Dizdeki ses 'imdat' sinyalidir
Vücudun yükünü en fazla taşıyan diz eklemindeki sorun yaşamı zehir edebilir. Doç. Dr. Cengiz Bahadır, “Diz çıtırdıyorsa kıkırdakta bozulma, kütlüyorsa menisküste yırtılma var” diyor ve uzmana gitmeyi öneriyor.
Türkan YILMAZER
Özellikle çömelip kalkarken ya da merdiven inip çıkarken dizlerinizden çıkan sesleri hafife almayın. Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Doç. Dr. Cengiz Bahadır, dizden ses gelmesinin genellikle orta ve ileri yaşlarda olduğunu, ancak gençlerde de görülebildiğini söyledi. Bahadır, “Dizden ses gelmesi özelikle orta yaşlarda (30-45) ortaya çıkarsa erken kireçlenmenin habercisidir. Sesle birlikte ağrı varsa ve bu ağrı özellikle oturup kalkmalarda, diz kırarak yapılan aktivitelerden sonra oluşuyorsa mutlaka araştırılmalıdır. Bu aşamada yapılacak en doğru hareket bir fizik tedavi uzmanına başvurmaktır” uyarısında bulundu.
HANGİ SES NEYİN GÖSTERGESİ?
Bahadır hangi sesin hangi rahatsızlığa işaret ettiğini şöyle anlattı:
“Diz ekleminin bu yükleri ağrısız bir şekilde taşıyabilmesi kıkırdaklar arasındaki sürtünmenin çok az olmasını gerektirir. Hangi sebeple olursa olsun kişinin diz kapağının arkasını döşeyen kıkırdağın yıpranmasının ilk bulgusu dizden ses gelmesidir. Bu sesler diz hareketleri sırasında özellikle çömelip kalkarken ortaya çıkar ve daha çok 'çıtırdama' şeklindedir. Bazen menisküs yırtıklarından da ses gelebileceği unutulmalıdır. Bu durumda dizden gelen sesler daha çok 'kütleme' şeklindedir.”
KANLI TEDAVİ YÖNTEMİ
Son dönemde hastanın kendi kanının alınıp bazı özel işlemlerden geçirilmesini de diz tedavisinde uyguladıklarını söyleyen Bahadır, “Kişinin kendi kanından elde ettiğimiz trombositten zenginleştirilmiş plazma sıvısı doğal bir ilaç gibi etki gösterir. Enjeksiyonla eklem içine verilen trombosit hücrelerinden çıkan doğal hormonlar yaralanmanın ve zedelenmenin olduğu bölgede kıkırdak gibi yapıların hücrelerini uyararak o bölgedeki iyileşmeyi hızlandırır. PRP tedavisi ayda bir kez toplam 3 defa uygulanır” diye konuştu.
KIKIRDAK HASARINA ACİL MÜDAHALE ŞART
- Öncelikle dizinize iyi bakın. Yani çömelme merdiven inip çıkma, uzun süreler dizleri kıvırarak oturma, bağdaş kurma gibi hareketleri mümkün olduğunca az yapın.
- Diz kuvvetlendirici egzersiz yapın, Kilo almayın kiloluysanız zayıflayın.
- Kıkırdak hasarı olan dizlerde kıkırdak iğneleri ve fizik tedavi uygulamaları işe yarayabilir. Son yıllarda PRP (trombositten zengin plazma) tedavisi kullanılmaktadır.