Kamu Kurumlarının, gerçek kişi vatandaşları, sosyal medyadan engellemeleri etik ihlali sayılır mı?

Sosyal medyada sık sık bazı belediye başkanlarının hem kendi şahsi hesaplarından hem de kurumsal hesaplardan, eleştiri getiren bazı takipçilerini engellediklerini görmekteyiz.

Bir kamu görevlisi olan ve kamu görevi yürüten belediye başkanlarının veya belediye başkanı adına hareket edenlerin bu türden uygulamalar yapması hukuken doğru mudur, bu konuyu inceleyeceğiz.

ETİK MEVZUAT AÇISINDAN DEĞERLENDİRME

Bilindiği üzere, kamu görevlilerinin, görevlerini yürütürken uymaları gereken etik davranış ilkelerini belirleyen 5176 sayılı Kanunumuz ve bu kanun uyarınca yürürlüğe konulan "Kamu Görevlilerinin Etik Davranış İlkeleri İle başvuru Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik" bulunmaktadır.

Bu yönetmeliğin, konumuzla ilgili bazı maddeleri şu şekildedir:

"Dürüstlük ve tarafsızlık
Madde 9 Kamu görevlileri; tüm eylem ve işlemlerinde yasallık, adalet, eşitlik ve dürüstlük ilkeleri doğrultusunda hareket ederler, görevlerini yerine getirirken ve hizmetlerden yararlandırmada dil, din, felsefi inanç, siyasi düşünce, ırk, cinsiyet ve benzeri sebeplerle ayrım yapamazlar, insan hak ve özgürlüklerine aykırı veya kısıtlayıcı muamelede ve fırsat eşitliğini engelleyici davranış ve uygulamalarda bulunamazlar.
Kamu görevlileri, takdir yetkilerini, kamu yararı ve hizmet gerekleri doğrultusunda, her türlü keyfilikten uzak, tarafsızlık ve eşitlik ilkelerine uygun olarak kullanırlar."

"Saygınlık ve güven
Madde 10 Kamu görevlileri, kamu yönetimine güveni sağlayacak şekilde davranırlar ve görevin gerektirdiği itibar ve güvene layık olduklarını davranışlarıyla gösterirler. Halkın kamu hizmetine güven duygusunu zedeleyen, şüphe yaratan ve adalet ilkesine zarar veren davranışlarda bulunmaktan kaçınırlar.
Kamu görevlileri, halka hizmetin kişisel veya özel her türlü menfaatin üzerinde bir görev olduğu bilinciyle hizmet gereklerine uygun hareket eder, hizmetten yararlananlara kötü davranamaz, işi savsaklayamaz, çifte standart uygulayamaz ve taraf tutamazlar."

Değerlendirme:

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri bağlamında, bir kamu kurumu olan belediyelerin, özellikle kurumsal resmi hesaplardan ve belediye hizmetlerini duyuran belediye başkanının şahsi hesaplarından (yarı resmi olarak değerlendirilmesi gerekir), eleştiri getiren vatandaşları, gerçek hesap olan takipçilerini engellemeleri etik ihlalidir. Bu şekildeki engellemeler siyasi düşünce nedeniyle ayrımcılığı düzenleyen 9. madde, güveni sağlayacak şekilde davranmalarını öngören 10. maddeye aykırıdır.

Küfür etmeyen ve gerçek kişi olanların, bu tür bir engelleme ile karşılaşmaları halinde CİMER üzerinden başvuruda bulunarak engellemenin kaldırılmasını talep etmeleri, olumsuz cevap almaları halinde ise http://www.etik.gov.tr/etik-ihlal-ve-etik-davranis-basvurulari/ adresinden Etik Kuruluna itiraz başvuru yapmaları gerekmektedir.

DİSİPLİN MEVZUATI AÇISINDAN

657 sayılı Kanunun disiplin cezalarını düzenleyen 125. maddesinde;
- "Hizmet içinde Devlet memurunun itibar ve güven duygusunu sarsacak nitelikte davranışlarda bulunmak," fiilinin karşılığı olarak Aylıktan Kesme cezası,
- "Görevin yerine getirilmesinde dil, ırk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din ve mezhep ayrımı yapmak, kişilerin yarar veya zararını hedef tutan davranışlarda bulunmak" fiili için ise Kademe İlerlemesinin Durdurulması,
cezası öngörülmüştür.

Madde açık bir şekilde siyasi düşünce farklılığından dolayı kişilerin zararını hedef tutan davranışların kademe ilerlemesinin durdurulması cezasıyla cezalandırılması gerektiğini belirtmiştir. Bu bağlamda, engelleyici uygulamalara muhatap olanların ilgili belediye başvurarak, bu davranışta bulunanlara disiplin cezası verilmesini talep etmeleri gerekmektedir.

Belediyenin kendi içindeki disiplin soruşturmasından bir sonuç çıkmaması halinde, durumun İçişleri Bakanlığındaki Mülkiye Teftiş Kuruluna iletilmesi gerekmektedir.

İDARİ YARGI

Kamu kurumlarının resmi hesaplarından engellenen gerçek kişilerin, Dilekçe Kanunu üzerinden ilgili kuruma başvurarak, engellemeyi kaldırmasını talep etmeleri, taleplerine cevap verilmemesi halinde, idare mahkemelerinde 60 gün içinde dava açmaları mümkündür. Mahkemelerin vereceği kararların, 30 gün içinde yerine getirilmesi zorunludur.

ABD'DE YAŞANAN BENZER BİR OLAY

ABD'de Federal Temyiz Mahkemesi, Başkan Donald Trump'ın kamuyu ilgilendiren açıklamalar yapmak için kullandığı Twitter hesabında kullanıcıları engelleyemeyeceğine hükmetti.

Federal Temyiz Mahkemesi'nin üç yargıcı ise 29 sayfalık gerekçeli kararında, bir kamu görevlisinin kamuyu ilgilendiren açıklamalar yapmak için kullandığı sosyal medya hesabında, kendi katılmadığı görüşlere yer verdiği gerekçesiyle kimseyi dışlayamayacağına hükmetti.

Muhalif görüşteki mesajları nedeniyle engellenen bir grup Twitter kullanıcısı Trump'ı mahkemeye vermişti. Aralarında Maryland Üniversitesi'nden bir profesör, Teksaslı bir polis memuru ve New Yorklu bir komedyenin de bulunduğu kullanıcılar Donald Trump'ın politikalarına ters düşen tweetlerinin ardından @realDonaldTrump hesabından engellendiklerini belirtmişti.