Sendika yasasındaki değişiklikler komisyonda kabul edildi

Sosyal Sigortalar Kurumu yasa tasarısı kabul edildi.

Kamu Görevlileri Sendikaları Kanunu ile Sosyal Sigortalar Kanunu ve Sosyal Sigortalar Kurumu (SSK) Kanunu'nda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Tasarısı, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda değiştirilerek kabul edildi.

Tasarıya, komisyonda eklenen bir madde uyarınca, işçiler işverenden tahsil edilemeyen işçi ve işveren primlerini ödedikleri takdirde emekli olabilecek.

Buna göre, sigortalının, çalıştığı bir veya birkaç işte prim ödeme şartını yerine getirmiş olmasına karşın bunun SSK'ya ödenmemesi halinde, prim öncelikle işverenden; zamanaşımı, işverenin ölümü, iflası, işyerinin kapanması, terk edilmesi, tasfiye edilmesi gibi nedenlerden dolayı işverenden tahsil edilememesi halinde ise sigortalıdan tahsil edilecek.

Komisyonda kabul edilen diğer bir ek madde ile prim alacaklarının tahsilinde 5 yıl yerine Borçlar Kanunu'ndaki 10 yıllık zaman aşımı uygulanması da öngörüldü. Ayrıca, diğer bir ek maddeye göre de malullük, yaşlılık ve ölüm sigortasından aylık bağlanmasında ve iş kazalarıyla meslek hastalığı sigortası uyarınca bağlanan gelir ve sermaye hesaplarında sigortalının çalışmaya başlamasından sonraki yaş düzeltmeleri dikkate alınmayacak.

SSK KANUNU

Tasarı ile SSK Kanunu'nun 8. maddesine valiliklere, belediyelere ve ruhsat vermeye yetkili diğer mercilere, yapı ruhsatı verdikleri inşaatları, ruhsat tarihinden itibaren bir ay içinde SSK'ya bildirme yükümlülüğü getiriliyor. Ayrıca bu merciler, yapı kullanma izin belgesi verilmeden önce ilgililerden bu bina inşaatından dolayı SSK'ya borçlarının bulunmadığına dair belge isteyecek. Böylelikle bina inşaatı işyerlerinden kaynaklanan sosyal güvenlik prim borçlarının tahsili kolaylaştırılacak.

SSK Kanunu gereğince alınacak prim ve verilecek ödeneklerin hesabına esas tutulan günlük kazancın alt sınırı, 16 yaşından büyükler için belirlenen günlük asgari ücret, üst sınırı ise günlük asgari ücretin 6,5 katı olacak.

İsteğe bağlı sigortalıların sigortalılıkları süresince sağlık yardımından yararlanamamaları nedeniyle prim oranı yüzde 30'dan yüzde 25'e indirilecek. Aynı şekilde malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarını topluluk sigortası yoluyla ödeyenlerin prim oranı da isteğe bağlı sigortaya paralel olarak yüzde 30'dan yüzde 25'e düşürülecek.

BORÇLARI KAYNAĞINDA KESİLEBİLECEK

Hastalık ve analık yardımlarından yararlanacak olanlar, SSK'ca tespit edilecek belgelerle Kurumca bildirilen sağlık müesseselerine veya hekimlere başvurarak muayene ve tedavi olacaklar.

SSK, ilgililerin borçlarını, ödeyeceği gelir ve aylıklar ile sağlanacak yardımlardan kesebilecek.

SSK, ilaç, protez, araç ve gereç bedellerinden alınacak katkı payı ile muayene ücreti, Kurumdan gelir ve aylık almakta olanların gelir ve aylıklarından, gelir ve aylık almakta iken vefat edenlerin hak sahiplerine bağlanacak gelir ve aylıklardan, hak sahiplerinden vefat edenler ile gelir ve aylık hakkını kaybedenlerin ise aynı tahsis dosyasından gelir ve aylık alan diğer hak sahiplerinin gelir ve aylıklarından kesebilecek. Katkı payı ile muayene ücretinin gelir ve aylıklardan kesilmesine ilişkin usul ve esaslar Kurum Yönetim Kurulu'nca belirlenecek.

KAMU GÖREVLİLERİ

Yasa tasarısı, Kamu Görevlileri Sendikaları Kanunu'nun bazı hükümlerini de değiştiriyor. Tasarıya göre, sendikalara üyelik serbest olacak. Kamu görevlileri çalıştıkları işyerinin girdiği hizmet kolunda bir sendikaya üye olabilecekler. Sendikaya üyelik, kamu görevlisinin üç nüsha olarak doldurup imzaladığı üye formu ile sendikaya başvurması ve başvurunun sendika yetkili organınca kabulü ile kazanılacak. Üyelik başvurusu, sendika tarafından en çok otuz gün içinde reddedilmediği takdirde üyelik istemi kabul edilmiş sayılacak. Haklı bir sebep gösterilmeden üyeliği kabul edilmeyen kamu görevlisi, bu kararın kendisine tebliğinden itibaren otuz gün içinde iş davalarına bakmakla görevli mahalli mahkemede dava açabilecek.

Birden çok sendikaya üye olunamayacak. Birden çok sendikaya üyelik halinde sonraki üyelikler geçersiz sayılacak. Aynı tarihli birden fazla üyeliğe ilişkin bildirimler dikkate alınmayacak ve bu husus kamu işvereni tarafından ilgiliye ve sendikalara yazılı olarak bildirilecek.

