Hizmet İçi Eğitim, 'Ek-1 Formu'ndan Çıksın Önerisi

Aşağıdaki çalışma "Haber Gönder"e iletilmiş, memurlar.net tarafından düzenlenmiştir.

GÖREVDE YÜKSELME YÖNETMELİĞİ VE EK?1 DEGERLENDİRME FORMU

Görevde Yükselme Yönetmeliğinin ekinde yer alan Ek?1 Değerlendirme Kıstasları memurların yeterlilik ölçütlerini belirtmek için yönetmeliğe eklenmiştir. Bu kıstaslar, görevde yükselme suretiyle yapılacak atamalarda liyakat ve kariyer ilkesini esas alıp; bu ilkelere uygun bir sistem oluşturmayı amaçlamaktadır. Görevde yükselme ön eleme esaslarını belirleyen kıstaslar yönetmelik yürürlüğe girdikten sonra birçok kere değişikliğe uğramıştır.

Başbakanlık Genelgelerinin çerçeve yönetmeliklerde değişiklik yaptırmayı zorunlu hale getirmesi ile Anayasa ve yasalarla verilen hakları kaybetmek kural işlem haline gelmiştir. Her kamu kurumu görevde yükselme sınavı açtığında çerçeve yönetmeliğinde değişiklik yapmak olağan olarak değerlendirilmektedir.

Genelgeler, yönetime sağlanan yetkilerle yönetilenlere sağlanan güvenceler arasında bir denge unsuru oluşturmalıdır. Üstelik bu yönetmelik uygulama bakımından kaynağını genel düzenleyici işlem olan genelgelerden alırsa (2002/25?2003/2) çelişki daha da artar. Genelgelerin üst hukuk normu hükümlerine açıklık getirmesi amaçlanırken ilgili genelge üst hukuk normunu belirlemiştir. Bu son derece hassas dengeyi sağlayabilmek için kaynağını Anayasa, Kanun, Tüzük ve Yönetmelik ilkelerinin yanında bazı teknik konularda standartları normları da dikkate almak gereğine uyulmamıştır. Uygulamalardaki hata paylarından doğacak sorunlar da mümkün olduğunca asgariye indirilmemiştir.

Ek?1 Görevde Yükselme Eğitimine çağırılmada uygulanacak objektif kıstaslar (eğitim, hizmet, yabancı dil,) puan değerlendirilmesinde geri plana atılırken uygulama bakımından takdire dayanan sübjektif kıstaslar(sicil, ödül, hizmet içi eğitim, disiplin cezası) ön plana çıkarılmıştır.

Kamu yönetimi sistemimizde hukuk alanına müdahale eden ve de oldubittiye getirilen gerek düzenleyici gerekse yönetsel kararların alındığı bir gerçektir. Görevde Yükselme Yönetmeliklerindeki Sübjektif Değerlendirme Kıstasları ile ilgili uygulamalar devam ettiği sürece, İdarenin ve yöneticilerin takdir yetkisini hukuk dışı nedenlerle hukuka aykırı kullandığı sürece yargı organlarına dava konusu olmaktan öteye gidemeyecektir. Çağdaş hukukta ?yasanın genellik ve eşitlik? ilkesi ihlal edildiğinde o yasa şeklen bir yasa olabilir ama adil olmaz. Bu uygulamayı Kamu İdaresi açısından da ele alırsak adil olmayan yönetsel düzenleyici işlemden kaynağını alan hukuki uygulamalarla adil bir toplum kurulamaz.

Kamu yönetimi anlayışında meydana gelen değişim ve kamu hizmetlerindeki farklılaşmaların, ülkemizde de kamu yönetiminde yeniden yapılanma ihtiyacını ortaya koyduğu bir gerçektir. Bu bakımdan halen yönetmeliklere dayalı olarak yürütülmekte olan; Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Sistemi yeniden düzenlenecek olan Kamu Personeli Reformu tasarısında kanunla düzenlenmesi gereğine yer verilmiştir. Gerekçe olarak ta:
> Mevzuatın dağınıklığı ve karmaşıklığı.
> Yapılan değişikliklerle sistemin temel mantığının bozulması
> Şeffaf ve katılımcı yönetimin sağlanamaması ve gelişen şartlara uyum sorunu.
> Görevde yükselme yönetmeliğinin sisteminin verimliliğini teşvik edici yönünün olmayışı.
> Kurumsal düzenlemelerle genel sistemin dışına çıkma eğilimini gerekçe olarak göstermiştir.

Fakat yürütme erki yine de sistemin temel sorunlarından kaynaklanan olumsuzluklarını ve gerekçelerini açıklamasına rağmen 1999/62 sayılı Başbakanlık Genelgesini 2002/25, 2003/2 ve 2006/19 sayılı genelgelerle değiştirerek uygulamaya devam etmiştir.

