Cari açığı Afrika kapatır

Kübra Kara

Somali eski Büyükelçisi ve Yeryüzü Doktorları kurucularından Kani Torun, Bursa'dan AK Parti aday adayı oldu. Afrika ülkelerinin yanı sıra Batı ülkelerini de iyi tanıyan Torun, devletin artık STK'larla daha senkronize çalıştığını söyledi. Somali'deki yatırım ve yardımları Türkiye'nin en başarılı girişimlerinden biri olarak adlandıran Torun, Afrika pazarında payı yüzde 2,5 olan Türkiye'nin bu payı yüzde 10'a çıkarması durumunda cari açığın kapanacağını belirtti.

YENİ DEVLET İNŞA ETTİK

Somali girişiminin Türkiye'nin en başarılı yurtdışı operasyonlarından biri olduğunun altını çizen Torun, "Türkiye'nin Kıbrıs'tan sonra yaptığı en büyük yurtdışı operasyonudur. Yüzölçümü 600 bin kilometre kare ve nüfusu 15 milyon civarında olan, 20 yıldır iç savaşın devam ettiği bir ülkede Türkiye iç savaşın sona erdirilmesi, yeni bir devlet yapısının kurulması ve alt yapının inşası bakımından büyük işler yaptı. Yani biz bir anlamda 13 yıl içerisinde yeni bir devlet inşa ettik burada" dedi.

SOMALİ BİR TÜRK MODELİ

Türkiye'nin öncü rol oynadığını belirten Torun, "Türkiye olmasaydı Somali hala iç savaşın devam ettiği bir ülke pozisyonunda olacaktı" ifadelerini kullandı. Somali'nin dünyada somut bir Türk modeli olduğunu belirten Torun, Somali'de doğrudan yatırım yapıldığını ve uluslararası mekanizmaların kullanılmadığını söyledi. Türkiye'nin kendi öz kaynakları ve halkın desteğiyle yardım ve yatırımların yapıldığını belirten Torun, "Yol, su, okul, hastane gibi devlet kurumlarının alt yapısı yapıldı. Şu anda Somali'nin limanı, havalimanı Türk firmaları tarafından işletiliyor. Bunlar yapılırken Batılı sömürgeciler gibi davranılmadı. Bu yöntem doğrudan iletişim, doğrudan yardım ve birlikte çalışma oldu. Oradaki toplumu dışlamadan yapıldı" diye konuştu.

TÜRKİYE İTİBAR KAZANIYOR

Afrika'nın yıllık 600 milyar dolar ithalatı olduğunu hatırlatan Torun, "Bunu Çin, Afrika, Amerika, Hindistan ve Avrupa ülkeleri satıyor. Türkiye bunun yüzde 2,5'ini karşılıyor. Payını yüzde 10'a çıkarttığı takdirde Türkiye'nin cari açığı kapanır. Aslında yaptığımız iyi işleri diğer Afrika ülkelerine gösterdiğimizde onlarla olan ticaretimizin artıyor. Özellikle TİKA'nın yatırımları ile Türkiye'nin burada itibarı artıyor" şeklinde konuştu.

CEMAATİN TEKELİ KIRILDI

Büyükelçiliği döneminde Paralel Yapı'nın Somali'deki durumunu aktaran Torun, "Benim Somali'de olduğum sürede sivil toplum örgütlerini desteklediğimiz için paralel yapıya mensup kurumlar orada pek fazla güçlenemedi. Daha önceden aldıkları okul binaları vardı, onu kullanıyorlar. Biz gittikten sonra yeni bir yer alamadılar. Biz olduğumuz sürece onlar etkin hale gelemediler. Belli cemaatin elindeki tekel kırıldı. Ben, bu etkinliğin tamamen kırılabileceğini düşünüyorum" dedi.

Devlet-STK sinerjisi

Türkiye'de 2004'ten sonraki yönetmelik değişikliğiyle birlikte STK'ların daha da güçlendiğini belirten Torun, devletin sivil toplum kuruluşlarıyla çalışmayı öğrendiğini, bunun da çok önemli yansımalarının olduğunu ifade etti. "AK Parti iktidarı ile sivil toplumun önü açıldı. Sivil toplum, yurt dışında da çok önemli işler yaptı" diyen Torun, uyum sağlandığında STK'ların enerjisinin devlete pozitif yansıdığını ve ortaya güzel işler çıktığını söyledi. Torun, "Somali'nin başarısının arkasında da bu var. Ben sivil toplumdan geldiğim için sivil toplum tarafını biliyorum. Orada sivil toplumun enerjisini devletin enerjisi ile birleştirdik. Pozitif bir etkileşim oldu, bir sinerji meydana geldi. Bu da başarıyı getirdi" diye konuştu.