UYAP, tıkanma noktasına geldi
'Sanal yargı', avukatları adliyeye hapsetti
Yargının hızını artırmak için kurulan sistem, tıkanma noktasına geldi. E-devlet'in önemli bir ayağı olan Ulusal Yargı Ağı Projesi (UYAP), adliyelerde büyük sıkıntılara yol açıyor.
Ağır işleyen yargı sistemini hızlandırması hedeflenen UYAP, büyük zaman kaybına sebep oluyor. Avukatların verdiği bilgiye göre, internet bağlantısı, elektrik kesintisi ve adliye personelinin yeni teknolojiye ayak uyduramaması yüzünden yarım saatte açılacak bir dava için günlerce beklemek gerekiyor. Hukuk bürolarında çalışan ve adli işleri takip eden yüzlerce genç avukat, saatlerce sırada beklemekten rahatsız. İstanbul, Ankara ve Trabzon gibi Türkiye'nin birçok yerinde çalışan genç avukatlar, 'sistem çökse de kurtulsak', 'havada bulut UYAP'ı unut' gibi ifadelerle dert yanıyor.
Otuzun üzerinde adliyesi bulunan ve dünya üzerinde en çok avukatı olan ikinci şehir niteliğindeki İstanbul'da, UYAP sistemindeki aksaklıklardan en çok genç avukatlar muzdarip. Usta avukatlar, mesleği yeni öğrenen gençlere adliyelerde dava açma ve icra takibi işlerini yaptırıyor. Bir günde farklı ilçelerdeki adliyeler arasında mekik dokuyan mesleğin yenisi avukatlar, çalışmayan UYAP yüzünden mağdur ediyor. Sadece bir icra takibi başlatmak için bir hafta boyunca adliyeye giden İstanbul Barosu avukatlarından Halim Yılmaz, "Adliyeye gittiğimde UYAP durmuştu. Neden çalışmadığını sorduğumda 'hava bulutlu olduğu için' cevabını aldım. Uydudan yapılan bağlantı, kapalı havada kesiliyormuş. Biz de avukat arkadaşlarla 'havada bulut, UYAP'ı unut' diye espri yapıyoruz. Bu şartlar altında çalışmak avukatlara işkenceye dönüşüyor." dedi. Trabzon'da avukatlık yapan Tuba Hürsoy da her gün en küçük işlem için saatlerce beklediklerini, sistemin çökeceği korkusu yaşadıklarını söyledi. "Bazen işler o kadar uzuyor ki, 'sistem çökse de kurtulsak' diyoruz." diyen Tuba Hürsoy, UYAP'ın çalışmamasından mağdur olduklarını ifade etti. Günde en az üç adliyeye gittiğini belirten İstanbul Barosu'nun genç avukatlarından Tayyibe Kaygısız, "Hangi adliyeye gitsek bekliyoruz. Özellikle Bakırköy Adliyesi'nde vezne ve tevzi bürosunda saatlerce sıradayız. Hem yer küçük hem de sistem yavaş." şeklinde konuştu. En son Ankara Bölge İdare Mahkemesi'nde küçük bir işlem için gün boyu beklediğini dile getiren avukat Eylem Gülmez, Türkiye'nin genelinde böyle bir sorunun yaşandığına dikkat çekti. Amasya Barosu'na bağlı avukat Rana İşler de sabah 09.00'da başlaması gereken duruşmaya saat 17.00'de başlayabildiklerini, hakimlerin buna gerekçe olarak da UYAP'ın yavaş işlemesini gösderdiğini aktardı.
UYAP'la 70 bin kişiye aynı anda hizmet planlanmıştı
Adalet Bakanlığı verilerine göre, UYAP Projesi'ne Eylül 2000'de başlandı. Aralık 2001'de tamamlanarak işletime alındı. Taşra teşkilatıyla bağlantı kuruldu. Türkiye çapındaki 30 bin Adalet Bakanlığı personeline bilgisayar ve UYAP uygulama ve doküman yönetim sistemi, ayrıca 13 bin personele temel bilgisayar eğitimi verildi. Mayıs 2007 itibarıyla 220 birimde gerekli donanımlar temin edildi. Bu birimlerde internet, e-mail ve UYAP uygulamalarının merkezi sistem üzerinden kullanılabilmesi sağlandı. İnternet üzerinden aynı anda gelecek 70 bin avukat ve vatandaşa bakabilecek merkezi sistem odası ve felaket durumunda devreye girerek 10 bin kullanıcıya hizmet verecek acil durum merkezi ile bu faaliyetlerin devamını sağlamak amacıyla bütün ağır ceza merkezlerinde teknik ofisler kuruldu. İstanbul'daki UYAP bağlantısı da 2007'de 30'un üzerindeki adliyede yaygınlaştırıldı.
Personelin teknik bilgisi çok zayıf
"UYAP düzgün işlese iyi bir sistem." diyen Genç Avukatlar Birliği Başkanı Hasan Kılıç, gecikmelerin hak kayıplarına sebep olduğunu vurguladı. Altyapı sorunu için girişimde bulunulduğnu belirten Kılıç, sistemin donduğunu ve saatlerce geri gelmediğini anlattı. Teknik altyapı, teknoloji konusunda bilgisi olmayan personel sebebiyle sıkıntıların ortaya çıktığını kaydetti. Adliyeleri kilitleyen ciddi bir sorun yaşandığına dikkat çeken Kılıç, bazı hâkim, savcı ve avukatların da UYAP'la ilgili bilgi sahibi olmadığını aktardı.
Büşra Erdal