Bekçilere dair 18 maddelik kanun teklifinin tam metni
Ak Parti, 22 Ocak 2020 yılı itibariyle 18 maddelik bir kanun teklifi sundu. Bu kanun teklifinin tam metnini yayımlıyoruz.
Ak Parti, 22 Ocak 2020 yılı itibariyle 18 maddelik bir kanun teklifi sundu. Bu kanun teklifinin tam metnini yayımlıyoruz. Kanun teklifinin pdf hali için tıklayınız.
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Çarşı ve Mahalle Bekçileri Kanunu Teklifimiz ve gerekçesi ekte sunulmaktadır.
Gereğini arz ederiz.
GENEL GEREKÇE
Kolluk teşkilatlarının koruma, yardım ve hizmet boyutlu stratejileri uygulamaya yönelik kendisini geliştirmesi demokratik toplumlar için bir gerekliliktir. Güvenlik hizmetleri, hizmet ihtiyacı duyan vatandaşların beklentileri yönünde şekillenmektedir. Ülkemizde halkın ihtiyaç duyduğu güvenlik hizmetleri kapsamında halka yakın, halkın problemlerini sahada çözecek yapıların etkinleştirilmesi gerekmektedir.
Kökleri Osmanlıya dayanan ve tarih içinde çarşı ve mahalle bekçiliği, kolluk ve polis yardımcısı rollerini taşımış olan bekçilik kurumu ilk defa şehir ve köylerde bekçilerin bulunmasını zorunlu hale getiren "Çarşı ve Mahalle Bekçileri Hakkında Kanun-ı Muvakkat" ile düzenlenmiştir. 14/7/1966 tarihli ve 772 sayılı Çarşı ve Mahalle Bekçileri Kanununun yürürlüğe girmesiyle yardımcı kolluk olarak varlığını devam ettirmiştir.
14/7/1966 tarihli ve 772 sayılı Çarşı ve Mahalle Bekçileri Kanunu değişen mevzuat
çerçevesinde güncelliğini yitirmiş, günün hukuki ve sosyal şartlarım takipten
çok uzak kalmış ve ihtiyaçları karşılamaz hale gelmiştir. Bu çerçevede, 5757
sayılı Emniyet Teşkilatı Kanunu, Devlet Memurları Kanunu ve Genel Kadro ve Usulü
Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile Yardımcı
Hizmetler Sınıfından, Emniyet Hizmetleri Sınıfına geçirilmiş olan çarşı ve mahalle
bekçilerinin ülkemiz güvenlik yapısı içinde mevcudiyetinin korunması amaçlanarak;
Kanun Teklifimiz ile çarşı ve mahalle bekçilerinin adli, önleyici, koruyucu
görev ve yetkileri ile görevli oldukları mülki sınırlar içinde halkın istirahat,
sağlık ve selametini sağlamaya yönelik görev ve yetkileri belirlenmektedir.
Bu kapsamda ayrıca çarşı ve mahalle bekçilerinin Emniyet ve Jandarma teşkilatlan
bünyesinde genel kolluk kuvvetlerine yardımcı olmak üzere istihdam edilen silahlı
bir kolluk olarak düzenlenmesi ve sınav, atama ve çalışma şartlan ile hukuki
statülerinin tespit edilmesi amaçlanmaktadır.
MADDE GEREKÇELERİ
MADDE 1- Madde ile, Kanunun amacı düzenlenmektedir.
MADDE 2- Madde ile, çarşı ve mahalle bekçilerinin genel kolluk kuvvetlerine
yardımcı ve silahlı bir kolluk olduğu ve Emniyet ve Jandarma teşkilatlarında
istihdam edilen çarşı ve mahalle bekçilerinin amirlerinin meslek hiyerarşileri
içerisinde tespit edileceği düzenlenmektedir.
MADDE 3- Madde ile, çarşı ve mahalle bekçisi olarak istihdam edileceklerde 657
sayılı Devlet Memurları Kanununun 48 inci maddesinde sayılan genel şartlar ile
İçişleri Bakanlığınca çıkarılan yönetmelikle belirlenen özel şartların aranması
ve çarşı ve mahalle bekçisi olarak istihdam edilmek için İçişleri Bakanlığınca
çıkarılan yönetmelikte belirlenen usul ve esaslara göre yapılacak giriş sınavında
başarılı olmak şartı aranması öngörülmektedir.
