73 yılda 3 binden fazla madenci öldü

Erdinç ÇELİKKAN

Türkiye'de, 1941 yılından bu yana maden ocağı kazalarında 3 bini aşkın kişi hayatını kaybetti. En fazla kayıp verilen kaza, 1992'de 263 kişinin öldüğü Zonguldak'ın Kozlu ilçesindeki grizu faciası oldu.

1941'den bugüne kadar Türkiye'nin birçok bölgesinde yer alan kömür ve diğer maden ocaklarında yaşanan, pek çoğu grizu patlaması, göçük ve yangından kaynaklı olmak üzere iş kazalarında 3 binden fazla işçi hayatını kaybetti. Bu kazalarda 100 bini aşkın kişi ise yaralandı. Ülkede en büyük maden faciası, 1992'de Zonguldak'ın Kozlu ilçesinde yer alan Türkiye Taş Kömürü İşletmesine bağlı kömür ocağında meydana geldi. Buradaki grizu patlamasında 263 işçi hayatını kaybetmişti. Türkiye İstatistik Kurumunca geçen mart ayında yayınlanan ve iş kazalarının sektörel dağılımının yer aldığı rapora göre, Türkiye'de iş kazalarının en fazla yaşandığı sektör, "maden ve taş ocakçılığı" olarak belirlendi. Geçen yıl iş kazalarının yüzde 10,4'ünün madencilik ve taş ocağı sektöründe görüldüğü tespit edildi. Elektrik, gaz, buhar, su ve kanalizasyon sektöründe iş kazası geçirenlerin oranı yüzde 5,2; inşaat sektöründe iş kazası geçirenlerin oranı ise yüzde 4,3 olarak gerçekleşti.

Türkiye'de şimdiye kadar yaşanan bazı maden ocağı kazaları şöyle:

7 Mart 1983: Armutçuk'ta grizu patlaması (103 ölü).

10 Nisan 1983: Kozlu'da grizu patlaması (10 ölü).

31 Ocak 1987: Kozlu'da göçük (8 ölü).

31 Ocak 1990: Bartın'ın Amasra ilçesinde grizu patlaması (5 ölü).

7 Şubat 1990: Amasya Yeni Çeltik'te grizu patlaması (68 ölü).

3 Mart 1992: Kozlu'da grizu patlaması (263 ölü).

26 Mart 1995: Yozgat'ın Sorgun ilçesinde grizu patlaması (37 ölü).

22 Kasım 2003: Karaman'ın Ermenek ilçesinde grizu patlaması (10 ölü).

8 Eylül 2004: Kastamonu'nun Küre ilçesinde yangın (19 ölü).

2 Haziran 2006: Balıkesir'in Dursunbey ilçesinde grizu patlaması (17 ölü).

10 Aralık 2009: Bursa'nın Mustafakemalpaşa ilçesinde grizu patlaması (19 ölü).

17 Mayıs 2010: Zonguldak'ta grizu patlaması (30 ölü).

8 Ocak 2013: Kozlu'da grizu patlaması (8 ölü).

OLAYA TEPKİLER

AKÇUL: 'DURUM İÇ AÇICI DEĞİL'

Maden İşçileri Sendikası Genel Başkanı Nurettin Akçul kazayla ilgili şunları söyledi:

"Bilinen ölü sayısı 5 şu ana kadar. Yer altında yüzün üzerinde arkadaşımız var. Vardiya değişimi sırasında oluyor olay. Elektrik trafosu patlaması, bu yangına sebep olmuştur. Göçük vardır. Durum iç açıcı değil. Bütün tedbirler alınmış durumda. Ambulanslar oraya yığılmış durumda. Yerin altı tabi göremiyorsunuz, sonucunu hakikaten merak ediyoruz.

Şu anda yer üstünden olduğu kısım, 200 metrenin altında ama iki kilometre falan yol yürüyüp öyle yürüyorlar. 1-2 kilometre arasındaki arkadaşlar yer altındalar. Haber alınamayan arkadaşlarımızda onlar. Ülkemiz dünya birincisi bu konuda. Her ne kadar da bunları dillendirsek de alınan tedbirler buna yetmiyor. Bir trafo nelere mal oluyor. Özellikle bu firma bu konuda çok duyarlı bir firmaydı. Ben de çok üzgünüm bu manada. Kesin bilgilere sahip olmadığımız için bir şey diyemiyorum."

ÜNAL: TALİHSİZ BİR KAZA OLMUŞ

Maden İşçileri Sendikası Genel Sekreteri Vedat Ünal olayla ilgili şunları söyledi:

"Böyle bir talihsiz kaza olmuş. Nasıl yaşandı, trafo nasıl patladı, uzmanlar gelecek tespitlerini yapacak. Müfettişlerin tutanağından sonra ortaya çıkacak. Bugün bir trafo patladı. Tam vardiya dönüşündeyken, henüz net rakamı tespit edemedik. Ne kadar ölü var, yaralı olanları hastaneye götürüyorlar."