BES Başladı

Uzun süredir konuşulan zorunlu BES dönemi 1 Ocak 2017 tarihi itibariyle başladı. Bireysel Emeklilik Sistemi gereği çalışanların maaşlarından belli oranlarda kesintiler yapılmaya başlandı. Dün gece de ilk BES kesintisi oldu. Peki kimin maaşından ne kadar kesilecek, bu parayı patron mu yoksa çalışan mı ödeyecek, sistemden çıkmak isteyen ne yapacak nereye başvuracak? Bütün bu soruların yanıtlarını sizler için derledik.

Öncelik BES kesintisinin istisnasız çalışan herkesten yapıldığını belirtelim. Bunu da patron ödemiyor sizin maaşınızdan kesinti oluyor. BES kesintisi de maaşınıza göre belirli bir oranda oluyor. İlk ay herkesten kesilen BES'ten geri çıkmak ve o kesintisinin iadesini almak mümkün. Bunun için yapmanız gerekenleri de size aktaracağız. İşte yeni BES kesintileri ve bilmeniz gerekenler.

Otomatik BES kesinti tutarı ne kadar?
Bireysel emeklilikte (BES) zorunlu katılımı öngören sistemde dün gece itibariyle ilk kesinti yapıldı. Zorunlu bir diğer adıyla otomatik BES’in şartlarını taşıyan tüm çalışanlar sisteme dahil oldu. Yani herkesin maaşında kesinti var.

Ödenecek katkı payları, çalışanların prime esas kazançlarının %3 oranında olup, her ay çalışanın maaşından otomatik olarak kesilecek. (Aylık brüt kazanç toplamı en fazla SGK tavanı kadar)

Otomatik BES’te yaş sınırı var mı?
1972 ve üstü doğumlu çalışanlar sisteme girecek. Yani 45 yaş altı çalışanlara zorunlu bireysel emeklilik sistemine dahil olacak. Bu yaş üstü sisteme dahil olmayacak. Hali hazırda çalışanlardan 45 yaş altında olanlar da bireysel emekliliğe otomatik katılacak.

Zorunlu BES’ten çıkış hakkı var mı?
Zorunlu BES’in iptal edilme hakkı var ancak bunun için yasal bir süre bulunuyor. Çalışanlar, emeklilik planına dahil edildiğinin kendisine bildirildiği tarihten itibaren 2 ay içerisinden otomatik BES iptali için başvuruda bulunabilecekler. Katılımcılar, cayma süresinden sonra da sistemden istedikleri zaman çıkış yapabilecekler.

Zorunlu BES’ten çıkış bildiriminin emeklilik şirketine ulaşmasını müteakip on iş günü içinde çalışanın ödediği katkı payları, varsa hesabında bulunan yatırım gelirleri ile birlikte çalışana iade edilecek. Emeklilik halinde ise hesabındaki birikimi en az 10 yıl süreli yıllık gelir sigortası sözleşmesi kapsamında almayı tercih eden çalışana birikiminin yüzde 5'i oranında ek devlet katkısı teşviki verilecek.

Kesinti ne kadar olacak?
Prime esas kazancın yüzde 3'ü kadar kesinti bireysel emeklilik sistemine dahil edilecek. Bu oranı iki katına kadar artırmaya, yüzde 1'e kadar azaltmaya veya katkı payına maktu limit getirmeye Bakanlar Kurulu yetkili olacak. En düşük kesinti 53 lira, en yüksek 340 lira olacak.

Belirlenmiş olan %3’lük tutardan daha fazla katkı payı ödemesi yapabilir miyim?
Evet. Alt limit, prime esas kazancın %3’lük kısmı olarak belirlenmiş olup üst limit çalışanın isteğine bağlı olarak belirlenecebilecek.

Katlı payları fonları nasıl değerlendirilecek?
Katkı payları yapılan tercih doğrultusunda öncelikle 2 aylık süre boyunca faizli ya da faizsiz fonlarda değerlendirilecek, akabinde ise standart fonda yatırıma yönlendirilmeye devam edecek. (Şirket tercihini faizli fonlardan yana kullanmıştır)

Bireysel emeklilik şirketine katkı payı ödemeleri ne zaman yapılır?
Maaş ödemesini takip eden ilk iş günü bireysel emeklilik şirketine katkı payı ödemeleri işveren tarafından aktarılır.

Katkı payı ödemeye ara verme hakkım var mıdır?
Evet. Talep tarihinden itibaren azami 3 aylık süre için ara verme uygulanabilir. Bu sürenin bitiminden önce ve bitimi esnasında tekrar ara verme talebinde bulunulması mümkündür.

Hali hazırda sisteme kayıtlı olanlar ne olacak?
Mevcut bir bireysel emeklilik hesabı bulunanlar da otomatik olarak sisteme girecek. İsteyen iki BES'i de bir arada devam ettirebilecek veya 2 ay sonra zorunlu BES'te cayma hakkı kullanılarak mevcut BES'le devam ettirebilecek. Mevcut BES'i iptal edip yeni sisteme geçerseniz, geçmişe yönelik haklarınız iptal olur, otomatik sistem sözleşmesindeki haklar geçerli olur.

Emeklilik hakkı nasıl kazanılır?
Otomatik katılım sisteminde en az 10 yıl bulunan ve 56 yaşını tamamlayan çalışanlar emeklilik hakkı kazanır.

Otomatik katılım sisteminde devlet teşviki var mıdır?
a. Çalışan sistemde kaldığı için 1.000 TL’lik teşvik alır (Emeklilik şartlarını sağlaması durumunda hak edilir).

b. Çalışan, yapılan aylık ödemelerin %25’i kadar (takvim yılındaki toplam brüt asgari ücretin %25’i ile sınırlı olmak kaydıyla) devlet katkısı alır.

c. Çalışanın emeklilik şartlarını hak kazanması ve toplu ödeme almayıp en az 3 yıl maaş bağlanmasını talep etmesi halinde toplam birikimin %5’i kadar ilave devlet teşviki uygulanır.

Her iki bireysel emeklilik sözleşmesi için devlet katkısı alabilir miyim? Evet. Her iki bireysel emeklilik sözleşmesi ayrı değerlendirildiği için ikisinden de %25 oranında devlet katkısı almayı hak kazanırsınız (takvim yılındaki toplam brüt asgari ücretin %25’i ile sınırlı olmak kaydıyla)