Yolsuzluğun en az olduğu ülke

Uluslararası Saydamlık Örgütü 2012 Yolsuzluk Algılama Endeksi'nde Danimarka'nın en temiz ülke çıkması bu ülke sakinleri için hiç de şaşırtıcı olmadı.

Çünkü vatandaşlar her türlü bilgiye kayıtsız şartsız ulaşma hakkına sahip. Danimarka'da, herhangi bir devlet organında alınan bir kararın detaylarıyla ilgili, vatandaş istediğinde en geç 10 gün içinde bilgi verilmesi gerekiyor. İdari usulsüzlük denince akla ilk gelen kamu ihaleleri ise çok sıkı kontrol altında tutuluyor. Önde gelen hukukçu ve uzmanlarndan oluşan 19 kişilik Rekabet Kurulu, tüm kamu ihalelerinin kanunlara uygun ve şeffaf bir şekilde yapılıp yapılmadığını denetliyor. Yerleşmiş uygulamalara riayet etmeyenler ise kim olursa olsun tartışmasız işinden oluyor. Danimarka'nın birinci olduğu ?yolsuzluğun en az olduğu ülkeler' arasında Türkiye 54. sırada.

Kamu ihalelerinde, en azından ulusal çapta ilan mecburiyeti ve devlet kurumlarının faaliyetleri için geçerli çok sıkı bir denetim mekanizması diğer temel unsurlar olarak göze çarpıyor. Yerel ya da ulusal, 500 bin kronu (67 bin Euro) aşan tüm kamu ihaleleri ulusal çapta ilan edilmek zorunda. Büyüklüğü 200 bin Euro'yu geçen ihalelerin ise tüm AB sınırları içinde ilan edilmesi gerekiyor. Kamu kurumları 67 bin Euro'dan küçük alımları ihalesiz yapabiliyor ancak burada da detayların vatandaşın başvurusu halinde açıklanma zorunluluğu bulunuyor.

Eşitsizliğe yol açan ve kurumlara olan güveni sarsan yolsuzlukla mücadelede, caydırıcı nitelikteki para ve hapis cezaları da önemli rol oynuyor. Ceza Yasası'nın 122. ve 299. maddeleri yolsuzlukla mücadeleyi içeriyor. Bu yasalar uyarınca ?rüşvet almak, görevi kötüye kullanmak ve şahsi çıkar sağlamak? gibi suçları irtikâp eden kimseler ağır para cezaları yanında 3 yıla kadar hapse de mahkûm edilebiliyorlar. Ayrıca bu hükümler ülke sınırları içinde iş yapan firmalar gibi Danimarka firmalarının yurtdışı operasyonlarını da kapsıyor. Buna göre yurtdışında da olsa yolsuzluk ve rüşvete karışan firmalar ceza yasası maddeleri gereğince yargılanıyor.