Kamuda gelir artırılması gerekiyor!
Medyamız bir hoş. Bugün artık yapılması gerçekten gereken ve beş yıl geciktirilmiş olan elektrik zamları ile ilişkili son günlerin medya manşetlerinde, birkaç ilginç başlık vardı. Önce ?IMF rest çekince zamlar ortaya çıktı!? açıklaması veriliyor, sonra da ?Beş yıllık elektrik zamlarını ertelemenin faturası vatandaşa çıkacak!? yazıyordu.
İlginç olan aynı medya kuruluşunun ?IMF ile anlaşmaya gerek yok!? veya ?IMF'i kovun!? söylemlerine uzun zaman abone olmuş olması idi.
Tabii ikinci söylem ise daha da saçma sapan bir söylemdi. Vatandaşa beş yıl elektrik ucuz verilmiş, fiyat dünya normunun altında tutulmuş ise gariban vatandaş ?beş yıl avantaj elde etmişti?, bugün ise ?bedelini ödeyecekti!?
Benzer saçmalar faiz dışı fazla için de gündeme gelmişti. Ömrünü ?Yüzde 6.5 faiz dışı fazla IMF tarafından Türklere işkence için uydurulmuş olan bir yaklaşımdır!? demekle geçiren medya, bugün yüzde 5.5 faiz dışı fazlanın az olduğunu tezine abone olmuş durumda.
Biz bu saçmaları bir kenara bırakalım ve ekonomi ve enerjiden sorumlu yetkililerin ve Merkez Bankası'nın son açıklamalarına dönelim. Bu arada da unutmayalım. Seçimler ülkemize GSYİH oranı olarak yüzde 2 civarında (10 milyar dolara dayanan) bir ekstra harcama getirdi. Faizlerin de 2006 ve 2007 içinde yükselmiş olmasının ekstra faturası oldu. Irak ve PKK konusu ve ABD'den gelecek dalgalanmalar da potansiyel risk içerdiğinden kemer sıkılması zaruri hale geldi. Tabii ülkemizde bir de bugüne kadar 20 milyar dolar yıllık açık yaratan sosyal güvenlik sorunu var. Ve yükselen enerji fiyatları sonucu yılda 25 milyar dolardan yılda 30 milyar dolara çıkacak enerji faturası var.
Biz enflasyonun yıl sonunda yüzde 6.3 -6.5 arasında bir yere geleceğini tahmin ediyor idik. Merkez Bankası Başkanı petrol fiyatlarının son dönemde hızla artmasının ortalama petrol tahmini fiyatı olan 65 doları aşarak 75 dolarlık bir ortalama fiyata gelmesinin etkilerini ve yapılacak elektrik zamlarının etkilerini göz önüne alarak 2007 sonu enflasyonunu yüzde 6.7-7.9 aralığına çekmiş. Bu da tabii enflasyon düşürmek için faiz silahının kullanımına önemli etki yapacak, yani faizlerin hızla ve büyük dozda düşmesi artık zor. 2007 yılından 2008 yılına geçilirken de 2007 enflasyonunun bütçe verilerinde yüzde 6.5 alınmış olması bütçede de enerji fiyatları kaynaklı sorunların biraz büyüyeceğini gösteriyor. Benzer bozucu etkiler biraz da cari dengeye kötü etki yapacak. Bunlar tabii büyüme ve istihdam artışına kötü etki edecek unsurlar olarak da görülebilir.
Hazine tarafını temsil eden Bakan Mehmet Şimşek enerji zamları çerçevesinde doğan zorunlulukların yarattığı ortam sonrası, seçim öncesi verilen vergi indirimi sözlerinden biri olan sosyal güvenlik primlerinde yüzde 5 indirim sözünün, bugünkü konjonktürde yerine getirilemeyeceğini vurguladı, bu sosyal güvenlik primi indiriminin 2008 yılın son dönemlerine tehir edilmesi bir zorunluluk haline geldi.
Benzer şekilde Sosyal Güvenlik'ten sorumlu Bakan Faruk Çelik de 1999 ve 2006 yıllarında iki defa veto yiyen ve milyarlarca dolarlık ek maliyet doğuran sosyal güvenlik reformunun devreye girmesinin de 2008 sonuna ertelendiğini gündeme getirdi.
Çünkü bütçe disiplinin bozulmamasını istiyorsak, gelir yaratmak zorundayız. Garibanizm ve kıyakçılık yapamayız!
Yarın Enerji Bakanı'nın ülkemizdeki enerji fiyatları ve zam konusundaki görüşlerini, uluslararası karşılaştırmalar çerçevesinde gündeme getireceğiz!