Konut kredisinde yangın başladı

Konut kredisinde yangın başladı

BÖYLE bir yangının başlayacağını, daha önce Hürriyet'te ve Hürriyet'in "Yaşam Emlak" ekinde defalarca yazmış ve ev alıp-satanları uyarmıştık.

Özellikle "Banka Kredili Gayrimenkulde İnce Bir Nokta" başlıklı yazımızda, bankadan örneğin; 150 bin YTL "konut kredisi" alınmasına rağmen, tapu işlemlerinin 60 bin YTL'den yapıldığını, burada gözden kaçan, "ince bir nokta" olduğunu belirtip, özellikle satıcıları dikkatli olmaya çağırmıştık. Banka kayıtlarından yola çıkan vergi inceleme elemanlarının, "elleriyle koymuş gibi" gizlenen tutarı bulabileceklerine de değinerek, "Maliye bu yönde bir operasyon başlatma hazırlığı içinde, bizden duyurması..." diye yazımızı noktalamıştık.

Daha sonra "Lüks Konutlara Vergi Kıskacı" yazımızda da yine bu olaya dikkati çekmiş, kişisel banka hesaplarının da mercek altına alınabileceğini belirtmiştik.

OPERASYON BAŞLADI

Dünkü Takvim'de "Evde Sürek Avı" başlıklı haberde, 2001'den itibaren ev kredisi kullanan yüzbinlerce vatandaşın belirlendiği, alınan kredi ile tapu kayıtlarının karşılaştırıldığı belirtiliyordu. Gazete'de ayrıca Gelir İdaresi Başkan Yardımcısı Mehmet Atuğ'un "Vatandaş 200 bin YTL kredi kullanmış ama evin müteahhidi, satış bedeli olarak 75 bin YTL göstermiş. O zaman vatandaş '125 bin YTL'yi nereye harcadın?' diye soruyoruz. O da müteahhide verdiğini söyleyince, gereği yapılıyor" şeklinde açıklaması yeralıyor.

Görüldüğü gibi, olay ciddi.

Hürriyet'te aylar önce uyardığımız, operasyon başladı...

YAPILAN SATIŞLAR

Bankalar Birliği kayıtlarına göre, son bir yılda kullandırılan "konut kredisi"nin sayısı bir milyonun üzerinde. Geçmiş yıllara gidince, bu sayı daha da artıyor. Maliyenin, "zamanaşımı süresi" içinde olan 5 yılın satışlarını inceleme hakkı var. 2001 öncesi için, soruşturma mümkün değil.

İstanbul ve Ankara'da geçtiğimiz yıl yapılan satışlarda, ortalama konut fiyatının 60 bin YTL civarında bildirildiği gözönüne alındığında, olayın ciddiyeti ortaya çıkıyor.

ŞİMDİ NE OLACAK?

1. İnşaat Firmaları

300 bin YTL'ye sattığı konutu ya da işyerini, 150 bin YTL göstermişse;

a) Gizlenen 150 bin YTL'nin "KDV'si ve tapu harcı" istenecek.

b) Gizlenen gelirler toplanacak örneğin tüm satışlardaki gizleme 3 milyon YTL ise, bunun "kurumlar vergisi" ya da "gelir vergisi" istenecek, 2006 yılı içindeki satışların da Geçici Vergisi istenecek.

c) Eksik fatura kestiği için ayrıca "özel usulsüzlük cezası" uygulanabilecek.

2. Gerçek Kişilerin Satışı

Gayrimenkulü, aldığı tarihten itibaren 4 yıl geçtikten sonra satmışsa, gelir vergisi yok (GVK Mükerrer Md. 80/6). Dört yıl içinde, örneğin aldıktan 2 yıl sonra satmışsa, "kazancını gizlediği için" gelir vergisi, ceza ve faiz ödeyebilecek.

3. Alıcıların Durumu

Firma adına gayrimenkul alanlara, eksik gösterilen tutarın yüzde 10'u oranında, özel usulsüzlük cezası kesilebilecek (VUK Md. 353/1). Ayrıca tapu harcı da alınabilecek.

Gerçek kişilere gelince, onların ciddi bir sorunu yok. Olsa olsa, "binde 15 tapu harcı" istenebilir. Ancak, 48 Nolu Harçlar Kanunu Genel Tebliği (13 Eylül 2005 tarihli R. Gazete) ile yapılan "Tapulama işlemlerinde tapu harcı, belediyelerce tespit edilen emlak vergisi değeri esas alınarak hesaplanacaktır" açıklaması, alıcıyı ve satıcı gerçek kişiyi tapu harcından kurtarabilir.

Bu yazıyı okuyup kafası karışanlara bir çözüm yolu; Vergi Usul Kanunu'nun 371. maddesine göre "Pişmanlık ve Islah" talebiyle, gizlenen tutarı bildirirseniz, vergi ve faiz ödeyip, vergi ziyaı cezasından kurtulabilirsiniz.