EK?1 DEĞERLENDİRME KISTASI 5.MADDE HİZMET İÇİ EĞİTİM VE UYGULAMASININ ORTAYA ÇIKARDIĞI HUKUKA AYKIRILIKLAR:

Kaynağını 2002/25 ve 2003/2 Sayılı Başbakanlık Genelgelerinden alan Bağ-Kur Personeli Görevde Yükselme Yönetmeliğinde de esas alınan Ek?1 Değerlendirme Formu düzenleyici işlemlerinin 5.maddesinde yer alan hizmet içi eğitim uygulamasının puan değerlendirilmesi esaslarına yer vermiştir.

Hizmet içi eğitimi; Devlet Memurları Eğitim Genel Planında tanımında yaptırılan; Hizmet İçi Eğitim Yönetmeliklerinde ismen tespit edilen; Görevde Yükselme Yönetmeliğinde işin gereği ile ilgili olmadan kayrılmış memurlara üstelik puanlandırarak sunarsanız; bu sosyal hukuk devleti ilkesi ve anlayışına ters düşer.

Çünkü bu uygulama Başbakanlık makamının 2006/19 sayılı genelgesi ile yeniden düzenlenmesine istemine ilişkin genelgenin yayımlanmasına karşı gerek Başbakanlık Devlet Personel Başkanlığı ve gerekse de ilgili kurumlar bir şey yapmamışlardır.

2002/25 sayılı Genelgede, 1999 yılından sonra katıldığı en az (5) gün süreli her bir hizmet içi eğitim programı için 2 puan,

2003/2 sayılı Genelgede ise, ?Devlet Memurlarının Görevde Yükselme Esaslarına Dair Genel Yönetmelik? yürürlüğe girdikten sonra katıldığı her bir hizmet içi eğitim programından (Her yıl için adayın katıldığı en çok süreli olan bir eğitim programı değerlendirilecektir.)
05 ? 15 gün süreli 0,5
16 ? 31 gün süreli 1
2 ? 3 ay süreli 1,5
4 -6 ay süreli 2
7 ? 12 ay süreli 2,5
12 aydan fazla süreli 3 puan verileceği,

2006/19 sayılı Genelge ise ?Kamu kurum ve kuruluşları, kalkınma plan ve programları, ilgili mevzuat ve benimsedikleri temel ilkeler çerçevesinde, oluşturdukları vizyon ve misyonları ile stratejik hedeflerine uygun olarak personelini verimli kılmak amacıyla hazırlayacakları eğitim planları doğrultusunda hizmet içi eğitim yaptıracaklar ve tüm personeli için eğitimde fırsat eşitliğini sağlayacak tedbirlerin alınması hususunda gereken hassasiyeti göstereceklerdir." hususu yer almıştır.

Ek?1 Değerlendirme Kıstasları zaten takdir yetkisinin hukuk dışı kullanılması durumunda baştan kaybettiren bir sistemdir. Eğer sicil amiriniz size maksatlı sicil kullanıyorsa size diğer kıstaslardan da puan kazandırmama yoluna gidecektir. Artı buna paralel olarak birde Hizmet içi eğitim gibi uygulamaları ile kayırılmış memura görevlendirme yöntemi ile harcırahlı ve puanlı sunarsanız. Haksızlığın boyutu daha da artar.

Hizmet içi eğitimde diğer bir hukuka aykırılık ise şu şekildedir: Bazı kurumlar Hizmet içi eğitimi puan değerlendirmesinde 1999 öncesini esas alırken bazı kurumlar 1999 yılı sonrasını esas almaktadır. Oysa bu çok büyük bir haksızlıktır. Çünkü her iki uygulamanın farklı değerlendirilmesi durumunda hazırlık sınavı eğitimine çağırılacaklarda değişecektir.

Bu kıstaslarda, Hazırlık Sınavı Eğitimine birebir çağırılacakları belirleyen sicil amirlerimizdir. Yukarıda da nedenlerini açıkladığım gibi o isterse bize Hizmet İçi Eğitim aldırır. İsterse maksatlı olarak sicilimizi yükselterek ya da düşürerek ince ayarlarla sicil mühendisliği yapabilir; bize ödül aldırabilir veya disiplin cezası verebilir. Fakat şunu unutmamak gerekir ki kariyer ve liyakat ölçütünün objektif olarak belirlenmiş yazılı bir sınavla yapılabilmesi için hazırlık sınavı eğitimine çağırılma formu olan Ek-1'inde uygulamada ve değerlendirmede objektif olarak belirlenmiş kıstaslara haiz olması gerekir. Kanısındayım.

Devlet Memurları Eğitim Genel Planına göre ?yaptırılan? Kurumların Hizmet İçi Eğitim Yönetmeliğine göre ?ismen? tespit edilerek harcırahlı belli kişilere görevlendirme yöntemi ile gördürülen ve Devlet Memurları Görevde Yükselme Yönetmeliği ekinde, Ek?1 Değerlendirme formu düzenleyici işlemlerinin 5.maddesinde yer alarak puanlandırılan, dışardan akademik kuruluşlardan aldığın eğitimi değerlendirmeyen ?hizmet içi eğitim kıstası" bu formdan çıkartılmalıdır. Çünkü Başbakanlık 2006/19 sayılı genelgeyi yayınlamıştır. Sadece uygulamanın hayata geçirilmesini beklemektedir.

