Doğal afetlerde ağır bilanço
Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, 2011-2012 üretim dönemi başlangıcından itibaren gerçekleşen aşırı yağışlar, mevsim normallerinin altında gerçekleşen hava sıcaklıkları, don, dolu, fırtına ve benzeri risklerin tarım ürünlerine önemli zararlar verdiğini bildirerek, "Tabii afetlerde ağır bilanço yaşandı. 41 ilde 139 bin çiftçiye ait 8 milyon 172 bin dekar alan tabii afetlerden zarar gördü" dedi.
Bayraktar, yaptığı açıklamada, çiftçinin 2011-2012 üretim döneminde, girdi maliyetlerinin yüksekliği, bazı ürünlerde arz fazlası olmasından dolayı yaşanan aşırı fiyat düşüşleri, yapısal sorunlardan kaynaklanan verimsizlik, sulama gibi önemli sorunlarının yanı sıra tabii afetlerle de uğraştığını kaydetti. Çiftçinin yaşadığı sorunlarla baş edemez hale geldiğini, kayıplarının büyük miktarlara ulaştığını bildiren Bayraktar, en azından afet yaşadığı tespit edilen tüm çiftçilerin kredi borçlarının faizsiz ertelenmesi, elektrikte borç ödemelerinin yapılandırılması, kuraklık ve tarla ürünlerinde yaşanan don riskinin Tarım Sigortaları kapsamına alınması, afetlerde mal varlığı yerine üründeki zararın esas alınması gerektiğini vurguladı.
Çiftçinin bu sorunlarının halledilmemesi halinde üretimde sürekliliğin sekteye uğrayacağını, zarar gören çiftçilerin yeni dönemde ekim bile yapamayacağına dikkat çeken Bayraktar, istihdamın dörtte birini karşılayan, son 1 yılda 18.9 milyar dolar ihracat yapan, ihracat artışında hem madenciliği hem de sanayiyi geride bırakan, bu yılın Ocak-Mart döneminde yüzde 4.56 büyümeyle imalat sanayinden, ticaretten, inşaattan, madencilikten fazla büyüyerek ülke ekonomisine büyük katkı sağlayan tarım sektörünün desteği hak ettiğini belirtti.
Çiftçilerin devletçe verilen yüzde 50 desteğe rağmen 2005 yılında faaliyete geçen Tarım Sigortaları'nın (TARSİM) başarılı olamadığını bildiren Bayraktar, "Zarar gören çiftçilerin yüzde 90'dan fazlası TARSİM kapsamında değil. TARSİM üreticiyi sigorta yapma konusunda başarıya ulaşamadı. Bunun en büyük nedeni afet gören çiftçilerin zararının karşılanması konusunda zorluklar çıkmasıdır. Tabii afetlerden dolayı sıkıntı yaşanmasının temel nedeni budur" dedi.
Bayraktar, yapılanlarla ilgili olarak, 2011 yılı Kasım ayından itibaren yaşanan afetlerle ilgili olarak kredi borçlarının ertelenmesine yönelik 21 Aralık 2012 tarihinde karar yayınlandığını hatırlattı. Kararla, 4 Kasım 2011-14 Kasım 2011 tarihleri arasında Kayseri, Muş, Nevşehir ve Niğde illerinde meydana gelen don afetine maruz kalan ve söz konusu afetler sebebiyle ekilişleri, ürünleri, hayvan varlıkları, tesisleri veya seraları zarar gören Çiftçi Kayıt Sistemine (ÇKS) kayıtlı, kamu kurum ve kuruluşları hariç gerçek ve tüzel kişi üreticilerin, Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatiflerine (TKK) olan kredi borçlarının ertelendiği bilgisini veren Bayraktar, ayrıca, 10 Ocak 2012 tarihinde yayınlanan Karar ile borç erteleme kapsamına giren illere Bitlis'in de eklendiğini vurguladı.
Bakanlar Kurulu'nun 6 Haziran 2012 tarihinde yayımlanan kararıyla 1 Kasım 2011-15 Kasım 2011 tarihleri arsında meydana gelen don afeti nedeniyle patates ürünleri zarar gören çiftçilere tohumluk ihtiyacını karşılamak amacıyla dekar başına 200 TL destekleme ödemesi yapılacağını bildiren Bayraktar, şunları kaydetti:
"Yine Bakanlar Kurulu'nun 22 Haziran 2012 tarihinde yayımlanan kararıyla, tabii afetler nedeniyle zarar gören pancar üreticilerinin Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş.'ye olan borçları yapılandırıldı ve 5 yılda ödeme imkanı getirildi.
Bu kararlar ve tarım sigortası kapsamında yer alıp da sigorta yaptıran üreticilerin zararlarının karşılanması dışında afetlerden zarar gören üreticilere yönelik gerçekleştirilen herhangi bir uygulama bulunmamaktadır."