Enflasyon sepetine elektrikli ısıtıcı ve hafıza kartı da girdi

İstatistik Kurumu (TÜİK), enflasyon sepetini yeniledi. Tüketim içindeki payları azalan ürünler sepetten çıkarılırken kullanımı artan ürünler hesaplamaya dahil edildi.

Kurumun, tüketimde önemini yitirdiği tespit ettiği 9 ürün enflasyon hesaplamasından çıkarıldı. Öne çıkan 81 kalem ürün ise sepete dahil edilirken, hesaplamada kullanılan kalem sayısı 779'dan 851'e yükseldi. Artık fiyatı gözlenecek mallar arasında, elektrikli (infrared) ısıtıcılar, hafıza kartı, bilgisayar kamerası, nar, vanilya, sirke, mayonez, üçü bir arada kahve, buzdolabı poşeti, uydu alıcısı ve scooter motosiklet de var; nişasta, bornoz, radyatör, sulama hortumu, iğneciye ödenen ücret, şeker ölçme aleti ve streç film ise sepetten düştü. Enflasyon sepeti belirlenirken, esas alınan endeks içindeki ağırlığı binde 1'in altına düşen mallar sepetten çıkarılırken, tüketim içinde ağırlığı binde 1'in üzerine çıkan mallar ise listeye dahil ediliyor. 2008 enflasyonu, sepete yeni giren ürünlerin fiyatı dikkate alınarak hesaplanacak. TÜİK, yeni sepeti kullanarak hesapladığı ilk enflasyon rakamını ocakta açıklayacak. Oran 4 Şubat'ta duyurulacak. Bir ürünün enflasyon sepetinden çıkarılması, enflasyon hesaplanırken o ürünün fiyatının dikkate alınmayacağı anlamına geliyor. Sepete dahil edilen ve çıkrılan ürünler, toplumdaki tüketim alışkanlığının değişimi ile ilgili en önemli gösterge olarak kabul ediliyor. Bu yıl enflasyon sepetine giren ürünlerin başında infrared elektrikli ısıtıcılar geliyor. Elektrikte tasarruf sağlayan bu ısıtıcılar, son birkaç ayda önemli oranda yaygınlaştı. Sebze ve meyveler ise mevsimlik olarak enflasyon sepetine girip çıkıyor. Tüketimin yaygın olduğu yaz aylarında sepete giren sebzeler kış döneminde çıkarılıyor. Aynı şekilde kışın tüketilen kimi meyveler, yaz aylarında sepetten çıkıyor. Örneğin temmuz, ağustos, eylül aylarında enflasyon sepetine giren bamya, kış aylarında çıkıyor. Ekim, kasım, aralık aylarında sepete giren mandalina ve portakal ise yazın sepetten çıkıyor.

Enflasyon sepetinin yenileri: Elektrikli ısıtıcı, hafıza kartı, bilgisayar kamerası (webcam), nar, vanilya, sirke, mayonez, üçü bir arada kahve, buzdolabı poşeti, uydu alıcısı, scooter motosiklet.

Sepetten düşenler: Nişasta, bornoz, radyatör, sulama hortumu, iğneciye ödenen ücret, şeker ölçme aleti, streç film.

artacak, konutun düşecek!

2008 için açıklanan enflasyon sepetinde, gıda, alkolsüz içecekler, giyim ve eğitim ile ulaştırmanın ağırlığı artarken içki-sigara ile konutun düştü..

Her yıl güncellenen enflasyon sepetinde bu yıl kuraklık ve enerji fiyatlarının etkisinin en fazla hissedildiği iki kalem olan gıda, ulaştırma ağırlığı arttı. Geçen yılki enflasyona en ağır darbeyi vuran konut ve kiranın ağırlığı ise küçük de olsa düştü. 81 yeni ürünün enflasyon sepetine girdiği 2008'de üretici fiyat endeksinde ise tarımın ağırlığı artıyor. Türkiye İstatistik Kurumu her yıl güncellediği tüketici fiyat endeksi (TÜFE) ve üretici fiyat endeksine (ÜFE) temel oluşturan alt kalemlerin ağırlıklarını açıkladı. Ocak 2008'den itibaren TÜFE ve ÜFE verilerini yeni sepete göre hesaplayacak olan TÜİK'ten dün yapılan açıklamaya göre TÜFE'yi oluşturan 12 alt kalemin ağırlıkları da değişti.

KONUTUN AĞIRLIĞI GERİLEDİ

Verilere göre kuraklık nedeniyle geçen yıl yüzde 12.03 artan ve TÜFE'de en büyük ağırlığa sahip olan gıda-alkolsüz içeceklerin yüzde 28.47 olan ağırlığı 2008'de 0.16 puan artarak yüzde 28.63'e çıkacak. En yüksek artış ise petrol fiyatlarının tetiklediği ulaştırma endeksinde oldu. Taksi-dolmuş otobüs bilet fiyatlarının bulunduğu ulaştırma kaleminin ağırlığı 1 puan artarak yeni dönemde yüzde 12.59'a çıkacak. TÜİK enflasyon endeksi üzerinde ağırlığı artan diğer üç kalemi giyim ve ayakkabı (0.21 puan), ev eşyası (0.20 puan) ve eğitim (0.09 puan) olarak açıkladı. Geçen yıl gıdadan sonra enflasyonun en önemli nedeni olan konutun ağırlığı ise çok küçük çaplı da olsa azaldı. Verilere göre TÜFE'nin belirlenmesinde yüzde 16.62'lik ağırlığa sahip olan konut fiyatlarının 2008'de etkisi yüzde 16.60'a düştü. ÜFE'de ise tarımın ağırlığı artarken, sanayinin ağırlığı azaldı. Açıklamaya göre tarımın endeks içindeki ağırlığı 18,17'den 19,84'e yükselirken, sanayi sektörünün ağırlığı ise 81,83'den 80,16'ya geriledi.

YENİ ENDEKSTE ÜFE YÜKSEK

2007 için gerçekleşen TÜFE ve ÜFE rakamları yeni ağırlıklarla ölçüldüğünde TÜFE'de 0.01 puanlık bir düşüş etkisi yaratırken ÜFE'de 0.19 puanlık bir artışa neden oldu. Ağırlıkların geçen yılın enflasyonlarıyla çarpımı sonucu elde edilen verilere göre; 2007'de yüzde 8.39 açıklanan TÜFE yeni endeks verileriyle yüzde 8.38 çıkıyor. Yüzde 5.95 çıkan ÜFE ise yüzde 6.14'e yükseliyor