Başbakan Erdoğan imzasıyla 12.07.2006 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan düzenleme temel olarak üç konuyu düzenlemektedir.

1- ÖN ELEME SINAVI YAPMAYIN
Kamu kurumları arasında ön eleme sınavı yaptığı için ismi öne çıkan kurum Maliye Bakanlığıdır. Konuya ilişkin daha önce genelge ile getirilen düzenleme iptal edilmesine rağmen Maliye Bakanlığı kendi yönetmeliğini değiştirmemiştir. Başbakanlık, biraz ilginç bir şekilde, Maliye Bakanlığı için genelge çıkarmıştır. Başbakanın bu talimatı sonrasında Maliye Bakanlığı yönetmeliğini değiştirecektir. Ancak, Genelgeye gerek kalmaksızın neden kurumlar arası yazışma yoluyla bu soruna çözüm bulunamadığı anlaşılamamaktadır.
2- BİRİM AYRIMI YAPMAYIN
Birim ayrımına ilişkin en son örnek Milli Eğitim Bakanlığına aittir. Bakanlık şefler için çıktığı ilana sadece merkez teşkilatında çalışanların başvurabileceğini belirtmiş, bu düzenleme yargıdan dönmüştü. İptal sonrasında taşradaki şefliğe ilişkin de ilana çıkılmıştı. Talimatta "Görevde yükselme ve unvan değişikliği suretiyle yapılacak atama işlemlerinin, personelin istihdam edildiği birimlere göre ayrım yapılmadan gerçekleştirilmesi" istenilmiştir.
3- HİZMET İÇİ EĞİTİM VERİN VE EĞİTİMDE FIRSAT EŞİTLİĞİNİ SAĞLAYIN
Yayımlanan genelgede, Kamu kurum ve kuruluşlarının; kalkınma plan ve programları, ilgili mevzuat ve benimsedikleri temel ilkeler çerçevesinde, oluşturdukları vizyon ve misyonları ile stratejik hedeflerine uygun olarak personelini verimli kılmak amacıyla hazırlayacakları eğitim planları doğrultusunda hizmet içi eğitim yaptırmaları ayrıca, tüm personel için eğitimde fırsat eşitliğini sağlanması istenilmiştir.

İŞTE GENELGENİN TAM METNİ
GENELGE
Başbakanlıktan:
KONU: Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Konulu 2002/25 Sayılı Genelgede Yapılan Değişiklikler.
GENELGE
2006/19
Devlet memurlarının liyakat ve kariyer ilkeleri çerçevesinde yükselmelerini sağlamak amacıyla, "Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmelik" yürürlüğe konulmuş ve söz konusu Yönetmeliğin uygulanmasında dikkat edilecek hususlar (2002/25) ve (2003/2) sayılı genelgelerle duyurulmuştur.
Ancak, (2002/25) sayılı Genelgenin (2003/2) sayılı Genelge ile değişik 3'üncü maddesindeki "?ön eleme sınavı yapan kurumlar, bu sınavı yaptıktan sonra?" ibaresi ile bazı kurum yönetmeliklerinde yer alan ve birimler itibariyle bütün personelin görevde yükselme eğitim ve sınavına katılmasına engel teşkil eden ifadelerin yargı kararlarına konu olması ve beklenen hedeflerin gerçekleşmemesi sebepleriyle, kapsama dahil kamu kurum ve kuruluşları bu konularla ilgili aşağıdaki hususlara uymak suretiyle özel yönetmeliklerinde gerekli değişiklikleri yapacak ve personelin verimliliğini artırmak için azami hassasiyeti göstereceklerdir.
1. (2002/25) sayılı Genelgenin (2003/2) sayılı Genelge ile değişik 3'üncü maddesinde yer alan "?ön eleme sınavı yapan kurumlar, bu sınavı yaptıktan sonra?" ibaresi yürürlükten kaldırılmıştır. Bu çerçevede, ilgili kurum ve kuruluşlar da yönetmeliklerindeki aykırı hükümleri yeniden düzenleyeceklerdir.
2. Görevde yükselme ve unvan değişikliği suretiyle yapılacak atama işlemleri, personelin istihdam edildiği birimlere göre ayrım yapılmadan gerçekleştirilecek, yönetmeliklerdeki bu hususa aykırı hükümler yeniden düzenlenecektir.
3. Kamu kurum ve kuruluşları, kalkınma plan ve programları, ilgili mevzuat ve benimsedikleri temel ilkeler çerçevesinde, oluşturdukları vizyon ve misyonları ile stratejik hedeflerine uygun olarak personelini verimli kılmak amacıyla hazırlayacakları eğitim planları doğrultusunda hizmet içi eğitim yaptıracaklar ve tüm personeli için eğitimde fırsat eşitliğini sağlayacak tedbirlerin alınması hususunda gereken hassasiyeti göstereceklerdir.
Bilgilerini ve gereğini rica ederim.
Recep Tayyip ERDOĞAN
Başbakan