'Hayal kırıklığı yaşarız'

ürk Deniz Kuvvetleri'nin üç denizde birden icra ettiği dev tatbikat Mavi Vatan-2019 devam ederken, Kıbrıs güneyindeki enerji yataklarında önemli miktarda gaz bulunduğu duyuruldu. Yapılan açıklamalarda, 'işgal' söylemlerindeki değişiklik dikkat çekti. Kıbrıs Rum Yönetimi Enerji Bakanı Yorgos Lakkotripis, "Kıbrıs'ın tamamı için muhteşem bir gelişmedir" açıklaması yaparken, eski Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Kocias'tan da 'Türkiye' uyarısı geldi. Kocias, enerjinin kullanımının ancak bölgedeki istikrarla sözkonusu olabileceğine işaret ederek, "Türkiye'nin oradaki ticari gelişmelere katılımını sağlamalıyız. Adil bir şekilde olmalı. Eğer her şeyi kendimize almaya çalışırsak büyük hayal kırıklığına uğrayabiliriz" dedi. Yunanistan Savunma Bakanı Evangelos Apostolakis ise Ankara ile Atina arasında güven artırıcı önlemlere yönelik çözüm sağlamak amacıyla iki tarafın temsilcilerinin bir araya gelmesinin kararlaştırıldığını hatırlattı. Doğu Akdeniz söylemlerini yumuşatan ve işgal denklemlerini dağıtmaya zorlayan en önemli etken ise Türkiye'nin denizlerdeki yeni stratejisi oldu.

DENİZ GÜCÜ OLMA YOLUNDA

• Doğu Akdeniz ve Ege'deki karşı hamlelerin yoğunlaşması üzerine Türkiye, denizlerde proaktif stratejiye geçti. Türkiye'nin denizlerdeki kıta sahanlığını belirleyen haritalar masaya konulurken, 462 bin kilometrekarelik Mavi Vatan doktrini deklare edildi ve diplomasinin işlemediği alanlarda Gambot diplomasisi devreye sokuldu. Milli silah sistemlerine yapılan yatırım kuvvet çarpanı etkisi yaratırken, donanmaya yatırımı önceleyen tedbirler devreye sokuldu. Türk donanmasını okyanus aşırı güce ulaştıracak uçak gemisi yapımı da bu adımlardan sadece biri. Bu yıl denize indirilmesi beklenen uçak gemisiyle birlikte Ege ve Akdeniz'de inisiyatifin tamamen Türkiye'ye geçeceğinden kuşku duyulmuyor.

ARAMA FAALİYETİ HIZLANDI

Türkiye'nin en önemli hamlelerinden biri de açık denizde hidrokarbon arama faaliyetlerini yoğunlaştırması oldu. 2011 yılında Kıbrıs Rumlarının ada güneyinde 12 no'lu parselde sondaj başlatması üzerine Kıbrıs Türklerinin haklarının gasp edilmesi tehdidine karşı Koca Piri Reis araştırma gemisi bölgeye yollandı. O sırada bu geminin araştırma kabiliyeti olmasa da bu hamle önemli bir mesaj niteliği taşıyordu. Ardından hızla harekete geçildi ve 2012 yılında Norveç'ten satın alınan, 20 bin metreye kadar derinlikte iki ve üç boyutlu sismik araştırma yapabilme kabiliyeti olan Barbaros Hayrettin Paşa Sismik Araştırma gemisi 2013 yılında hizmete başladı. Eşzamanlı olarak 2012 yılında Oruç Reis gemisinin milli imkanlarla inşasına başlandı. Oruç Reis de çalışmalara 2017 yılı itibariyle katıldı.

3 TRİLYON DOLARI AŞIYOR

Araştırma gemilerinin ardından 2017 yılında 'Fatih' sondaj gemisi satın alındı. Dünyadaki en iyi sondaj gemileri arasında gösterilen Fatih'in yanısıra 2018 yılı sonu itibariyle Deep Sea Metro-1 satın alındı. Derin deniz sondajı kabiliyetine sahip iki gemiyle birlikte Türkiye, geriden başladığı açık deniz hidrokarbon arama ve sondaj faaliyeti yarışında öne geçti. Gerek denizlerdeki caydırıcılık gücü gerekse hak ve menfaatlerine sahip çıkan kararlı politikaları üzerine denizlerdeki dengenin önümüzdeki süreçte yeniden kurulması kaçınılmaz görülüyor. Bölgede istikrar sağlanmadan ve politik düğümler aşılmadan enerji kaynaklarından faydalanmanın imkansız oluşu, bölge ülkelerinin politikalarını gözden geçirmelerine neden oldu. Doğu Akdeniz enerji denklemi için büyük bir gücü elinde bulunduran Türkiye'nin bu paylaşımda aslan payını alması gerektiğine işaret ediliyor. Halen Doğu Akdeniz'de Türkiye'nin yaklaşık 572, Avrupa'nın ise 30 yıllık doğalgaz ihtiyacını karşılayabilecek büyüklükte, değeri 3 trilyon doları aşan bir doğalgaz rezervi bulunduğu tahmin ediliyor.