MADDE 4- Madde ile, çarşı ve mahalle bekçisi giriş sınavlarında başarılı olan,
görevini yapmaya engel olabilecek bir hastalık veya engeli bulunmadığı sağlık
kurulu raporu ile tespit edilmiş olanların Emniyet veya Jandarma teşkilatlarına
İçişleri Bakanının onayı ile aday memur olarak atanması, adaylık süresinin bir
yıldan az iki yıldan fazla olamaması ve adaylık süresi içerisinde verilen temel
ve hazırlayıcı eğitimlerde başarılı olanların asaleten atamalarının yapılması
öngörülmektedir.
Madde ile ayrıca, adaylık süresi içinde temel ve hazırlayıcı eğitim devrelerinin
her birinde başarısız olanlarla adaylık süresi içinde hal ve hareketlerinde
memuriyetle bağdaşmayacak durumları, göreve devamsızlıkları tespit edilenlerin,
aylıktan kesme veya kademe ilerlemesinin durdurulması cezası almış olanların
memuriyetle ilişiklerinin İçişleri Bakanının onayı ile kesilmesi öngörülmektedir.
MADDE 5- Madde ile, çarşı ve mahalle bekçilerinin görevli olduğu mülki sınırlar
içerisinde halkın istirahat, sağlık ve selametini sağlamaya ilişkin görevleri
düzenlenmektedir.
MADDE 6- Madde ile, çarşı ve mahalle bekçilerinin kamu düzenini ve kamu güvenliğini
sağlama kapsamındaki önleyici ve koruyucu görevleri düzenlenmektedir.
MADDE 7- Bir suç veya kabahatin işlenmesini önlemek, suç işlendikten sonra kaçan
faillerin yakalanmasını sağlamak, işlenen suç veya kabahatlerin faillerinin
kimliklerini tespit etmek, hakkında yakalama emri ya da zorla getirme karan
verilmiş olan kişileri tespit etmek, kişilerin hayatı, vücut bütünlüğü veya
malvarlığı bakımından ya da topluma yönelik mevcut veya muhtemel bir tehlikeyi
önlemek amacıyla çarşı ve mahalle bekçilerinin kişileri ve araçlan durdurması
bir zorunluluktur.
Madde ile, çarşı ve mahalle bekçilerinin görev bölgelerinde ve çalışma saatleri
içerisinde kişileri ve araçlan durdurma ve kimlik sorma yetkisi düzenlenmektedir.
Durdurma yetkisinin kullanılabilmesi için, makul bir sebebin bulunmasının gerektiği
ve süreklilik arz edecek, fiili durum ve keyfilik oluşturacak şekilde durdurma
işleminin yapılamayacağı hüküm altına alınmaktadır.
Çarşı ve mahalle bekçilerinin, görevlerini yerine getirirken, kendisinin bekçi
olduğunu belirleyen belgeyi gösterdikten sonra kişilere, kimliğine ve durdurma
sebebine ilişkin sorular sorabilmesi ve durdurduğu kişiden kimliğini veya bulundurulması
gerekli diğer belgelerin ibraz edilmesini isteyebilmesi öngörülmektedir. Çarşı
ve mahalle bekçilerinin kişilerin kimliğini görmek istemesi karşısında, herkes
nüfus cüzdanı, pasaport veya diğer resmi bir belgeyi göstererek veya başka bir
suretle kimliğini ispat etmek zorundadır. Çarşı ve mahalle bekçilerinin, kimliğini
geçerli bir belge ile ispatlayamayanlara bu hususta gerekli kolaylığı göstermesi
öngörülmektedir. Kişilerin kimliğini ispat etmesi halinde, kişilerden, başka
belge göstermesi veya getirmesi istenemeyecektir. Ayrıca kimliği belirlenemeyen
kişi tutularak durumdan derhal genel kolluk görevlilerinin haberdar edilmesi
öngörülmektedir.
