Şifre almayan derneğin kapısına kilit vurulacak
Bütün kamu işlemlerini elektronik ortama aktararak etkinliği artırmayı amaçlayan e-devlet kapsamında, dernekler de bilgisayarlı sisteme geçiyor. Dernekler Daire Başkanlığı'nın talimatıyla, Türkiye genelinde faaliyet gösteren sivil toplum kuruluşlarının bütün işlemleri internet üzerinden yürütülecek.
'Kurumsal Yazılım Projesi' adlı çalışma ile yetkililer, bağış adı altında toplanan paraların nereye aktarıldığı, başkanın ne kadar maaş aldığı, lokal adı altında açılan yerlerin kahvehane olarak işletilip işletilmediği gibi bilgilere bir 'tık'la ulaşabilecek. E-dernek diye anılan söz konusu uygulama bütün dernek faaliyetlerinin kayıt altına alınmasını sağlarken takibinin de daha rahat yürütülmesini mümkün kılacak. Uygulama kapsamında elle doldurulmuş belgelerin hiçbirisi kabul edilmeyecek. Tüzük ve genel kurul kararları ile yurtdışı bağışları mutlaka internet sitesine girilecek, aksi halde yetkililer tarafından onaylanmayacak. Gerekirse banka hesabına el konulacak. Otomasyona geçiş için tanınan sürenin bir ay sonra dolacağını belirten İstanbul İl Dernekler Müdürü Eyüp Ergür, "Sivil toplum kuruluşları üzerinden haksız kazanç elde etme dönemi sona eriyor." diyor.
Posta giderlerini ve zaman israfını önleyerek bilgisayar kullanımını yaygınlaştırmayı hedefleyen 5253 sayılı Dernekler Kanunu ile sivil toplumun da önünü açıyor. Kanun kapsamında, yurtdışında bulunan dernek ve vakıf dışındaki kâr amacı gütmeyen kuruluşların Türkiye'deki şube veya temsilciliklerinin yasak ve izne tabi faaliyetleri ve uygulanacak cezalar yeniden düzenlendi. Kanunca öngörülen e-dernek ile 14 bin 500 dernek bulunduran İstanbul'da, projeye hazırlık sürecinde sona gelindi. Türkiye genelinde yüzde 70'i tamamlanan proje bittiğinde şifresiz işlem yapılmayacak. 32 ilçeden belgeleri temin ettiklerini belirten Eyüp Ergür, dosyaların bilgisayara aktarıldığını kaydediyor. Halen 3 bin derneğin beyanname vermediğini ifade eden Ergür, uyarıları dikkate almayan ilgililer hakkında cezaî işlem yapılacağını söylüyor. Geçen yıl 7 bin dernek beyanname vermemiş ve 500 YTL'den başlayan cezaları ödemek zorunda kalmıştı. İyi niyetli kişilerin bir araya gelerek oluşturduğu bu kurumları menfaatleri doğrultusunda kullanarak haksız kazanç elde eden kişilerin de önüne geçmeyi amaçlayan yeni düzenleme tamamen şeffaf bir ortam oluşturuyor. "Dernekte ne kadar kişi görev yapıyor, bunların kaçı erkek kaçı kadın, ne kadarı gönüllü, kurumun hedefi ve hedefine uygun iş yapıp yapmadığı sorgulanacak ve en ufak bir değişiklikten haberimiz olacak." diyen Ergür, şifreyle giriş yapan başkanın genel kurul sonuç bilgisinden aldığı maaşa kadar her şeyi internete yazacağını söylüyor. Öncelikle kamu yararına yönelik sivil toplum kuruluşlarının bilgisayara geçmesinin mecbur tutulduğunu aktaran Ergür, 2007 sonunda köy derneklerinin dahi internete geçeceğine dikkat çekiyor. Bu arada kanun bilgisayar alınmasını da şart koşmuyor. Dileyen başkan, raporu internet kafeden veya evindeki bilgisayardan il merkezine gönderebilecek. Uzmanlar tarafından hazırlanan sistem, evrakta sahtecilik ve yanlışlık yapıldığında doğrudan eleyecek ve bu türlü bilgileri kabul etmeyecek. Girişler şifreyle yapılacağı için, ildeki görevliler de aksamalardan otomatikman haberdar olacak. İşlemler sırasında TC kimlik numarası sorgulanacak ve yanlış girildiğinde ikinci bir işleme izin verilmeyecek. Ergür, "Eskiden beyanname dört sayfaydı ve ayrıntılı bilgi istenmiyordu. Ancak şimdi durum öyle değil. En ufak bir tutarsızlığı ihbar kabul edip denetleyebileceğiz." diyor.