Mortgage'de ikinci düzenleme hazır

Sermaye Piyasası Kurulu (SPK), yurt dışında en sık kullanılan sermaye piyasası aracı olan ve ''mortgage covered bonds'' denilen 'ipotek teminatlı menkul kıymetlere' ilişkin taslağı hazırladı.

SPK 2. Başkanı Turan Erol, ipotek teminatlı menkul kıymetlere ilişkin taslağın, kısa sürede kamuoyunun görüşüne açılacağını bildirdi.

Turan Erol, Kurulun mortgage (tutsat) alanındaki öncülüğünü, bir yandan diğer kurumların hazırlıklarına destek olarak, bir yandan da ikincil düzenleme çalışmalarına devam ederek sürdürdüğünü vurguladı.

-KURUMLAR TUTSATTAN NASIL YARARLANACAK?-

Erol, konut finansmanı yasasının Mart başında yürürlüğe girmesinden sonra Toplu Konut İdaresi Başkanlığı (TOKİ) ile yaptıkları toplantılarda, İdarenin, getirilen sermaye piyasası araçlarından ne şekilde yararlanabileceği konusunda kapsamlı görüşmelerde bulunulduğunu belirtti.

Turan Erol, Bayındırlık ve İskân Bakanlığı Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü, Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı ile Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Tüketicinin Korunması Genel Müdürlüğü ile yapılan toplantılarda ise söz konusu kurumların ipotekli konut finansman sisteminin etkin bir biçimde çalışabilmesi için yapmaları gereken çalışmalar kapsamında, SPK'nın görüşlerinin iletildiğini açıkladı.

-''İKİNCİL DÜZENLEMELER HAZIR, GÖRÜŞE AÇACAĞIZ''-

SPK 2. Başkanı, özellikle Avrupa?da ipotekli konut kredilerinin finansmanında en sık kullanılan sermaye piyasası aracı olan, ''mortgage covered bonds'' olarak adlandırılan ipotek teminatlı menkul kıymetlere ilişkin esasları belirlediklerini ve ''İpotek Teminatlı Menkul Kıymetlere İlişkin Esaslar Tebliğ Taslağı''nı hazırlayarak kamuoyunun görüşüne açacaklarını bildirdi.

Turan Erol, ipotek teminatlı menkul kıymetlerin, bankalar ve ipotek finansmanı kuruluşlarından Kurulca uygun görülenler tarafından ihraç edileceğini ifade etti.

Erol, teminat varlık olabilecek ipotekli kredilerin teminatı olan gayrimenkulün yapı kullanma izni bulunması ve sigortalı olması zorunlu tutularak, ülkenin yasal, planlı ve modern kentleşme hedefine de katkıda bulunulacağını vurguladı.

-İPOTEK TEMİNATLI MENKUL KIYMET-

İpotekli konut kredisi veren kurumların en önemli finansman kaynaklarından biri olan ve yurt dışı uygulamalarda ''mortgage covered bonds'' olarak adlandırılan ''ipotek teminatlı menkul kıymetler (İTMK)'', Avrupa Komisyonu Finansal Hizmetler Aksiyon Planı'na göre Avrupa'daki mali piyasaların entegrasyonunu sağlayacak en önemli sermaye piyasası araçlarından biri.

2006 yılı sonunda toplam bakiyesi yaklaşık olarak 2 trilyon avroya ulaşan İTMK'lar, Avrupa sermaye piyasalarının önemli bir bölümünü oluşturmakla kalmıyor, tüketicilerin konut alımlarının yaygın ve etkin biçimde finanse edilmesi dolayısıyla, ekonomik büyümeye de katkıda bulunuyor.

-İPOTEK TEMİNATLI MENKUL KIYMETLER TASLAĞI-

Bu arada taslakta, İTMK'ların bankalar veya ipotek finansmanı kuruluşlarından yine taslakta yer alan şartları yerine getirdiği Sermaye Piyasası Kurulu tarafından belirlenenler tarafından ihraç edilebileceği öngörülürken, ihraççılara ilişkin yurt dışı uygulamalara benzer sınırlama ve şartlar getiriliyor.

İTMK'lar itfa edilinceye kadar, teminat varlıkların teminat amacı dışında tasarruf edilemeyeceği, rehnedilemeyeceği, başka bir borç için teminat gösterilemeyeceği, kamu alacaklarının tahsili amacı da dahil olmak üzere haczedilemeyeceği, iflas masasına dahil edilemeyeceği, ayrıca bunlar hakkında ihtiyati tedbir kararı verilemeyeceği belirtiliyor. Böylece yatırımcıların, teminat varlıklar üzerinde öncelikli hak sahibi olması sağlanıyor.

Teminat varlık olabilecek ipotekli kredilerin teminatı olan gayrimenkulün yapı kullanma izni bulunması ve sigortalı olması zorunlu tutuluyor.

Böylece İTMK'lara yatırım yapan yatırımcıların arzu ettiği güvence sağlanıyor ve ayrıca yasal, planlı ve modern kentleşme hedefine katkıda bulunulması hedefleniyor.

İhraççılar tarafından ancak Sermaye Piyasası Kurulunun onayı ile atanabilecek ve ihraççıların Tebliğ hükümlerine uygun hareket edip etmediğini izlemekle yükümlü olacak teminat sorumlusunun sermaye piyasasında bağımsız denetimle yetkili kuruluşlar listesinde yer alan bir bağımsız denetim kuruluşu olması zorunlu tutularak yurt dışı örneklere paralel bir uygulama benimseniyor.

Taslakta, teminat varlıklar ve bunlara dayanılarak ihraç edilen İTMK'lar ihraççı kuruluşun bilânçosunda kalacağı için ihraççıların İTMK'lara ilişkin olarak aktif pasif yönetimlerine yardımcı olacak, uyulması zorunlu bir takım teminat uyum ilkeleri belirleniyor ve söz konusu ilkelere uyumda yapılması gereken hesaplamaların esasları ayrıntılı olarak düzenleniyor.

İTMK'ların Sermaye Piyasası Kurulu tarafından kayda alınmasına ilişkin esaslar da belirleniyor.

-İPOTEK FİNANSMAN KURULUŞLARINA İLİŞKİN DÜZENLEME DE YOLDA-

Öte yandan Kanun ile sermaye piyasalarına kazandırılan bir diğer sermaye piyasası aracı olan 'ipoteğe dayalı menkul kıymetler' ile ipotekli konut kredilerinin finansmanında konut finansmanı kuruluşlarına kaynak temin edecek bir sermaye piyasası kurumu olarak tanımlanan 'ipotek finansmanı kuruluşlarına' ilişkin tebliğ çalışmaları da devam ediyor. Söz konusu çalışmaların da yakın bir zamanda kamuoyu ile paylaşılması bekleniyor.