Makul sebebin varlığı, bu kişiyle kurulacak iletişim süresince kişiyi durdurmayı
ve bekletmeyi gerektirir. Durdurma süresinin durdurmanın sebebine esas teşkil
eden işlemin gerçekleştirilmesi için ihtiyaç duyulan makul süreden fazla olamayacağı,
durdurma sebebinin ortadan kalkması halinde kişilerin ve araçların ayrılmalarına
izin verileceği hüküm altına alınmaktadır.
Çarşı ve mahalle bekçilerinin, durdurduğu kişi üzerinde veya aracında silah
veya tehlike oluşturan diğer bir eşyanın bulunduğu hususunda yeterli şüphenin
varlığı halinde, kendisine veya başkalarına zarar verilmesini önlemek amacına
yönelik el ile dıştan kontrol dahil gerekli tedbirleri alabileceği düzenlenmektedir.
Bu kapsamda, durdurulan kişi üzerinde, giysilerinden herhangi birisi çıkanlmaksızın,
elle, yüzeysel olarak, yoklama biçiminde bir kontrol yapılabilir. Yoklama ve
sıvazlama, durdurma sırasında, bekçinin kontrol amaçlı yapabileceği işlemlerdendir.
Bu işlem, şüphenin kuvvetlendiği durumlarda yerine getirilecek bir tedbirdir.
Yoklama, görevli bekçi tarafından el ile şüphelenilen kişinin üstünün, mahremiyetine
ve elbisesinin detaylarına vakıf olunmayacak ve elbisesi çıkarttırılmayacak
şekilde farklı noktalarına dokunulmak suretiyle kontrol edilmesini ve suç unsuru
eşyaların bulunup bulunmadığının belirlenmesini ifade etmektedir. Sıvazlama
ise yoklama işleminin, elin kişinin üstünden kaldınlmaksızın sürekli bir şekilde
gezdirilmesi suretiyle yerine getirilmesidir. Ancak, bu amaçla kişinin üzerindeki
elbisenin çıkarılması veya aracın, dışarıdan bakıldığında içerisi görünmeyen
bölümlerinin açılması istenemeyecektir.
MADDE 8- Madde ile, çarşı ve mahalle bekçilerinin kamu düzeni ve kamu güvenliğini
sağlamak amacıyla ifa edeceği adli görev ve yetkileri düzenlenmektedir.
MADDE 9- Madde ile, çarşı ve mahalle bekçilerinin 2559 sayılı Polis Vazife ve
Salahiyet Kanununun 16 ncı maddesi kapsamında zor ve silah kullanma yetkisini
haiz olduğu düzenlenmektedir.
MADDE 10- Madde ile, çarşı ve mahalle bekçilerinin mevzuatta genel kolluk kuvvetlerine
tevdi edilen görevlerde genel kolluk kuvvetlerine yardımcı olacakları düzenlenmektedir.
MADDE 11- Madde ile, çarşı ve mahalle bekçilerinin kolluk hizmet ve görevleri
dışında her ne suretle olursa olsun çalıştınlamayacağı düzenlenmektedir.
MADDE 12- Madde ile, çarşı ve mahalle bekçilerinin haftalık çalışma süresi kırk
saat olarak düzenlenmekte ve emniyet ve asayişin gerektirdiği durumlarda haftada
bir gün istirahat verilmek kaydıyla bu sürenin artırılabilmesi öngörülmektedir.
Ayrıca çarşı ve mahalle bekçilerinin günlük çalışma saatlerinin esas olarak
güneşin batışı saatinden doğuşu saatine kadar olan zaman dilimini kapsayacak
şekilde düzenlenmesi, çarşı ve mahalle bekçilerinin güvenlik veya kamu düzeni
ile görevi etkileyen zorunluluk halleri haricinde maddede belirtilen çalışma
süresi ve saatleri dışında çalıştınlamayacağı ancak güvenlik veya kamu düzeni
ile görevi etkileyen zorunluluk hallerinde İçişleri Bakanlığınca çıkanlan yönetmelik
kapsamında farklı çalışma süresi ve saati belirlenebileceği öngörülmektedir.
