiftlerin, tanık gösteremedikleri taktirde ancak bir yıl sonra boşanabildiklerini, tanık dinletenlerin evliliklerinin ise hemen sonlandırıldığına dikkat çeken İzmir Barosu avukatlarından Mustafa Tekin de şunları söyledi:
?Özellikle sosyal güvenlik kuruluşlarından maaş bağlatıp, geleceklerini garantiye almaya çalışan çiftler, yıllarca süren evliliklerini formalite gereği bitirip aynı çatı altında yaşamaya devam ediyor. Özellikle 1 ile 5 yıl arasında evli olan çiftler, formaliteden boşanma yollarına başvuruyorlar. Çünkü bu gençler ekonomik koşullar altında eziliyorlar. Özellikle büyük şehirlerde yaşayanlar, formalite boşanma sayısının artışını oluşturuyor. Ekonomik sıkıntı yaşandığı sürece çifter, bu yasa boşluğunu bundan sonra da kullanmayı sürdürecekler. Görevliler bu tür boşanmaları sıkı takibe almalı.'' İstanbul'dan sonra en fazla Ankara ve İzmir'deki çiftlerin formalite boşanmalar gerçekleştirdiğini belirten Avukat Mustafa Tekin, özellikle bu üç ilde son yıllarda mahkeme sayısının arttırıldığını söyledi. Bir mahkemenin, yılda ortalama 2 bin ile 2 bin 500 dosyaya ve yine bir mahkemenin günde 30 ile 40 arasında boşanma ve nafaka davasına baktığını dile getirdi. Gerçekten anlaşamadıkları için boşanan çiftlerin sayısında da artış olduğunu dikkat çekti.
FORMALİTE BOŞANMAYLA EŞYALARI KURTARDIM
İzmir'de özel bir şirkette çalışan ve 6 yıldır evli olduğu eşi ile formalite gereği boşandığını belirten, adının açıklanmasını istemeyen bir erkek de yaptığını şu sözlerle savundu:
?Daha önce bir kredi kartım vardı. Bu kartımı kullandıktan sonra düzenli bir şekilde ödüyordum. Ancak, son yıllarda ekonomik sıkıntı yüzünden kredi kartı borcumu ödeyemedim. Başka bir bankadan kredi kartı alıp onu kapattım. Yine başka bir bankadan kredi kartı çıkardım. Böylece zamanla çıkmaza girdim. Kredi kartlarımın borcu faiziyle birlikte 8 bin YTL'yi buldu. Bankalar dava açtı. Evimizdeki eşyaları hacizden kurtarmak için eşime boşanma davası açtım. Tek celsede boşandıktan sonra evdeki eşyaları kendisine bıraktığımı ve hiçbir şey istemediğimi söyledim. Eve gelen haciz memurları, boşanma kararını görünce hiçbir işlem yapamadı. Şimdi eşimle yine aynı çatı altında, nikahsız yaşamayı sürdürüyoruz. Çaresizlik yüzünden bu yola başvurdum.''