Emekli aylıklarına haciz meselesi

Ali Tezel'in yazısı

SSK emeklisiyim emekli maaşımın dörtte birine her ay haciz yolu ile kesiliyor. Soruyorum 506 sayılı yasanın 121'nci maddesine istinaden kesiliyor diyorlar. Başka gelirim yok, 2 çocuk okutuyorum ne yapmam lazım ayrıca yeni yasa ile haciz işlemi bitecek mi? Ali Bey bu borç aslında bana aitte değil benim devrettiğim şirketle alakalı. Benimde zamanında ortak olduğum şirketteki hisselerimi ben 1999 yılında devretmiştim. Ardından 27.03.2000 günü SSK bana borç yazısı gönderdi. Ben hisselerimi devrettiğimi ifade edince aylığımı haczetmemişlerdi ama daha sonra 08.08.2005 günü yeni bir yazı daha geldi ve aylığımı haczetmeye başladılar. İtiraz da ettim ama yine de kesiyorlar. Şimdi ne yapmam gerekir? S.SENADA

Sayın okurum, 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu'nun 121'inci maddesine göre, ?Bu kanun gereğince bağlanacak gelir veya aylıklar ve sağlanacak yardımlar, nafaka borçları ve bu kanunun 80'inci maddesine göre takip ve tahsili gereken alacaklar dışında, haciz veya başkasına devir ve temlik edilemez...?. demektedir. Madde içinde gördüğünüz, ?ve bu kanunun 80'inci maddesine göre takip ve tahsili gereken alacaklar? ibaresi, 06.07.2004 tarih ve 25514 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 5198 sayılı Kanunun 17'nci maddesi ile madde metnine eklenmiştir ki bu ibare olmasaydı, değil SSK hiç kimse emekli aylığınıza haciz koyamazdı. Yani, sizin emekli aylığınızdan kesilenlerin gerekçesi olan ibare 5198 sayılı Kanunla 2004 yılında getirildi.

Öte yandan 1479 sayılı Bağ-Kur Kanunu'nun aşağıdaki 67'nci maddesinde de SSK'ya paralel bir uygulama vardır ve der ki; ?Bu Kanun gereğince bağlanacak aylıklar, nafaka borçları dışında, haciz veya başkasına devir ve temlik edilemez...?

Memurların emekliliğini belli eden 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu'nda ise emeklilerin aylıklarına haczi engelleyen bir ibare yoktur. Yani, SSK ve Bağ-Kur emekli aylıklarına hiç kimse haciz uygulayamaz ama SSK kendi alacakları için kendi emeklisine haciz uygulamasını 2004 yılında getirdi.

Henüz TBMM'ye sevk edilme aşamasında olan 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu yani kamuoyunun bildiği isimle ?Sosyal Güvenlik Reformu? emeklilerin aylıklarına haciz getirilemez kuralını herkes için kaldırıyor. Yani, SSK, Bağ-Kur veya T.C. Emekli Sandığı ayrımı yapılmaksızın tüm emeklilerin aylıklarına haciz uygulaması yeni kanunla birlikte başlatılabilecek.

Sizin durumunuza gelince, emekli aylığınıza haciz uygulayan SSK'yı (yeni adıyla SGK'yı) iş mahkemesinde dava ederseniz emekli aylığınızdan bir kuruş kesemezler, zira sizin borcunuz kanunun uygulanmaya başladığı 2004 yılından önce olduğundan değişiklik sizin borçlarınıza uygulanmaması gerekirdi diye düşünüyorum. Bunun için size de örnek olacak bir Yargıtay kararı veriyorum ama konuyu bir de avukatınızla görüşün.

Örnek yargı kararı

Yargıtay 10'uncu Hukuk Dairesi Esas:2005/6272, Karar:2005/9645, Tarih:03.10.2005

YAŞLILIK AYLIĞININ HACZİ

HACZİN KALDIRILMASI İSTEMİ

Yaşlılık aylığının haczedilip haczedilemeyeceği konusu takip tarihindeki yasal düzenlemeye göre belirlenmelidir. Yasa değişikliğinden önce yapılmış takip nedeniyle davacının yaşlılık aylığına haciz konulamaz. Hal böyle olunca takip dosyası celbolunup, davacı hakkında yapılan takibin tarihi belirlenerek 5198 Sayılı Yasa'nın yürürlüğe girmesinden önce takip yapılmış ise davanın kabulüne, yasanın yürürlüğe girdiği tarihten sonra takip yapılmış ise, davanın reddine karar verilmesi gerekir.

Örnek yargı kararı Yargıtay 10'uncu Hukuk Dairesi

Esas:2005/6272, Karar:2005/9645, Tarih:03.10.2005

YAŞLILIK AYLIĞININ HACZİ

HACZİN KALDIRILMASI İSTEMİ

Yaşlılık aylığının haczedilip haczedilemeyeceği konusu takip tarihindeki yasal düzenlemeye göre belirlenmelidir. Yasa değişikliğinden önce yapılmış takip nedeniyle davacının yaşlılık aylığına haciz konulamaz. Hal böyle olunca takip dosyası celbolunup, davacı hakkında yapılan takibin tarihi belirlenerek 5198 Sayılı Yasa'nın yürürlüğe girmesinden önce takip yapılmış ise davanın kabulüne, yasanın yürürlüğe girdiği tarihten sonra takip yapılmış ise, davanın reddine karar verilmesi gerekir.