Polis, 50 bin kişiyi 'uyku'da yakaladı
Emniyet, 2005 yılında uygulamaya konulan Geçici İkamet Yerleri Kimlik Bildirme Projesi ile aradığı yaklaşık 50 bin kişiyi uykularında gözaltına aldı. Projeye göre 30 ve üzeri yatak kapasitesine sahip otel, motel ve pansiyonlarda kalanların kimlikleri aynı gece polise iletiliyor.
Polis, 2005 yılından bu yana aranan 49 bin 550 kişiyi uykularında gözaltına aldı. 2005'te uygulamaya konulan Geçici İkamet Yerleri Kimlik Bildirme Projesi kapsamında otuz ve üzeri yatak kapasitesine sahip otel, motel, pansiyon ve hastanelerde kalanların kimlik bilgileri aynı gece polise iletiliyor. Bu şartları taşıyan 10 bini aşkın konaklama tesisi ve hastaneden şimdilik 7 bin 600'ü sisteme bağlı. Yıl sonuna kadar bu tür işletmelerin tamamı sisteme dahil edilecek. Sistem, gece gönderilen bilgilerin emniyetin genel bilgi arşivlerinde aranan kişilerin kayıtlarının tutulduğu KİHBİ Bilgi Sistemi'nde sorgulanması esasına göre çalışıyor. Aranan kişilerle ilgili sonuçlar polis bilgi sisteminde yayınlanıyor. Bilgilere kendilerine şifre verilen sınırlı sayıda polis birimi ulaşabiliyor. Bir kişinin arandığı belirlendiğinde anında konakladığı bölgenin karakoluna bilgi aktarılıyor. Polis de söz konusu tesise giderek aranan kişi hakkında yasal işlem yapıyor. İhmal eden polis hakkında görevi ihmalden soruşturma açılıyor.
2005 yılında uygulamaya başlanılan sistem ile ilk yılda 15 bin 191 kişi gözaltına alındı. Bu rakam şu anda 49 bin 550'ye ulaşmış durumda. Sisteme dahil edilen işletmelerin bilgileri gizleme ihtimaline karşı cezai müeyyide de var. Geçici İkamet Yerleri Kimlik Bildirme Projesi kapsamında mazeretsiz olarak veri göndermediği tespit edilen tesislere gizlendiği varsayılan her gün için ayrı idari yaptırım karar tutanağı düzenlenerek işlem yapılıyor. Ağır para cezalarının yanı sıra tesisler kapatma cezaları ile de karşı karşıya kalıyor. Emniyet Genel Müdürlüğü, valiliklere gönderdiği genelgede, projenin aktif olarak kullanılmasını, projeye bilgi aktarımını sağlayan Kimlik Bildirme Kanunu'na da harfiyen uyulmasını istedi.
Geçici İkamet Yerleri Kimlik Bildirme Projesi'ne göre kimlik bildirme kanununa aykırı hareketler şöyle sıralanıyor:
Konaklama tesislerinde çalışan ve konaklayanların kayıtlarının polise bildirmemesi.
Binalarda kapıcı, kaloriferci, bekçi, telefoncu ve benzeri işlerde çalışanlar ile kiracıları bildirmeyen yöneticiye, işyerlerinde çalışanlar, konutlarda oturanlar ve sürekli ve geçici olarak çalışanlar, öğrenci yurtlarında barınan ve çalışanlar, konutlarda 30 günden fazla misafir olarak kalacaklar, kahvehane, lokal gibi yerlerde çalışacakların bildirilmemesi.
Kayıtlarını bilgisayarda tutmak ve bilgisayar terminallerini genel kolluk kuvvetlerinin bilgisayar terminallerine bağlama zorunluluğunu yerine getirilmemesi.
Bu kişiler için gerçeğe uygun belge verilmemesi.
Gürsoy'da bu yöntemle gözaltına alınmıştı
Ankara Tabip Odası'nın genel kuruluna katılmak üzere başkente gelen TTB Başkanı Gençay Gürsoy kaldığı otelde sabaha karşı gözaltına alınmıştı. Basın Kanunu'na muhalefet iddiasıyla Beyoğlu 2. Asliye Ceza Mahkemesi tarafından hakkında 'yakalama' emri bulunan Gürsoy, polisin 'Geçici ikamet yerleri kimlik bildirme projesi' sayesinde yakalandı. Gürsoy, ifadesinin ardından serbest bırakıldı.
Sedat Güneç