29 bin lise mezununa mali müşavirlik yolu açılıyor
Türk Ticaret Yasa tasarısına göre, ön lisans seviyesinde eğitim görenler ile ticaret lisesi mezunu serbest muhasebeciler, açılacak sınavda başarılı olmaları halinde mali müşavirlik yapabilecek
Hükümet, sayıları 29 bin olan serbest muhasebecilere mali müşavirlik yolunu açmaya hazırlanıyor. TBMM Genel Kurulu'nda olan Türk Ticaret Yasa tasarısının yasalaşması halinde serbest muhasebecilerin çalışma alanları çok daralacak. Basel 2'nin de devreye gireceği düşüncesiyle hükümet bir sınavla serbest muhasebecilere mali müşavir olma hakkını verecek. Öte yandan, hazırlanan kanun taslağında mayıs ayında seçim süreci başlayacak olan Türkiye Serbest Muhasebeci, Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliği'nin (TÜRMOB) delege sistemi değiştiriliyor.
Serbest muhasebeci ve mali müşavirliğe ilişkin yasal düzenleme 1989 yılında çıkarılan 3568 sayılı yasada düzenleniyor. Bu yasaya göre ön lisans seviyesinde öğrenim görmüş kişiler ile ticaret lisesi mezunları serbest muhasebecilik yapıyorlar ancak "mali müşavir" unvanını kullanamıyorlar. Daha çok şirketlerin kaydını tutuyorlar, denetim yapma yetkileri yok. Serbest muhasebeci mali müşavir olabilmek için ise hukuk, iktisat, maliye, işletme, muhasebe, bankacılık, kamu yönetimi ve siyasal bilimler dallarında eğitim gören fakültelerden mezun olmak gerekiyor. Mali müşavirler bağımsız rapor hazırlayıp denetim yapabiliyorlar.
TÜRMOB'un kayıtlarına göre şu anda 29 bin serbest muhasebeci ve 40 bin 757 serbest muhasebeci mali müşavir bulunuyor.
Maliye Bakanlığı "serbest muhasebecilik, serbest muhasebeci mali müşavirlik ve yeminli mali müşavirlik kanununda değişiklik yapılması hakkında" bir kanun taslağı hazırladı. 15 maddeden oluşan bu taslağın geçici 11. maddesinde, bu yasal düzenlemeden önce serbest muhasebeci olanların açılacak sınavlara girmeleri ve başarılı olmaları halinde mali müşavir unvanına sahip olmalarının önü açılıyor. Kanun yürürlüğe girdikten sonra serbest muhasebeciler iki yıl içinde açılacak serbest mali müşavirlik sınavına, serbest muhasebecilik stajına devam edenlerden başarılı olanlar da bu tarihten itibaren yine iki yıl içinde açılacak mali müşavirlik sınavlarına girmeye hak kazanacaklar. Bu sınavlarda başarılı olamayanlar ise serbest muhasebeci unvanı ile çalışabilecekler ancak mali müşavir unvanını kullanamayacaklar.
Seçim sistemi değişiyor
Taslakta TÜRMOB'un seçim sistemi de değiştiriliyor. TÜRMOB'da mayıs ayında odalarda seçim süreci başlayacak ve ekim ayında da genel başkanlık seçimi var. 75 bin üyesi olan TÜRMOB'da mevcut sistemde 3 bin delege bulunuyor ancak yasa değişikliği ile bu 1100 delegeye inecek. Bir de yine taslağın geçici 10'ncu maddesinde üst üste iki dönem yönetim kurulu üyeliği yapmış olanların iki seçim dönemi geçmedikçe aynı göreve yeniden seçilemeyeceklerine ilişkin bir düzenleme yer aldı. Taslağa göre yasal düzenleme yürürlüğe girdiği tarihten sonra yapılacak ilk seçimlerden itibaren bu hüküm uygulanacak. Böylece TÜRMOB Başkanı Mehmet Timur, İstanbul Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası (İSMMM) Başkanı Yahya Arıkan ve TÜRMOB yönetim kurulu üyelerinin yeniden aday olmalarının önü kapanacak.
