Alım gücünde düşüş bekleyen tüketici güvensizlik sınırında
Tüketici güven endeksi mayısa göre yüzde 0,82 azalarak 94.17'ye geriledi. Güven sınırı 100'den biraz daha uzaklaşan tüketicinin gelecek dönemde iş bulma umudu da azaldı.
Tüketici güven endeksi haziran ayında bir önceki aya göre yüzde 0,82 azalarak 94.17 oldu. Endeks 100'ün üzerinde olduğunda tüketicinin güvenini gösterirken, haziran rakamı 94.17 tüketicinin güven sınırından uzaklaşmaya başladığının da habercisi oldu. Ancak tüketiciler mevcut dönemde satın alma güçlerinin artacağını düşünürken, iş bulma hayallerini bir kez daha ertelediler.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), haziran ayına ilişkin Tüketici Güven Endeksi'ni dün açıkladı. 100 üzerinin iyimser, 100 altının ise kötümserliği gösterdiği çalışmaya göre, güven endeksi haziranda bir önceki aya göre yüzde 0,82 azalarak 94.17 oldu. Mevcut dönemin satın alma gücüne ilişkin endeks yüzde 0,13 artışla 86.96'ya çıktı. Gelecek döneme ilişkin satın alma gücü endeksi yüzde 0,55 azalarak 89.31'e geriledi. Mevcut dönemin genel ekonomik durumunda endeks yüzde 1,97 düşerek 85.92'ye indi. Gelecek dönemin genel ekonomik durum endeksi yüzde 1,59 azalarak 87.72'ye geriledi. Gelecek dönemin iş bulma olanağına ilişkin güven yüzde 1,32 azalarak 89.65 oldu.
Gelecek dönemde yarı dayanıklı tüketim mallarına yönelik harcama yapma düşüncesi yüzde 0,99 artarak 104.06 oldu. Mevcut dönemin dayanıklı tüketim malı satın almak için uygunluğu yüzde 0,78 düşerek 117.21'e indi. Sözkonusu iki endeks, iyimserlik sınırının aşıldığı yegane alanlar oldular. Diğer tüm endeksler iyimserlik sınırının altında kalmaya devam etti.
Gelecek dönem için dayanıklı tüketim malı satın alma ihtimali yüzde 1,57 artarak 18.12 oldu. Gelecek dönemde otomobil satın alma ihtimali yüzde 5,01 artarak 9.01 oldu. Gelecek dönem için konut satın alma ya da inşa ettirme ihtimali yüzde 11,03 artarak 9.55'e yükseldi. Gelecek dönemde konut satın alma endeksi çok düşük olmakla birlikte, aylık artış oranı en yüksek olan alanı oluşturdu.
Kişinin gelecek altı aylık dönem içerisinde, kendisinin veya hanehalkının otomobil satın alma ihtimali sorulduğunda, yüzde 92,3 böyle bir ihtimal olmadığı yanıtını verdi. Genel ekonomik durumu gözetilerek, içinde bulunulan dönemin tasarruf etmek için uygunluğu sorulduğunda; yüzde 43,3'ü kesinlikle uygun bir zaman olmadığını bildirdi.
Gelecek 12 aylık dönemde fiyatların değişim yönüne ilişkin beklentisi sorulduğunda katılımcıların yüzde 38,1'i fiyatların aynı oranda artacağını söyledi. Tüketiciler, gelecek altı aylık dönemde Türkiye'de iş bulma olanaklarına ilişkin beklentilerinde de kötümser. Katılımcıların yüzde 28,6 iş bulma olanaklarının aynı kalacağını, yüzde 26,9 biraz azalacağı, yüzde 16,2 biraz artacağını belirtti.
Ancak tüketiciler gelecek altı aydan alım güçlerinin artacağı konusunda umutlu. Tüketicilerin yüzde 48'i alım güçlerinin biraz daha iyi olacağını , yüzde 27'si biraz daha kötü olacağı, yüzde 13,3'ü biraz daha iyi olacağı, yüzde 4,3'ü çok daha kötü olacağı, yüzde 0,5'i çok daha iyi olacağını söylerken, yüzde 7'si fikrinin olmadığını bildirdi.
Kişinin geçen üç aylık döneme göre, Türkiye'nin şu andaki genel ekonomik durumuna ilişkin değerlendirmesinde; yüzde 36,7 biraz daha kötü olacak, yüzde 31 aynı, yüzde 16,8 biraz daha iyi, yüzde 9,5 fikrim yok, yüzde 5,1 çok daha kötü, yüzde 0,9 çok daha iyi yanıtını verdi.
Kişinin gelecek üç aylık dönemde Türkiye'nin genel ekonomik durumuna ilişkin beklentisi sorulduğunda; yüzde 31,5 biraz daha iyi olacak, yüzde 31 biraz daha kötü olacak, yüzde 16 fikrim yok, yüzde 15,2 biraz daha iyi olacak, yüzde 5,3 çok daha kötü olacak, yüzde 1 çok daha iyi olacak yanıtını verdi.
Kişinin geçmiş üç ay ile karşılaştırıldığında, gelecek üç aylık dönemde kendisinin veya hanehalkının yarı-dayanıklı tüketim mallarına (giysi, ayakkabı, mutfak eşyası gibi) yönelik harcamalarına ilişkin düşüncesi sorulduğunda; yüzde 51 aynı kalacak, yüzde 23 biraz artacak, yüzde 15.9 biraz azalacak, yüzde 3.5 belirgin olarak artacak, yüzde 3 belirgin olarak azalacak, yüzde 3.7 fikrim yok yanıtını verdi.
Kişinin içinde bulunulan ayın, buzdolabı, TV, mobilya gibi dayanıklı tüketim malları satın almak için uygunluğu sorulduğunda; yüzde 38.7 olumlu, yüzde 21.5 olumsuz olduğu yanıtını verirken, yüzde 15.1 ne doğru ne de yanlış zaman olduğunu, yüzde 24.6 da fikrinin olmadığını söyledi.
Kişinin gelecek altı aylık dönem içerisinde, kendisinin veya hanehalkının buzdolabı, TV, mobilya gibi dayanıklı tüketim malları satın alma ihtimali sorulduğunda; yüzde 85.1 yok, yüzde 6.6 olabilir, yüzde 4.8 pek sanmıyorum, yüzde 2.3 çok yüksek, yüzde 1.2 fikrim yok yanıtını verdi.