Başbakanlık'ın itiraz ettiği makam IMF'nin isteğiyle yasalaştı
IMF'nin büyük mükelleflerin takip edilmesi için kurulmasını
istediği Büyük Mükellefler Dairesi, Gelir İdaresi Başkanlığı'nda bir başkan
yardımcısının koordinasyonunda çalışacak. IMF, dairenin bir başkan yardımcısına
bağlanması konusunda ısrar ettiği için yasal değişiklik yapıldı. Üç olan başkan
yardımcısı sayısı 5'e çıkarıldı. Değişiklik, 30 Haziran akşamı geç saatlere
kadar çalışan TBMM Genel Kurulu'nda kabul edildi. Gelir İdaresi Başkanlığı'nın
kuruluş kanununun ilk çalışmalarında da başkan yardımcısı sayısı 5'ti. Ancak bu
sayıya Başbakanlık itiraz etmiş sayı 3'e düşürülmüştü.
IMF, büyük mükelleflerin izlenmesi için geçen yıl Gelir İdaresi bünyesinde bir
daire başkanlığı kurulmasını istedi. Niyet mektubuna giren bu talep için 2005
yılı sonuna kadar süre verildi. Ancak bu arada daire kurulamadı. Üç ve 4'üncü
gözden geçirme çalışmalarında ise IMF işi biraz daha sıkı tuttu ve dairenin
nasıl kurulacağına ilişkin bir yol haritası oluşturulması gündeme geldi.
Dairenin kuruluşunun ise 2006 yılının sonuna kadar gerçekleştirilmesi üzerinde
mutabık kalındı. Bu arada IMF, büyük mükelleflerin izlendiği dairenin sadece o
daireden sorumlu olacak bir başkan yardımcısına bağlanmasını da istedi. Bunun
üzerine yasal değişiklik ihtiyacı doğdu.
Torba yasaya konuldu
Önceki yıllarda bütçe kanunlarıyla yapılan daha sonra Anayasa Mahkemesi
tarafından iptal edilen kanunların ilgili yasalara taşındığı torba yasada bu
değişiklik gündeme geldi. Yasanın 37'nci maddesinin b bendiyle "190 sayılı Genel
Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin eki (I) Sayılı Cetvelin,
Gelir İdaresi Başkanlığı bölümünün, merkez teşkilatında yer alan 'Gelir İdaresi
Başkanı Yardımcısı' unvanının serbest kadro adedi ile toplam kadro adedi '5'
olarak değiştirilmiştir" ifadesi eklendi. Böylece Gelir İdaresi Başkanlığı'nın
başkan yardımcısı sayısı 5'e yükseldi. Gelir İdaresi Başkanlığı'nın kuruluş
kanunu olan 5345 sayılı yasada başkan yardımcısı sayısı düzenlenmişti. 6'ncı
maddeye göre başkanlıkta 3 başkan yardımcısı vardı. Ancak Başkan Osman
Arıoğlu'nun ataması Cumhurbaşkanlığı'ndan döndüğü için bir başkan yardımcılığını
Arıoğlu yürütüyor. Yine bir başkan yardımcılığı görevi daha vekâleten
sürdürülüyor.
Büyük mükelleflerin izleneceği daire de son anda yine IMF'nin talebi nedeniyle
başka bir yasa içinde çıkarılmıştı. Konuya ilişkin yasa değişikliği geçen yılın
ekim ayında birinci ve ikinci gözden geçirme çalışmaları sırasında
gerçekleştirildi. Maliye Bakanı'na il sınırlarına bağlı kalmadan vergi dairesi
müdürlüğü kurma yetkisi verildi. Ancak bu aşamadan sonra çalışmalarda ilerleme
sağlanamadı. IMF ile yapılan son çalışmalarda heyetin "Yıl sonuna kadar
oluştururuz" sözüyle yetinmediği ve yılın sonuna kadar nelerin yapılacağının tek
tek belirlenmesini istediği kaydedildi. Bu çerçevede, "hangi mükellef grubunun
kapsama alınacağı, sınırının ne olacağı, nerelerde kurulacağı, hasılat, ödenen
vergi, aktif büyüklüğe göre mi sınırlamanın belirleneceği" kriterleri
belirlenecek. Bu kriterlerin belirlenmesinden sonra da bu dairelerde çalışacak
personelin eğitimi başlayacak. Yürütülen çalışmalarda ilerleme sağlanırken
çoğunlukla Kurumlar Vergisi mükelleflerinin izlenmesi gerektiği kabul gördü ve 1.000 (bin) mükellefin "özel mükellef" olarak izlenmesi üzerinde duruldu. Büyük mükellef dairelerinin Ankara, İstanbul ve İzmir'de kurulması planlanıyor.
referans