Beş başlıkta mühürsüz oy polemiği

Referandum oylaması sırasında üç materyal bulunuyordu.
1- Zarf,
2- Oy pusulası (Evet- Hayır)
3- Tercih mührü.

Vatandaşlar, tercih mührü ile oy pusulasına tercihini basıp, oy pusulalarını zarflara koydu ve gelip sandığa attı.

Normalde, oy pusulalarının arkasının, sandık kurulu üyelerince, seçim öncesinde mühürlenmesi gerekiyordu. Ancak, 7 kişiden oluşan bazı sandık kurullarında, bu mühürleme işlemi unutuldu ve bazı yerlerde seçim sonrasında, oy sayımı sırasında yapıldı.

Bu olayda, vatandaş, bir kusuru olmamasına rağmen tercihini sandığa yansıtmıştır. Fakat, sandık kurulunun hatasından dolayı bu oyların geçersiz sayılması gerektiği belirtilmektedir.

Burada bir kaç sorun var:

1- Mühürsüz oyda hata, vatandaşta değil sandık kurulundadır. Zira sandık kurulu üyeleri, oy pusulularının arkasını mühürlememiştir.

2- Yasada (298 sayılı Kanunun 101. maddesi), "arkasında sandık mührü olmayan oy pusulularının" geçerli olmayacağı açık olarak yazmaktadır. Ancak YSK, vatandaşın bu işlem sürecinde bir hatası olmadığı için, sandık kurulunun hatasının vatandaşa yüklenemeyeceğini, bu nedenle de bu oyların geçersiz sayılamayacağına karar vermiştir. Diğer taraftan YSK'nın daha önce aynı konuda verdiği kararlar, 2010 yılında yapılan kanun düzenlemesi öncesine aittir.

3- Mühürlü de olsa mühürsüz de olsa bu oy pusulalarında "Türkiye Cumhuriyeti Yüksek Seçim Kurulu filigran" bulunmaktadır. Dolaysıyla bu oylar sahte oylar değildir. Bu oylara, sandık kurulunun mühürlemeyi unuttuğu oylar denebilir.

4- Ne kadar oy pusulasının mühürsüz olduğunu bilmek kolay değildir. Zira, seçim bittikten sonra bir çok ilde, herhangi bir tutanağa bağlanmaksızın, mühürlemeler yapılarak şekilsel işlem tamamlanmıştır.

5- Tüm mühürsüz oylar Evet'e veya Hayır'a aittir demek de mümkün değildir. Zira mühürleme işleminin unutulması bütün bir sandıkta olmuştur. O sandıktan Evet çıktığı gibi Hayır da çıkmıştır.