Kamu Başdenetçisi Malkoç, Mecliste KDK 2021 yılı raporunu sundu

TBMM Dilekçe ve İnsan Haklarını Karma Komisyonu AK Parti İstanbul Milletvekili Mihrimah Belma Satır başkanlığında toplandı.

Satır, 2019'da 20 bin 968 olan KDK'ye başvuru sayısının 2020'de 90 bin 209'a yükseldiğini dile getirerek, yaklaşık 9 yıllık süreçte başvuru sayısının 89 bin 587 olduğunu söyledi. Satır, önceki yıllardan devreden dosyalarla birlikte 2021 yılında başvuruların 19 bin 740'ının KDK tarafından sonuçlandırıldığını kaydetti.

Kamu Başdenetçisi Şeref Malkoç, KDK'nin 2021 yılı raporuna ilişkin sunumunda, kurumun "insanların en hayırlısı insanlara faydası olandır" inancı ve "insanı yaşat ki devlet yaşasın" ilkesiyle 9 yıldan beri faaliyetlerini sürdürdüğünü anlattı.

Malkoç, KDK'nin, idarenin verdiği hizmetlerin kalitesinin artırılmasına, iyi yönetim ilkelerinin yerleşmesine, insan haklarının kamil manada uygulanmasına ve gelişmesine, hak arama kültürünün yaygınlaşmasına, bireylerin bilinçlenmesine, şeffaf, hesap verebilir, insan odaklı bir idarenin oluşmasına katkı sağlamaya çalıştığını belirtti.

Vatandaşlardan idareye ilişkin şikayetleri aldıklarını, halkı dinlediklerini ve şikayetlerle ilgili idareyle görüşerek dostane çözümler aradıklarını ifade eden Malkoç, bunu başaramazlarsa idareye tavsiye kararları verdiklerini söyledi.

Malkoç, 2021'de 18 bin 843 başvuru aldıklarını, bir önceki yıldan olan devirle birlikte 19 bin 740 karar verdiklerini belirterek, "19 bin 740 kararın 1604'ü tavsiye, 3160'ı dostane çözüm kararı. Ayrıca telefonla, maille veya diğer yollarla kuruma müracaat eden, kurumla ilişki kuran 125 bin 128 insanımıza da yol gösterdik, yardımcı olduk, hukuka açılan destek verdik." diye konuştu.

KDK'nin, başvuru tarihinden itibaren en geç 6 ay içinde karar verme mecburiyetinde olduğunu dile getiren Malkoç, "KDK'ye başvurularda çözümde ortalama süre 57 gün, dostane çözümlerde de bu süre 47 gün." dedi.

Adalete erişimde kolay başvuru, başvurunun ucuz veya bedava olması, kararın hızlı çıkmasının önemli olduğuna işaret eden Malkoç, KDK'nin uygulamalarıyla bunu ortaya koyduğunu, şekil şartına bağlı olmaksızın başvuruları kolay aldığını, hiçbir başvurudan bir para talep edilmediğini ve süre içinde kararlarını verdiklerini kaydetti.

- "Vatandaşın avukatıyız"

Malkoç, üst düzey yöneticilerle çeşitli vesilelerle toplantılar yaptıklarını, ziyaretler gerçekleştirdiklerini ve KDK'nin önemini anlattıklarını dile getirerek, "Vatandaşın avukatı olduğumuzu ama kararlarımızın idarenin aleyhine olmadığını, kamuda görev yapanların yaptığı hizmetlerin bizim kararlarımıza uyması halinde taçlandırılacağını, hizmetlerin taçlanacağını anlatıyoruz." diye konuştu.

Hukuki açıdan idarede bir anlayış dönüşümüne katkı sunmaya çalıştıklarını ifade eden Malkoç, 81 ile yaptıkları ziyaretlerde valilerle, belediye başkanlarıyla, rektörlerle, diğer üst düzey yöneticilerle de görüştüklerini aktardı.

Malkoç, kararlara uymayan yöneticilerin Meclis huzuruna çağrılmasının inanılmaz etkisi olduğunu belirterek, "Kararlarımıza uyma oranı yüzde 80'e yaklaştı. Avrupa'da 100 yıllık ombudsman geleneğinde kararlara uyma oranı yüzde 80 civarında." dedi.

Hak arama kültürü konusunda insanları bilinçlendirdiklerini vurgulayan Malkoç, KDK'nin faaliyetleri hakkında bilgi verdi.

Malkoç, Avrupa ülkelerinde yaşayan Türklerin haklarının savunulması amacıyla, buradan giden personelin o ülkenin ombudsmanıyla irtibat kurduğunu ve STK yöneticilerine haklarını nasıl arayacaklarına dair eğitim verildiğini de söyledi.

Avrupa, Asya ve Afrika'daki ombudsmanlarla yakın temasta olduklarını anlatan Malkoç, ayrıca İslam Ülkeleri Ombudsmanlar Birliği Dönem Başkanlığı'nı yaptıklarını belirtti.

Malkoç, mart ayında Türk Devletleri Ombudsmanlar Birliğini kuracaklarını ifade ederek, protokollerin hazırlandığını, Kazakistan ombudsmanını beklediklerini kaydetti.

Dünyadaki önemli olaylarda yurt dışındaki ombudsmanlarla iletişim kurduklarını dile getiren Malkoç, en son Yunanistan'ın geri itmeleriyle 19 göçmenin donarak ölmesiyle ilgili Avrupa ombudsmanlarına, BM Genel Sekreteri'ne, BM Uluslararası Göç Örgütü Başkanı'na, BM Mülteciler Yüksek Komiserliğine, AİHM Başkanı'na, Avrupa Konseyi İnsan Hakları Komiseri'ne mektuplar yazdıklarını ve vicdanı olanları duyarlı hale getirmeye çalıştıklarını söyledi.

Şeref Malkoç, geri itmelerle ilgili bir rapor hazırlığı içinde olduklarını da kaydetti.

Komisyondaki milletvekillerinin konuşmasının ardından KDK'nin 2021 Yılı Raporu ile ilgili gerekli çalışmaların yapılması için alt komisyon kurulması kararlaştırıldı.