En çok 'rapor ücretini' merak ettik

UFUK KIRABALI - Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Türkiye İş Kurumu ve Sosyal Güvenlik Kurumu hizmetlerinin kesintisiz olarak sürdürülmesi ile vatandaşların bu kurumların hizmetleriyle ilgili her türlü sorunlarına çözüm üretmek amacıyla hizmet veren Çalışma ve Sosyal Güvenlik İletişim Merkezi "ALO 170" hattına en çok "rapor ücreti" konusunda sorular yöneltildi.

AA muhabirinin Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının ALO 170 hattına ilişkin yayımlandığı en son rapor olan 2013 yılı ilk 6 aylık değerlendirme raporundan derlediği bilgiye göre, 15 Ekim 2010 tarihinde kurulan Çalışma ve Sosyal Güvenlik İletişim Merkezi, çoğunluğu engelli ve kadınlardan oluşan toplam 300 çalışanla Karaman ve Şanlıurfa illerinden hizmet veriyor.

Kurulduğu günden bu yana 8 milyon çağrının geldiği merkez, her geçen yıl daha fazla ilgi görüyor. Kurulduğu ilk yıl 117 bin çağrının ulaştığı merkeze, 2012 yıl genelinde gelen 3 milyon 15 bin 944 çağrı sayısı, 2013 yılının ilk 6 ayında aşılarak 3 milyon 37 bin 258'e yükseldi. Merkeze 2013 yıl sonunda gelen çağrı sayısının bir önceki yıla göre yüzde 102'lik artışla 11 milyonu aştığı tahmin ediliyor.

- SGK başvuruları başı çekiyor

ALO 170 hattında cevaplanan çağrıların kurumlara göre dağılımında, SGK başı çekiyor. Merkezce cevaplanan çağrıların yüzde 71'i SGK'yı ilgilendiren konulardan oluşurken, yüzde 24'ü İŞKUR, yüzde 5'i ise doğrudan bakanlığın görev sahasına giren konularda geldi.

Cevaplanan çağrıların kurum ayrımı yapmaksızın konulara göre dağılımı yapıldığında 490 bin 628 çağrı ile "rapor ücreti" ilk sırada yer aldı. Bu konuyu sırasıyla "hizmet dökümü", "normal çalışma ücretleri", "kıdem tazminatı", "genel sağlık sigortası", "ne zaman emekli olurum?", "kayıtdışı istihdam", "sağlık aktivasyon işlemleri", "işsizlik sigortası" ve "emeklilik işlemleri" konuları izledi.

Çağrıların yüzde 88'inin ilk görüşmede çözüme kavuşturulduğu merkezde, yüzde 12'lik bölüm ise ilgili kurumlara yönlendirilerek çözüm yoluna gidildi.

- Bakanlığa en çok "yabancı işçi çalıştırma" soruldu

Çalışma ve Sosyal Güvenlik İletişim Merkezine, söz konusu dönem içinde doğrudan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile ilgili toplam 129 bin 204 çağrı geldi. Bakanlıkla ilgili çağrılarda en çok yabancıların çalışma izinleriyle ilgili soru yöneltildi.

ALO 170'e yabancıların çalışma izinleriyle ilgili 67 bin 483 çağrının geldiği merkezde, bu konudaki soruların yüzde 98'i merkez tarafından çözüme kavuşturuldu, kalan yüzde 2'lik bölüm ise ilgili birimlere yönlendirildi.

Bakanlığa ilişkin yapılan başvurularda iş sağlığı ve güvenliği de en çok danışılan ikinci konu başlığını oluşturdu.

- Kayıtdışı istihdam ve mobbing şikayetleri yağdı

Çağrı merkezine yapılan başvurularda, kayıtdışı istihdam, iş sağlığı ve güvenliği, bireysel alacaklar ve mobbing de önemli konu başlıkları arasında yer aldı.

Kayıtdışı istihdam konusunda "sigortasız çalıştırma", "eksik prim yatırma", "anlaşmalı boşanma" ve "habersiz işe giriş-çıkış yapma" alt başlıklarında toplam 127 bin 887 başvurunun yapıldığı merkeze, aynı dönemde iş sağlığı ve güvenliğiyle ilgili de 62 bin 173 çağrı geldi.

Bireysel alacaklar konusunda İş Kanunu kapsamında normal ve fazla mesai ücretleri ile kıdem ve ihbar tazminatı alacakları konusunda toplam 341 bin 773 çağrının geldiği iletişim merkezine, çalışanın iş yerinde kasıtlı ve sistematik olarak belirli bir süre kötü muameleye maruz kalması olarak tanımlanabilecek toplam 7 bin 324 mobbing başvurusu geldi.

- Özel sektörde erkekler, kamuda kadınlar daha şikayetçi

Mobbing konusunda gelen şikayetlerinin yüzde 68'inin özel sektör, yüzde 32'sinin ise kamu çalışanlarından geldiği dönemde, başvuranların yüzde 55'ini erkekler, yüzde 45'ini ise kadınlar oluşturdu. Yapılan başvuruların sektör ve cinsiyet dağılımına bakıldığında ise özel sektörde yüzde 58'lik oranla en çok erkeklerin, kamuda ise yüzde 51'lik oranla kadınların mobbingden şikayetçi oldukları görüldü.

İstifaya zorlamanın yüzde 19,38 ile en fazla şikayet edilen mobbing konusu olduğu dönemde, bunu sırasıyla hakaret, kötü muameleye maruz kalma, ayrımcılık, görev yeri değişikliği, sözlü taciz, tutanak tutulması, yasal hakların kullandırılmaması, iftira, fiziksel şiddet ve cinsel taciz iddiaları yer aldı.

Başvuru sahibinin aradığı ili belirttiği çağrılar dikkate alındığında en çok mobbing şikayetinin hem kamu hem de özel sektör bakımından İstanbul, Ankara ve İzmir'den geldiği merkeze, vatandaşlar mobbingin önlenmesi için bu konuda kapsamlı yasal düzenlemelerin yapılması, kamu kurumlarında mobbing başvurularını inceleyecek birimlerin oluşturulması, başvurularının hızlı bir şekilde denetlenmesi ve sonuçlandırılması ve mobbing uygulayanların kamuoyuna deşifre edilmesi önerilerini de iletti.