Her üye üyelikten serbestçe çekilebilecek. Üyelikten çekilme, çekilmek isteyen kamu görevlisi tarafından, üç nüsha olarak doldurulup imzalanan üyelikten çekilme bildiriminin kurumuna verilmesi ile gerçekleşecek. Çekilme, kamu işverenine başvurma tarihinden başlayarak otuz gün sonra geçerli olacak. Çekilenin bu süre içinde başka bir sendikaya üye olması halinde yeni sendikaya üyeliği, bu sürenin bitim tarihinde kazanılacak.

Üyenin, sendikadan çıkarılma kararı sendika merkez genel kurulunca alınacak. Çıkarma kararı, çıkarılana ve işverene yazı ile bildirilecek. Çıkarma kararına karşı üye, bildirim tarihinden itibaren on beş gün içinde görevli iş mahkemesine itiraz edebilecek. Mahkeme iki ay içinde kesin karar verecek. Üyelik, çıkarılma kararı kesinleşinceye kadar sürecek.

GÖREVİNE SON VERİLEMEYECEK

Kamu görevlileri, iş saatleri dışında veya işverenin izni ile iş saatleri içinde sendika veya konfederasyonların bu Kanun'da belirtilen faaliyetlerine katılmalarından dolayı farklı bir işleme tabi tutulamayacak ve görevlerine son verilemeyecek.

Kamu işvereni, işyeri sendika temsilcisi ile sendika ve sendika şube yöneticilerinin işyerini haklı bir sebep olmadıkça ve sebebini açık ve kesin şekilde belirtmedikçe değiştiremeyecek. Kamu işvereni, kamu görevlileri arasında sendika üyesi olmaları veya olmamaları nedeniyle bir ayırım yapamayacak.

EN AZ 400 ÜYE

Sendika şubeleri en az 400 üye ile kurulacak. Mahalli ve genel seçimlerde aday olanların, sendika ve konfederasyon organlarındaki görevleri adaylık süresince askıda kalacak. Seçilmeleri halinde görevleri sona erecek.

Aylıksız izine ayrılan yöneticilerin bu süreleri, emekli kesenekleri ve karşılıklarının yöneticisi oldukları sendikaları tarafından her ay Emekli Sandığı'na ödenmesini kabul etmeleri koşuluyla memuriyet kademe ilerlemesi ile emeklilik hizmetine sayılacak.

Kurumlarından aylıksız izinli sayılan sendika, konfederasyon ve şube yönetim kurulu üyeleri ile bunların bakmakla yükümlü oldukları aile fertlerinin sağlık giderlerinin kurumlarınca karşılanmasına devam edilecek.

Aylıksız izinli sayılanlardan herhangi bir nedenle sendika veya konfederasyon organlarındaki görevlerinden ayrılanlar, görevlerinin son bulması tarihinden itibaren otuz gün içinde ayrıldıkları kurum ve kuruluşa yazılı müracaat etmeleri durumunda, kamu işvereni bu kimseleri otuz gün içinde eski görevlerine ya da uygun diğer bir göreve atayacak. Otuz gün içinde görevlerine başlamak için başvurmayanlar görevlerinden çekilmiş sayılacak.

SENDİKAL KESİNTİ

Kamu görevlileri sendikasına, kamu görevlisinin ödeyeceği üyelik ödentileri, üyelik başvuru formunda ve sendika tüzüğünde belirtilen aylık ödenti tutarına göre kamu işverenince aylığından kesilerek beş gün içinde sendikaların banka hesaplarına yatırılacak. Aylık üyelik ödenti tutarı; 15. derecenin birinci kademesinden aylık alan Devlet memurunun, aylık taban aylığı, her türlü zam ve tazminatlar ile ödenekler toplamının net tutarının binde beşinden az, otuzda birinden fazla olmamak üzere sendika tüzüğünde belirtilecek.

Sendika tüzüğüne, üyelik ödentisi dışında her ne ad altında olursa olsun, üyelerden başka bir kesinti yapılmasını öngören hükümler konulamayacak. Konfederasyonlara üyelerince ödenecek ödenti miktarı, sendikaların ödenti tutarlarının yüzde beşinden aşağı olmamak üzere konfederasyonların genel kurullarınca belirlenecek.

Her hizmet kolunda en çok üyeye sahip sendika ile bunların bağlı oldukları konfederasyonlar toplu görüşme yapmaya yetkili olacak. En çok üyeye sahip konfederasyon temsilcisi toplu görüşme heyetine başkanlık edecek.

DAVALAR DURDURULACAK

Konfederasyonların ve sendikaların yönetim kurulu üyelerinin, sendikal faaliyetleri ve aylıksız izinleri ile ilgili olarak idari ve mali takibat yapılamayacak, başlatılanlar ise durdurulacak. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'na yetki itirazları nedeniyle açılan davalar işlemden kaldırılacak.

GÖRÜŞMELER

Tasarının görüşmeleri sırasında ek maddelerin getirilmesi, CHP milletvekillerinin tepkisine yol açtı. CHP milletvekilleri, tasarıya gerekçeleri bile okunmadan eklenen maddelerin ne getirdiğini tam olarak anlayamadıklarını ifade ettiler. Zamanaşımı ve diğer nedenlerle prim borçlarını ödemeyen işverenin yükümlülüğünün de işçiye yüklenmesine ilişkin maddenin kabulünden sonra durumu fark eden CHP milletvekilleri, söz konusu maddenin tasarıdan çıkarılmasını önerdiler. Ancak, AK Parti milletvekilleri bunun işçilerin lehine olduğunu savundular. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Murat Başesgioğlu ise ''İşçiden kesilen primler ile işveren payının da işçiden alınmasının adalete sığmayacağı'' yolundaki eleştirileri tasarı Genel Kurul'a ininceye kadar değerlendireceklerini ve gerekirse burada yeni bir düzenleme yoluna gidilebileceğini söyledi.

aa