Uluslararası Yüksek Mahkemeler Zirvesi'nin sonuç raporu

İstanbul'da 1-3 Kasım tarihleri arasında düzenlenen Uluslararası Yüksek Mahkemeler Zirvesi'nin sonuç raporu dün yayımlandı. Zirveye çeşitli ülkelerden 19 yüksek mahkeme başkanı katılmış, yargıda reform tartışılmıştı. 16 maddelik raporda yargı atamalarında görev ve liyakatin objektif kriterlere göre yapılması, toplumsal çeşitliliğin yansıtılarak yargıya güvenin artırılması, dosyaların dağılımının objektif ve adil kriterlere göre yapılması, yargı mensuplarının insan hakları konusunda eğitime tabi tutulması gibi istemler yer aldı.

16 madde şöyle:

- Yargının bağımsızlığı ve tarafsızlığı, hukukun üstünlüğüne dayalı demokrasinin temel unsurudur.

- Yargı bağımsızlığının bir güvencesi olarak kanun ve uygulamalar görev teminatı ve yargıçların keyfi olarak azledilmemesi ilkesine saygı gösterilmesini sağlar.

- Yargıçları görevlerinin icrasına müdahale sayılabilecek eylemlere karşı korumak esastır.

Yeterli kaynak ayrılmalı

- Yargısal sorumlulukları yerine getirmek için yeterli insan, mali ve teknik kaynak sağlanmalı.

- Yargı mensupları sorumluluklarını etkin, etkili ve hesap verilebilir bir şekilde gecikmeye mahal vermeden yerine getirmelidirler.

- Yargı mensuplarının nasıl davranmaları gerektiği konusunda yargı bağımsızlığı ilkesiyle tutarlı, etkin ve adil süreçler olmalıdır.

- Yargı mensuplarının mesleğe alınması, kabulü, atanması ve terfisi liyakat ve objektif kriterlere dayanmalıdır.

- Yargı atamalarında cinsiyet de dahil olmak üzere toplumsal çeşitliliği teşvik ederek yargıya güven artırılmalıdır.

Sürekli eğitim verilmeli

- İç hukuk, uluslararası hukuk standartları ve insan hakları ile ilgili olarak yargının gözetiminde yargı mensuplarına yönelik sürekli hukuki eğitim sağlanmalıdır.

- Hukukun üstünlüğü temel ilkesine uygun bir şekilde hukuk ve ceza davalarında alternatif çözüm yolları teşvik edilmelidir.

- Yargı sistemi içerisinde etkin ve ulaşılabilir adalete erişimi teşvik edici ve kolaylaştırıcı inisiyatifler alınmalıdır.

- Temyiz süreci kamunun yargı sistemine olan güvenin tesisinde önemlidir.

- Dosyaların dağıtımı yargı tarafından geliştirilen ve uygulanan önceden belirlenmiş objektif ve adil kriterlere göre yapılmalıdır.

- Ulusal, geleneksel uygulamalar gözönünde bulundurularak yargı mensuplarına yönelik uluslararası kabul gören etik ilkeler geliştirilmeli ve güçlendirilmelidir.

- Adalet sistemini ve yargı kararlarını daha şeffaf ve daha iyi anlaşılır hale getirmek amacıyla yargı bağımsızlığına ve insanların mahkemelere erişim haklarına uygun olarak kamuoyu ile etkin iletişim kurulmalıdır.

- Yargı camiası içerisinde bilgi, deneyim, iyi yönetişim ve en iyi uygulamaların paylaşılması için uluslararası diyalog ve işbirliği teşvik edilmelidir.