Dijital piyasalarda tekellerin gücü kırılacak

Son dönemde artan dijitalleşmeyle birlikte, ticaretin geleneksel kanaldan elektronik ortama geçmesi üzerine hükümetharekete geçti. Dijitalleşmenin iş modelleri ve iş yapış yöntemlerinde neden olduğu değişimle birlikte, mevcut düzenlemelerin ve mevzuatın da bu değişime uyum sağlayacak şekilde dönüşmesi ve gelişmesi için tasarı hazırlıklarına başlandı.

Bu piyasaların sürekli gelişim içinde olmayı gerektiren bir idari anlayışla düzenlenmesinin gerekliliği görüşünden hareketle, kurulun dijital piyasalara yönelik kanun değişikliği taslağı hazırladığı bilgisine ulaşıldı. Mevzuat çalışmalarına farklı ülke rekabet otoritelerinin çalışma, düzenleme ve uygulamaları ile birlikte, Rekabet Kurulu'nun dijital pazarlarla ilgili inceleme ve kararlarının da ışık tuttuğu öğrenildi. Planlanan değişikle önemli pazar gücüne sahip teşebbüslerin kendi ürünlerini rakiplerine karşı daha avantajlı konumda göstermemesi, platform aracılığıyla elde ettiği satış verilerini, kendi ürünlerini geliştirmek ve pazarlamak için kullanmaması, ayrımcı uygulamalarda bulunmasnın engellenmesi hedefleniyor. Gelecek dönemde önemli pazar gücüne sahip büyük dijital platformların faaliyet gösterdiği piyasalarda tüketici egemenliğini yeniden geçerli kılmak üzere gerekli tüm çalışmalar yapılacak.

DEVRALMA STRATEJİSİ

Tüketicilere genellikle "sıfır fiyat" ile hizmet sağlar görünen dijital platformlara parasal anlamda bir ödeme yapılmıyor olsa da, tüketiciler veriyle bir bedele katlanıyor. Büyük platformlar kendine potansiyel rakip veya tamamlayıcı olarak gördükleri pazara yeni giren oyuncuları devralma stratejisi yürütüyor. Rekabet Kurulu tarafından yapılan çalışmada söz konusu stratejinin özellikle Google, Amazon, Facebook ve Twitter gibi büyük teknoloji firmaları tarafından yaygın olarak kullanıldığına dikkat çekildi.

KÜRESEL ÇAPTA GÜNDEMDE

Son dönemde dijital piyasaların düzenlemesine yönelik olarak küresel çapta pek çok gelişme yaşanıyor. Avrupa Komisyonu tarafından Aralık 2020'de yayımlanan Dijital Hizmetler Yasası ve Dijital Piyasalar Yasası tasarıları bunların başında geliyor. Dijital Piyasalar Yasası tasarısı, önemli ölçüde pazar gücüne ulaşmış temel platform hizmeti sağlayıcısı teşebbüslerin rakiplerini, bu teşebbüslerle iş yapan işletmeleri ve tüketicileri korumaya yönelik bir düzenleme paketi sunuyor. Öte yandan Almanya, Avustralya, ABD, Japonya, Birleşik Krallık ve Hindistan'da da bu konuda çeşitli adımlar atılıyor. Yaşanan bu dönüşümle birlikte, ülkemizde de rekabet hukuku kurallarını tamamlayıcı nitelikte düzenlemelerin belirlenmesi ve ülkemiz ihtiyaçları gözetilerek hayata geçirilmesi, mevzuatın sektörün gelişimine uyum sağlayabilmesi bakımından elzem olduğu görüşü ağırlık kazanıyor.

Metin Can