MADDE 13- Madde ile, çarşı ve mahalle bekçilerinin disiplin, ödüllendirme ve
performans değerlendirme işlemlerinde istihdam edildikleri genel kolluk kuvvetine
göre Emniyet Hizmetleri Sımfı ya da Jandarma Hizmetleri Sımfı mensuplarına uygulanan
hükümlerin uygulanacağı düzenlenmektedir.
MADDE 14- Madde ile, bu Kanunun uygulanmasına ilişkin hususların İçişleri Bakanlığı
tarafından çıkarılan yönetmelikler ile düzenlenmesi öngörülmektedir.
MADDE 15- Madde ile, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 36 ncı maddesinde
yapılan değişiklik ile Jandarma Teşkilatında istihdam edilen çarşı ve mahalle
bekçilerinin Jandarma Hizmetleri Sınıfına dahil edilmesi öngörülmektedir.
Madde ile ayrıca, 2803 sayılı Jandarma Teşkilat, Görev ve Yetkileri Kanununda
yapılan düzenleme ile Emniyet veya Jandarma teşkilatlarında istihdam edilecek
çarşı ve mahalle bekçilerinin özlük ve mali haklan açısından farklılık oluşmaması,
aynı görev ve yetkileri haiz personel arasında yeknesaklık sağlanması öngörülmektedir.
MADDE 16- Madde ile, 14/7/1966 tarihli ve 772 sayılı Çarşı ve Mahalle Bekçileri
Kanununun yürürlükten kaldınlması ve 772 sayılı Kanuna mevzuatta yapılan atıflann
bu Kanuna yapılmış sayılması amaçlanmaktadır.
GEÇİCİ MADDE 1- Madde ile, bu Kanunla çıkanlması öngörülen yönetmeliklerin Kanunun
yayımı tarihinden itibaren altı ay içinde çıkarılması ve bu yönetmelikler yürürlüğe
girinceye kadar uygulamada aksaklık yaşanmaması amacıyla mevcut yönetmeliklerin
bu Kanuna aykırı olmayan hükümlerinin uygulanmasına devam olunması öngörülmektedir.
MADDE 17- Yürürlük maddesidir.
MADDE 18- Yürütme maddesidir.
ÇARŞI VE MAHALLE BEKÇİLERİ KANUNU TEKLİFİ
BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam ve İstihdam
Amaç ve kapsam
MADDE 1- (1) Bu Kanunun amacı, çarşı ve mahalle bekçisi olarak istihdam
edileceklerde aranan şartlara, çarşı ve mahalle bekçilerinin atama ve adaylık
süreçlerine, görev ve yetkileri ile çalışma şekillerine ilişkin esasları düzenlemektir.
İstihdam
MADDE 2- (1) Genel kolluk kuvvetlerine yardımcı olmak üzere, emniyet
ve jandarma teşkilatlan bünyesinde silahlı bir kolluk olarak çarşı ve mahalle
bekçileri istihdam edilir.
(2) Emniyet ve jandarma teşkilatlannda istihdam edilen çarşı ve mahalle bekçilerinin
amirleri meslek hiyerarşileri içinde tespit edilir.
İKİNCİ BÖLÜM
Adaylarda Aranacak Şartlar, Sınav, Atama ve Adaylık Süreci
Adaylarda aranacak şartlar ve sınav
MADDE 3- (1) Çarşı ve mahalle bekçisi olarak istihdam edileceklerde; 14/7/1965
tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurlan Kanununun 48 inci maddesinde sayılan genel
şartlar ile İçişleri Bakanlığınca çıkanlan yönetmelikle belirlenen
eğitim, yaş, sağlık ve fiziki yeterlilik gibi özel şartlar aranır.
(2) Çarşı ve mahalle bekçisi olarak istihdam edilmek için İçişleri Bakanlığınca
çıkanlan yönetmelikte belirlenen usul ve esaslara göre yapılacak giriş sınavında
başanlı olmak şarttır.
