Devlet, hakkını aramak isteyen 15 bin vatandaşa avukat tuttu
Avrupa Birliği'ne (AB) uyum için yasalarda yapılan değişiklikler yoksullara
da yaradı. Son üç yılda avukat tutacak parası olmadığı için mahkemelerde hakkını
arayamayan 15 bin fakir vatandaşa devlet ücretsiz avukat temin etti. Adli yardım
alanlar arasında sel felaketlerinde ve İstanbul'da meydana gelen patlamalarda
mağdur olanlar, yaşını küçültmek isteyenler de bulunuyor.
Devletin sağladığı ücretsiz avukatla yine devlete karşı dava açanlar bile var. Avukatlar, adli yardım hizmetinin toplumun büyük bir kesimi tarafından bilinmediğini belirterek, fakirliğini belgeleyen her vatandaşa ücretsiz avukat yardımı yapılabileceğini kaydediyor. Türkiye'de tüm barolarda kurulu Adli Yardım Büroları, 2001 yılına kadar Adli Müzaharet Şeflikleri adı altında faaliyet gösteriyordu. Sanıklar, gözaltında getirildikleri karakol ya da adliyelerde bu birim üzerinden avukat yardımı alıyordu. Gönüllülük esasıyla çalışması istenen avukatlar devletten para alamadıkları için Adli Müzaharet Şeflikleri'nden gelen dosyalara talep göstermiyordu. Kuruluş amacına yönelik faaliyet gösteremeyen Adli Müzaharet Şeflikleri'nden yardım alan fakir vatandaşların sayısı da bu nedenle sınırlı kaldı. Bu şefliklerin adı; 2001 Mayıs ayında Avrupa Birliği'ne uyum çerçevesinde Avukatlık Yasası'nda yapılan düzenlemeyle; "Adli Yardım Bürosu" olarak değiştirildi. Avukatlara da asgari avukatlık ücretinin ödenmesi öngörüldü.
Yoksulluğu ispatlamak şart
Değişiklikle avukatların gönderilen dosyalara ilgi göstermeye başlaması, ücretsiz avukatlık hizmetinden yararlananların sayısında büyük bir artışa neden oldu. 3 yıl içinde İstanbul'da 8.092, İzmir'de 4.518 ve Ankara'da 2.117 kişi olmak üzere toplam 14 bin 727 kişi bu bürolara avukat yardımı talebinde bulundu. Başında baro tarafından tayin edilen bir avukatın bulunduğu büroda başvuruların yoğunluğuna göre memur istihdam ediliyor. Fakirliğini ispatlayamayanların başvuruları reddediliyor. Büroların CMUK benzeri bir yapılanmaya sahip olduğunu belirten İzmir Barosu Adli Yardım Bürosu Şefi avukat Şefika Mısırlı, idari para cezaları dışındaki yargı harçlarının yüzde 3'ünün Adli Yardım Bürosu'na katkıda bulunan avukatlara ödendiğini kaydediyor. Başvuruların büyük bir çoğunluğunu aile hukukuyla ilgili davaların oluşturduğunu belirtiyor. İstanbul Barosu Adli Yardım Bürosu Şefi avukat Ümmühan Yaşar da, baroya bağlı 1.500 avukatın Adli Yardım Büroları'ndan gelen davalara baktığını dile getiriyor. Yaşar, başvuru yapanların arasında sel felaketlerinde mağdur olup belediyeye dava açmak isteyenler ile patlamalarda yaralanıp İçişleri Bakanlığı'na dava açanların da bulunduğunu kaydediyor. Türkiye'de tüm barolarda kurulu Adli Yardım Büroları'na başvurmak için ikametgah belgesi, nüfus cüzdanı, muhtarlıktan alınacak fakirlik belgesi ve davayla ilgili belgeler gerekiyor.
ZAMAN