Denetleme Kurulu uyardı: Kaçak çay kanser yapıyor
Zübeyde YALÇIN Hülya KARABAĞLI ANKARA
Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu'nun Meclis'e gönderdiği Çaykur raporunda, kaçak çaylardaki katkı maddelerinin kansere yol açtığı konusunda vatandaşların uyarılması istendi..
Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu'nun (YDK), Meclis'e gönderdiği 2006 yılı Çaykur Raporu'nda, son yıllarda 50 bin tona kadar yükselen kaçak çayın kanser etkisine dikkat çekildi. Kaçak çay cenneti Güneydoğu ve Doğu Anadolu Bölgesi'nde yaşayan vatandaşların bilinçlendirilmesi önerildi. GAP çayının kaçak rakip olamadığına dikkat çeken YDK, vakit kaybetmeden Türk çayında organik tarıma geçilmesini önerdi. Rapordaki dikkat çekici bölümler şöyle:
* BİR AN EVVEL ORGANİK ÇAY: Dünyada her geçen gün önemi artan organik tarım ürünleri gelecekte de önemli bir yer teşkil edecektir. Bu amaçla, bölge için önemli bir potansiyel oluşturan çay tarımı ve üretiminin organik bir şekilde yapılması önem arzetmektedir. Vakit kaybetmeden çalışmalara başlanması faydalı olacaktır.
* KAÇAK ÇAYDA KANSER RİSKİ: Çaykur kaçak çayın girişini önlemek için çaba göstermekle kalmayıp kullanımını sağlığa zararları konusunda da aydınlatıcı bilgi sunma görevini üstlenmelidir. Kaçak çay konusunda çeşitli üniversitelerce yapılan araştırmaların sonuçlarına göre kaçak çaylardaki katkı maddelerinin kansere yol açtığı ve su bazlı analin boyanın sağlığa zarar verdiği belirlenmiştir. Özellikle Güneydoğu illerinde bu sağlık problemlerinin artmış olduğu dikkate alınarak tüketicilerin bilinçlendirilmesi önemlidir. Kaçak çayın sağlığa zararları konusunda bilgilendirme toplantıları düzenlenmeli afişler hazırlanarak özellikle bölge illerindeki vatandaşlara aydınlatılmalıdır.
* GAP ÇAYI KAÇAK ÇAYA RAKİP OLAMADI: Doğu, Güneydoğu Anadolu ve Doğu Karadeniz bölgelerinin bazı yerlerinden yurda kaçak yollardan ya da ithalat yoluyla giren insan sağlığına zararlı çayla mücadele için bölgede Türk çayını etkin kılmak ve bölge insanının sağlığını korumak amacıyla yöre insanının damak tadına uygun GAP çayı üretilip piyasaya sunuldu Ancak kaçak çaya rakip olamamış ve satışlar beklenen düzeyde gerçekleşmedi.
Rize Turist Çayı tozlu çıkıyor
BAŞBAKANLIK YDK raporuna göre, müşteriler tomurcuk çayındaki aromayı yetersiz buluyor. Raporda, "Rize Turist Çayı'nın da son dönemde tozlu çıkmasından şikayetler var. Vatandaşlar, bu ürünleri farklı zamanlarda farklı kalitede aldıklarını belirtiyor. Kalitesi artırılmalı" denildi.
Poşet çaylar iyileştirilmeli
* POŞET ÇAYA TALEP ARTTI: Türkiye ve dünya genelinde bardak poşet tipi çay kullanımını artması nedeniyle bir adet 'teabag" makinesi üretime alınmıştır. Makine 450 bardak poşet-dakika kapasiteye sahiptir. Bu yeterli değildir. Ayrıca poşet çay üretimi özel sektörden daha pahalı yapılmaktadır. Poşet süzme çayların şekil ve ambalajında iyileştirme yapılmalıdır .
* KAMYONLARA FAZLA YÜK: Yaş çay ürününün alım yerlerinden fabrikalara taşınmasında ve fabrikalar arası aktarmalarda talimatlara aykırı uygulamalar gözlenmiştir. Kamyonlara genellikle talimatlarda belirlenen tonajdan fazla yük yüklenmekte ve sıkışkırılmaktadır. Taşıma sırasında yaş çaş ürünün yağmur, toz ve güneşten etkilenmemesi için nasıl örtüleceği ve bağlanacağı talimatlarda ayrıntılarıyla ve şekillerle belirtildiği halde bunlara uygun davranmayan taşıyıcılar bulunduğu gözlenmiştir.