ATO'dan Sosyal Güvenlik Raporu
Ankara Ticaret Odası (ATO) tarafından hazırlanan raporda, sosyal güvenlik kurumlarının son 13 yılda 103 milyar YTL açık verdiği belirtilerek, "Bu kurumların, 103 milyar YTL'lik açığını kapatmak için borçlanan devlete maliyeti, faiziyle birlikte 579 milyar YTL oldu" denildi.
ATO'nun SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı verilerinden yararlanarak hazırladığı "Sosyal Güvenlik Raporu"na göre, devletin, vatandaşların sosyal güvenliğini sağlamak üzere kurduğu üç kuruluş, "Bermuda Şeytan Üçgeni"ne döndü.
Raporda, Sosyal Güvenlik Reformu ile tek çatı altında toplanarak Sosyal Güvenlik Kurumu'na dönüştürülen bu üç kuruluşun, Türkiye'nin 579 milyar YTL'sini yuttuğu bildirildi.
Raporda, 1990'lı yılların başında bozulmaya başlayan sosyal güvenlik sisteminin ülke ekonomisinin sırtında adeta bir kambura dönüştüğü ifade edilerek, 1994-2006 yılları arasındaki 13 yıllık dönemde, SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı'nın açıklarının toplamının 103 milyar YTL'ye ulaştığı kaydedildi.
Rapora göre, devlet, SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı'nın açıklarını kapatmak için iç borçlanma yapmak zorunda kaldı. Son 13 yıllık dönemde SSK'nın 30,6 milyar YTL'lik açığını kapatan devlet, bunun için 180,9 milyar YTL faiz ödedi ve SSK'nın devlete maliyeti 211,6 milyar YTL oldu.
Söz konusu dönemde Emekli Sandığı'nın toplam 40,1 milyar YTL'lik açığını kapatmak için 193,3 milyar YTL faiz ödeyen devlet, toplam 237,4 milyar YTL'lik fatura ödedi.
Bağ-Kur'da da açık 28,6 milyar YTL olurken, ödenen faiz 101,6 milyar YTL, toplam maliyet 130,3 milyar YTL oldu.
Üç sosyal güvenlik kuruluşunu batmaktan kurtarmak amacıyla borçlanan devlet 13 yılda bu kuruluşlara 103 milyar YTL'yi temin etmek için 476 milyar YTL'lik bir faiz yükünün altına girdi ve faiziyle birlikte sosyal güvenlik sisteminin toplam maliyeti 579 milyar YTL'lik bir büyüklüğe ulaştı.
Sosyal güvenlik kurumlarının bütçe üzerindeki yükünün her geçen yıl artış gösterdiği ifade edilen rapora göre, 2006 yılında toplam 23 milyar 4 milyon YTL açık vermesi beklenen sosyal güvenlik kurumlarının açığının GSMH'ya oranı yüzde 4 olarak gerçekleşecek. Sosyal güvenlik kurumuna 2007 yılında 31,6 milyar YTL aktarılması planlandığı dikkate alındığında, bu oran yüzde 5'e ulaşarak rekor kırılacak.
Raporda, Türkiye'nin de uymak zorunda olduğu Maastricht Kriterleri'nin, sosyal güvenlik de dahil olmak üzere toplam bütçe açıklarının milli gelire oranının yüzde 3'ü geçmemesi gerektiğini öngördüğü belirtilerek, sadece sosyal güvenlik kurumlarının açıklarının bile bu oranın üzerinde olduğu kaydedildi.
Raporda, sosyal güvenlik kurumlarının bütçe üzerinde yük oluşturmasının en temel nedeninin, aktüeryal dengenin (aktif-pasif) bozulmuş olması olduğu gösterilirken, uluslararası standartlara göre, dört çalışanın primlerinin bir emeklinin yükünü karşılaması gerektiği, ancak Türkiye'de bu oranın 1,6'ya kadar düşmüş durumda olduğu bildirildi.
Sosyal güvenlik kurumlarında aktif-pasif dengesinin bozulmasının nedenlerinin başında erken emekliliğin geldiği belirtildi.