Atama ve adaylık süreci
MADDE 4- (1) Sınavlarda başanlı olan, görevini yapmaya engel olabilecek
bir hastalık veya engeli bulunmadığı sağlık kurulu raporu ile tespit edilmiş
bulunanlar emniyet veya jandarma teşkilatlanna İçişleri Bakanının onayı ile
aday memur olarak atanırlar.
(2) Çarşı ve mahalle bekçilerinin adaylık süresi bir yıldan az iki yıldan fazla
olamaz. Adaylık süresi içerisinde verilen temel ve hazırlayıcı eğitimlerde başanlı
olanlann asaleten atamaları yapılır.
(3) Adaylık süresi içinde temel ve hazırlayıcı eğitim devrelerinin her birinde
başansız olanlarla adaylık süresi içinde hal ve hareketlerinde memuriyetle bağdaşmayacak
durumları, göreve devamsızlıktan tespit edilenlerin, aylıktan kesme veya kademe
ilerlemesinin durdurulması cezası almış olanların memuriyetle ilişikleri İçişleri
Bakanının onayı ile kesilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Görev ve Yetkiler
Halka yardım görevi
MADDE 5- (1) Çarşı ve mahalle bekçileri, görevli olduklan mülki sınırlar içerisinde
halkın istirahat, sağlık ve selametini sağlamak bakımından;
a) Yolda hastalanan, kazaya uğrayan, düşüp kalan ve genel durumu itibanyla
yardıma muhtaç olanlara yardım etmek,
b) Yardıma ihtiyaç duyduğu değerlendirilen, şiddet mağduru veya şiddete
ya da istismara uğrama riski taşıyan kadın ve çocukları, kimsesizleri, engellileri
ve acizleri en yakın genel kolluk birimlerine teslim etmek,
c) Bir semt, yer, yol veya sokak sormak için başvuranlara gerekli bilgiyi
vermek,
ç) Doğum, ölüm, hastalık, kaza, yangın veya afet gibi önemli ve acele
haller sebebiyle, yapılacak yardım isteklerinden gücü dahilinde olanları öncelikle
yerine getirmek,
d) Büyük tehlike arz eden yangın ve su baskım gibi afetlerde mahalle sakinlerini
derhal uyarmak,
e) Toplum sağlığını ve güvenliğini tehdit eden bir hayvana rastlanıldığında
verebileceği zararları engellemek için kişileri alandan uzaklaştırmak, ilgili
genel kolluk ve belediyeyi durumdan haberdar etmek,
ile görevli ve yetkilidir.
Önleyici ve koruyucu görev ve yetkiler
MADDE 6- (1) Çarşı ve mahalle bekçileri;
a) Görev saatleri içinde görevlendirildikleri bölgede devriye hizmeti yürütmek,
b) Görev bölgeleri içinde bulunan konut, işyeri ve araçlar gibi malların korunmasında
sahipleri tarafından noksan alınan tedbirleri tamamlattırmak,
c) Görev saatleri içerisinde vakıf oldukları şüpheli durum veya kişileri
bağlı bulundukları genel kolluk birimlerine bildirmek,
ç) Kamu düzenini bozacak mahiyetteki gösteri, yürüyüş ve karışıklıkların önlenmesi
amacıyla genel kolluk kuvvetleri gelinceye kadar önleyici tedbirleri almak,
d) Görev bölgeleri içinde uyuşturucu madde imal edildiği, satıldığı veya kullanıldığından,
kumar oynandığından ya da fuhuş yapıldığından şüphe edilen yerleri bağlı bulundukları
genel kolluk birimlerine bildirmek,
e) Kişilerin can, mal ve ırzına yönelik saldırı ve tehditleri önlemek ve genel
kolluk kuvvetleri gelinceye kadar gerekli tedbirleri almak,
f) Mahalle sakinlerini etkileyen elektrik, su, doğalgaz, kanalizasyon gibi arızalan,
bağlı bulunduğu genel kolluk birimleri ile ilgili kurum ve kuruluşlara bildirmek
ve görevli ekipler gelinceye kadar gerekli önleyici tedbirleri almak,
g) Halkın sükun ve istirahatini bozanları ve başkalarını rahatsız edenleri engellemek,
ğ) Sokak, geçit ve meydanları tıkayarak trafiğe mani olan taşıtları ve diğer
engellerin kaldınlmasını sağlamak ve gerektiğinde bağlı bulunduğu genel kolluk
birimlerine bildirmek,
h) Yangın, deprem, su baskını gibi afet ve tehlikelerde genel kolluğu bilgilendirmek
ve görevli ekipler gelinceye kadar gerekli önleyici tedbirleri almak,
ile görevli ve yetkilidir.
