Turnalar uydu vericileriyle takip edilecek

HÜSEYİN GAZİ KAYKI - Orman ve Su İşleri Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü, Ulusal Turna Eylem Planı Projesi'ni tamamladı.

Bakanlık, projenin tamamlanması ile birlikte 2014-2019 yılları arasındaki I. Beş Yıllık Uygulama Planı'nı hayata geçirmeyi ve turnaları uydu vericilerle takip altına almayı hedefliyor.

Turnaların hem ürediği hem de kışladığı nadir ülkelerden biri olan Türkiye, coğrafi konumu itibari ile pek çok kuş türü için anahtar ülke konumunda bulunuyor.

Ancak, 1950'li yıllardan sonra sulak alanlar ve meralar başta olmak üzere kuşlar için üreme, kışlama ve göç sırasında konaklama alanı olarak önem taşıyan doğal alanların yarıdan fazlasının yok olması veya kalitelerinin bozulması, tarımda kullanılan kimyevi gübre ve ilaçların etkisi, yasadışı avlanma gibi nedenlerle pek çok kuş türünün ülkedeki nüfusu kritik düzeyde azaldı.

Orman ve Su İşleri Bakanlığının, bu kapsamda uygulamaya koyduğu Ulusal Turna Eylem Planı Projesi ile sayıları her geçen gün azalan turnaların ,Türkiye'deki nüfusunun ve yaşam alanlarının korunması için yönetim araçlarının ve koşullarının geliştirilmesi hedefleniyor.

Bu amaçla ilk adım olarak, türün yaşama alanlarının güncel durumu ve karşı karşıya kaldığı tehditler belirlendi.

-Diğer kuş türleri için model olacak

Ulusal Turna Eylem Planı kapsamında oluşturulan I. Beş Yıllık Uygulama Planı 2014 ve 2019 yıllarını kapsayacak. İlgili kurum, kuruluş ve üniversitelerle işbirliği içerisinde yapılacak çalışmalarla, turnaların önemli yaşam alanlarında gerçekleştirilecek faaliyetler belirlenecek.

Ayrıca, ilgili kurum ve kuruluşların işbirliği ile yapılan çalışmalar ve kazanılan deneyimlerden faydalanılarak 2019 ve 2023 yıllarını kapsayacak II. Beş Yıllık Uygulama Planı'nın da hayata geçirilmesi amaçlanıyor.

Birçok ilde uğur, bereket, refah ve bolluğun simgesi olarak kabul edilen, kutsal sayılacak düzeyde değer verilen bir kuş olan turnanın korunmasını hedefleyen bu çalışma, Türkiye'de sayıları hızla azalan veya nesilleri dünya çapında tehdit ve tehlike altında olan diğer kuş türleri için de model olacak.

-Turnalar uydu vericileri ile takip edilecek

2014 yılı içerisinde başlayan Ulusal Turna Eylem Planı kapsamında belirlenen alanlarda turnaların sayım çalışmaları devam ediyor. Sivas'ta bulunan Anadolu dağ turnalarının uydu vericileriyle takip altına alınması amacıyla 3 bireye uydu, 1 bireye radyo vericisi takılarak toplam 8 birey halkalandı.

Dünyada 15 türü bulunan turnalardan Anadolu dağ turnası, telli turna ve allı turnaya Türkiye'de de rastlanıyor. Bunlardan Anadolu dağ turnasının yaklaşık 20 çiftinin ülkede ürediği biliniyor.

Sivas, Erzurum, Erzincan, Muş, Van, Samsun, Adıyaman ve Bolu'da ürediği bilinen ve nesli tehlike altında olan bu türün korunması ve izlenmesi amacıyla uydu vericileri takılırken, bir sonraki yıl aynı çalışma tekrarlanarak turnaların kışlama ve üreme alanlarının tespit edilmesi planlanıyor.