Merkez valisi gibi merkez yargıçları yolda

Bölge Adliye Mahkemeleri kurulacağı için Yargıtay küçülüyor. Üye sayısı 250'den 150'ye düşecek. Görevini kaybeden üyeler merkez yargıcı olacak

Yargıtay küçülerek güçlenecek ve 'merkez valiliği' benzeri 'merkez yargıçlığı' oluşacak. Yargıtay'daki 32 olan daire sayısı 20'ye, 250'yi aşkın üye sayısı da 150'ye düşecek. Bu küçülme nedeniyle görevinden olacak Yargıtay başkan ve üyeleri 'merkez'e alınacak.

Yargıtay'la ilgili kapsamlı dönüşüm ihtiyacı, yerel mahkemeler ile Yargıtay arasında görev yapacak olan Bölge Adliye Mahkemelerinin kurulacak olmasından kaynaklandı. Yargıtay Kanunu'nu bu amaçla değiştirmek için hazırlanan ve dün TBMM Başkanlığı'na sunulan tasarıyla getirilen düzenlemeler şöyle:

ÜÇ YILDA KÜÇÜLME: Bölge adliye mahkemelerinin göreve başlamasından üç yıl sonra Yargıtay küçülecek; 21 olan Hukuk Dairesi sayısı 13'e, halen 11 olan Ceza Dairesi sayısı da 7'ye düşürülecek. Yargıtay'daki üye sayısı da bu sürede 150'ye indirilecek. Sayı 150'ye düşene kadar da Yargıtay'a yeni üye seçilmeyecek, dolayısıyla HSYK'nın bu yetkisi de elinden alınmış olacak.

Küçülme başlayana kadarki üç yılda mevcut Yargıtay daireleri görevlerine devam edecek.

BAŞKANLIK KIDEMLİYE: Küçülme hükümleri yürürlüğe girince daire başkan ve üyelerin daireleriyle ilişkileri kesilecek. Birinci Başkanlık Kurulu, Yargıtay kıdemini, kıdem eşit ise en yaşlı olanı tercih ederek, sayıları azaltılan hukuk ve ceza dairesi başkanı olarak görevlendirecek.

MERKEZ YARGIÇLIĞI: Bu değişiklikle İçişleri Bakanlığı'nda uygulanan 'merkez valiliği'ne çok benzer bir tablo ortaya çıkacak. Dairelerde görev verilemeyen daire başkanları, birinci başkanlık nezdinde görev yapacaklar. Bu başkanlar ceza veya hukuk genel kurullarına katılabilecek ve merkezde oldukları sürece kanunlar hakkında görüş bildirme ve kanun taslağı hazırlamakla görevlendirilebilecekler, başkanlık hak ve yetkileri de dört yıllık sürelerin bitimine kadar sürecek.

SEÇİMLER STOP: Merkezde ceza veya hukuk dairesi başkanı varsa boşalan daire için seçim yapılmayacak.

ANCAK ÖLÜM VE EMEKLİLİK: Üye sayısı ölüm, emeklilik, istifa ve diğer sebeplerle 150'nin altına inmedikçe de HSYK Yargıtay'a yeni üye seçimi yapamayacak, dolayısıyla etkisi azalacak. Merkezdeki daire başkanları, ancak yeni başkanlıklarında herhangi bir nedenle boşalma halinde, önceki başkanlıklarından kalan süreyle sınırlı görevlendirilecekler.