Durdurma ve kimlik sorma
MADDE 7- (1) Çarşı ve mahalle bekçileri, görev bölgesi ve çalışma saatleri
ile sınırlı olmak kaydıyla kişileri ve araçları;
a) Bir suç veya kabahatin işlenmesini önlemek,
b) Suç işlendikten sonra kaçan faillerin yakalanmasını sağlamak, işlenen suç
veya kabahatlerin faillerinin kimliklerini tespit etmek,
c) Hakkında yakalama emri ya da zorla getirme karan verilmiş olan kişileri tespit
etmek,
ç) Kişilerin hayatı, vücut bütünlüğü veya malvarlığı bakımından ya da topluma
yönelik mevcut veya muhtemel bir tehlikeyi önlemek,
amacıyla durdurabilir.
(2) Durdurma yetkisinin kullanılabilmesi için makul bir sebebin bulunması
gerekir. Süreklilik arz edecek, fiili durum ve keyfilik oluşturacak şekilde
durdurma işlemi yapılamaz.
(3) Çarşı ve mahalle bekçisi, görevini yerine getirirken kendisinin çarşı ve
mahalle bekçisi olduğunu belirleyen belgeyi gösterdikten sonra, durdurduğu kişiye
durdurma sebebini bildirir ve durdurma sebebine ilişkin sorular sorabilir, kimliğini
veya bulundurulması gerekli diğer belgelerin ibraz edilmesini isteyebilir. Bu
kişilere kimliğini ispatlama hususunda gerekli kolaylık gösterilir. Belgesinin
bulunmaması, açıklamada bulunmaktan kaçınması veya gerçeğe aykırı beyanda bulunması
dolayısıyla ya da sair surette kimliği belirlenemeyen kişi tutularak
durumdan derhal genel kolluk görevlileri haberdar edilir.
(4) Durdurma süresi, durdurma sebebine esas teşkil eden işlemin gerçekleştirilmesi
için ihtiyaç duyulan makul süreden fazla olamaz.
(5) Durdurma sebebinin ortadan kalkması halinde kişilerin ve araçların ayrılmalarına
izin verilir.
(6) Çarşı ve mahalle bekçisi, durdurduğu kişi üzerinde veya aracında silah veya
tehlike oluşturan diğer bir eşyanın bulunduğu hususunda yeterli şüphenin varlığı
halinde, kendisine veya başkalarına zarar verilmesini önlemek amacına yönelik
el ile dıştan kontrol dahil gerekli tedbirleri alabilir. Bu amaçla kişinin
üzerindeki elbisenin çıkarılması veya aracın, dışarıdan bakıldığında içerisi
görünmeyen bölümlerinin açılması istenemez.
Adli görev ve yetkiler
MADDE 8- (1) Çarşı ve mahalle bekçileri, suç işlenirken veya işlendikten sonra,
henüz izleri meydanda iken;
a) Şüphelileri yakalamak,
b) Yakaladıkları şüphelilerin kendilerine veya başkalarına zarar vermelerini
engelleyici tedbirleri almak,
c) Suç delillerinin kaybolmaması veya bozulmaması için gerekli muhafaza tedbirlerini
almak,
ç) Varsa olayın tanıklarının kimlik ve adres bilgilerini tespit ederek genel
kolluk birimlerine bildirmek,
ile görevli ve yetkilidir.
(2) Haklarında tutuklama veya yakalama karan çıkanlmış kimseleri gördükleri
takdirde yakalamak ve bağlı bulunduğu genel kolluk kuvvetlerine teslim etmek
ile görevli ve yetkilidir.