İSMMM Başkanı Arıkan, serbest muhasebecilere mali müşavirlik hakkının verilmesini kendilerinin istediğini ancak bu hakkın sınavsız verilmesini istediklerini söyledi. Taslağın hazırlanış biçimini eleştiren Arıkan, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) yasa değişikliği zamanında Sanayi Bakanlığı ile işbirliği yapıldığını aynı işbirliğini kendilerinin de istediğini söyledi. Özellikle seçimlere ilişkin maddelerde Anayasa'ya aykırı hükümler olduğunu ifade eden Arıkan, yeni yasal düzenleme için acele edilmemesini istedi.
'Lise mezunları da avukat olsun o zaman'
Ahmet Karabıyık - Referans Gazetesi
3568 sayılı Serbest Muhasebecilik (SM), Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik (SMMM) Ve Yeminli Mali Müşavirlik (YMM) Kanunu'nda yeni bir değişiklik yapılması gündemde. Buna göre; SM'lere SMMM olabilme hakkı tanınıyor.
Önce mevcut duruma bir bakalım. Yürürlükteki 3568 sayılı kanuna göre lise (ticaret ve maliye meslek) ve yüksekokul (önlisans) mezunları staj şartını yerine getirdiklerinde SM olabilmekteler.
SMMM için ise lisans seviyesinde eğitim şartı söz konusu. Hukuk, iktisat, maliye, işletme, muhasebe, bankacılık, kamu yönetimi ve siyasal bilimler dallarında en az lisans seviyesinde mezun olanlar iki yıl SMMM veya YMM gözetiminde staj yaparak (sınavla) SMMM ruhsatına sahip olabiliyorlar.
Peki aynı konuda faaliyet gösteren bu iki mesleğin farkı nedir? Yani SM, SMMM'nin yaptığı hangi işi yapamıyor. Bana sorarsanız hemen hiçbir fark yok. Lise mezunu SM, üniversite mezunu SMMM'nin yaptığı her işi yapıyor.
Lisans mezunu şartı aranmalı
Muhasebecilik hizmeti alan yüzbinlerce esnaf ve şirket için önemli olan defterlerinin tutulması aylık ve yıllık beyannamelerinin imzalanarak vergi dairesine gönderilmesi. Ee, bunu her ikisi de yaptığına göre geriye ne kalıyor o zaman.
- Daha çok büyük ölçekteki firmaları ilgilendiren kanunun (2/A) maddesinin (b) ve (c) bentlerinde belirtilen (YMM'lerin de yapabildiği) işler kalıyor...
- Muhasebe sistemlerini kurmak, geliştirmek, işletmecilik, muhasebe, finans, malî mevzuat ve bunların uygulamaları ile ilgili işlerini düzenlemek veya bu konularda müşavirlik yapmak.
- Yukarıdaki bentte yazılı konularda, belgelerine dayanılarak, inceleme, tahlil, denetim yapmak, malî tablo ve beyannamelerle ilgili konularda yazılı görüş vermek, rapor ve benzerlerini düzenlemek, tahkim, bilirkişilik ve benzeri işleri yapmak.
Öncelikle şuna karar verilmeli. Mesleki ruhsat için lisans mezunu şartı herkes için aranmalı mı? Bana göre aranmalı. TÜRMOB'un da bu konuda çalışma yaptığını ve meclise sunduğunu biliyorum. SM mesleği, önceden SM ruhsatını almış kişilerin kazanılmış hakları korunarak tamamen kaldırılmalı.
Avukatlık, eczacılık gibi meslekler için nasıl asgari lisans eğitimi-uzmanlık öngörülmüşse ve mesleklerini lise ve yüksekokul mezunları ile paylaşmaları söz konusu değilse aynı durum SMMM (mali müşavirlik) için de artık gerçekleşmeli.