Zor ve silah kullanma yetkisi
MADDE 9- (1) Çarşı ve mahalle bekçileri 4/7/1934 tarihli ve 2559 sayılı Polis
Vazife ve Salahiyet Kanununun 16 ncı maddesinde belirtilen zor ve silah kullanma
yetkisini haizdir.
Genel kolluk kuvvetlerine yardım görevi
MADDE 10- (1) Çarşı ve mahalle bekçileri mevzuatla genel kolluk kuvvetlerine
tevdi edilen görevlerde genel kolluk kuvvetlerine yardımcı olurlar.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Başka görevde çalıştırma yasağı
MADDE 11- (1) Çarşı ve mahalle bekçileri kolluk hizmet ve görevleri dışında
her ne suretle olursa olsun çalıştınlamazlar.
Çalışma saatleri
MADDE 12- (1) Çarşı ve mahalle bekçilerinin haftalık çalışma süresi kırk saattir.
Emniyet ve asayişin gerektirdiği durumlarda haftada bir gün istirahat verilmek
kaydıyla bu süre artırılabilir.
(2) Günlük çalışma saatleri esas olarak güneşin batışı saatinden doğuşu saatine
kadar olan zaman dilimini kapsayacak şekilde düzenlenir.
(3) Çarşı ve mahalle bekçileri güvenlik veya kamu düzeni ile görevi etkileyen
zorunluluk halleri haricinde birinci ve ikinci fıkralarda belirtilen çalışma
süresi ve saatleri dışında çalıştırılamaz. Güvenlik veya kamu düzeni ile görevi
etkileyen zorunluluk hallerine ilişkin usul ve esaslar İçişleri Bakanlığınca
çıkarılan yönetmelikle belirlenir.
Disiplin, ödül ve performans değerlendirme
MADDE 13- (1) Çarşı ve mahalle bekçilerinin disiplin, ödüllendirme ve performans
değerlendirme işlemlerinde istihdam edildikleri genel kolluk kuvvetine göre
emniyet ya da jandarma hizmetleri sınıfı mensuplarına uygulanan hükümler uygulanır.
Yönetmelik
MADDE 14- (1) Bu Kanunun uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar İçişleri Bakanlığınca
çıkarılan yönetmeliklerle belirlenir.
Değiştirilen hükümler
MADDE 15- (1) 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 36
ncı maddesinin "VIII - JANDARMA HİZMETLERİ SINIFI" başlıklı bendinde yer alan
"ve uzman jandarmaları" ibaresi uzman jandarma ile çarşı ve mahalle bekçilerini"
şeklinde değiştirilmiştir.
(2) 10/3/1983 tarihli ve 2803 sayılı Jandarma Teşkilat, Görev ve Yetkileri Kanununun
13 üncü maddesine birinci fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
"Jandarma Hizmetleri Sınıfında yer alan çarşı ve mahalle bekçileri hakkında,
Emniyet Hizmetleri Sınıfında yer alan emsali çarşı ve mahalle bekçilerinin mali
ve sosyal haklan aynı usul ve esaslar çerçevesinde uygulanır. Bunlar hakkında
birinci fıkranın ikinci cümlesi uygulanmaz."
Yürürlükten kaldırılan Kanun ve atıflar
MADDE 16- (1) 14/7/1966 tarihli ve 772 sayılı Çarşı ve Mahalle Bekçileri Kanunu
yürürlükten kaldınlmıştır.
(2) Mevzuatta 772 sayılı Kanuna yapılan atıflar bu Kanuna yapılmış sayılır.
Geçiş hükümleri
GEÇİCİ MADDE 1- (1) Bu Kanunla çıkanlması öngörülen yönetmelikler bu Kanunun
yayımı tarihinden itibaren altı ay içinde çıkarılır.
(2) Bu Kanuna göre düzenlenecek yönetmelikler yürürlüğe konuluncaya kadar, mevcut
yönetmeliklerin bu Kanuna aykırı olmayan hükümlerinin uygulanmasına devam olunur.
Yürürlük
MADDE 17- (1) Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 18- (1) Bu Kanun hükümlerini Cumhurbaşkanı yürütür.