18 yaş altında geçen işçilik süreleri, memur emekliliğini etkiler mi?
18 yaşını doldurmadan önce prim ödemek suretiyle işçi olarak çalışılan süreler memurların hizmet süreleri ile bütünleştirilir, emeklilik hizmet sürelerinin toplamında değerlendirilir, emeklilik yaş gruplarının belirlenmesinde dikkate alınır. Ancak, intibak işlemine dahil edilmez.
Soru: Merhaba,01.08.1990 doğumluyum. 25.07.2007 ssk girişliyim. 945 gün özel sektörde çalıştım. Doğum günüme kadar 84 gün doğum günümden sonra da 01.08.2008 tarihinden 18.08.2008 tarihine kadar 18 gün primim ödenmiş. Geri kalan 843 gün ise 2010-2015 tarihleri arasında(Bu detayı şu yüzden veriyorum 01.08.2008 tarihinde 18 yaşını doldurduğumdan 18 yaş altı sigorta işe ne kadar yarar bilmiyorum). 2015 temmuz ayında ise memuriyete başladım. Ben prim gün sayımı doldurup memuriyetten istifa etmeyi düşünüyorum. Şu anda özel sektör ve memuriyet toplamı 3297. Bu 3297 prim gün sayısı kaç gün olunca primi doldurup sadece yaşı bekleyebilirim. Teşekkürler.
Detaylar/Değerlendirmeler:
Hizmet bütünleşme;
2008 yılı Ekim ayından önce çalışmaları olanlar için 2829 sayılı Kanun hükümlerine göre,
2008 yılı Ekim ayından önce işçi, esnaf, memurluk gibi hizmetleri olmayanlar için ise 5510 sayılı Kanun hükümlerine göre,
Hizmetler tek bir yapıda birleştirilmekte ve emeklilik işlemleri toplam hizmet üzerinden yapılmaktadır.
Ayrıca, 4857 sayılı İş Kanununda 18 yaşını doldurmamış kişilerin de çalışabilecekleri Madde 71 hükmü ile "Onbeş yaşını doldurmamış çocukların çalıştırılması yasaktır. Ancak, ondört yaşını doldurmuş ve ilköğretimi tamamlamış olan çocuklar, bedensel, zihinsel ve ahlaki gelişmelerine ve eğitime devam edenlerin okullarına devamına engel olmayacak hafif işlerde çalıştırılabilirler." ibaresi ile açıklanmıştır.
5434 e tabi memurlar açısından;
Memurların, memurluktan önce geçen işçi statüsündeki çalışmalarının hangi yaşlarda geçip geçmediğinin bir önemi bulunmaz. İşçi olarak çalışırken Sosyal Güvenlik Kurumuna tüm sigorta kollarına tabi primleri yatırılmış ise, bu kişinin 18 yaş altı da olsa bu şekilde geçen hizmetleri bütünleşir ve memur statüsünden emekli olduklarında toplam hizmetlere dahil edilir.
İşçilik dışında, memurlukta da 18 yaş altında geçen hizmetlerin kabul edilmesine yönelik istisnalar bulunur.
Bu durum şayet memur olmadan bir meslek veya sanat okulunu bitirip kaza-i rüşt kararı alıp bu öğrenimleriyle ilgili memurluk görevine başlayanlarda 18 yaş aranmaz. 18 yaşından önce de memurluğa başladıkları kabul edilir ve bu süreler toplam hizmetlere dahil edilir.
Memurların emekliliğinde sigortalılık başlangıcının bir önemi bulunmaz, sigortalılık başlangıcı işçilere bağlanacak olan emekli aylığında dikkate alındığından, bunlar hakkında 18 yaşın doldurulmasından önce geçen süreler sigortalılık başlangıcı olarak esas alınmaz, ancak yine de hizmet olarak esas alınır. Yine işçilerde 1981 yılı öncesinde de sigortalılık başlangıcı olarak sayılmakta, bu tarihten sonra sayılmamaktadır.
Memurların 18 yaşından önce geçmiş olan işçilik süreleri, memurluk süreleri ile birleştirilir. Bu birleştirme neticesinde de, bu süreler memurların emeklilik hizmet ve emeklilik yaş gruplarının tespitinde kullanılır.
5510 a tabi memurlar açısından;
5510 sayılı Kanunda sigortalı sayılma 18 yaşını doldurmayla başlamakta, 18 yaşını doldurmayanlar bu Kanunda sigortalı sayılmamaktadır.
Ancak, kaza-i rüşt kararı bulunanlarda, yine 18 yaşının bitirilmesi şartı aranmamaktadır. Kaza-i rüşt kararı olmaksızın 18 yaşından önce geçen süreler hizmet olarak kabul edilmemektedir. Şayet memurun, memurluk öncesinde 18 yaşın altında geçen sigortalı süreleri varsa hizmet olarak sayılmaktadır.
İntibak işlemi yönüyle:
5434 e tabi memurların sigortalı çalışmalarının intibak işlemine tabi tutulması, 5434 sayılı Kanunun Ek Madde 18 hükmü gereği olmaktadır. Bu maddede, açık olarak 18 yaşından önce geçen sigortalı çalışmalarının intibak işlemine tabi tutulmayacağı belirlenmiştir.
Sonuç değerlendirmemiz olarak;
Memurların, memuriyet öncesinde 18 yaşının altında geçen sigortalı süreleri memurların hem hizmet, hem de emeklilik yaşının tespitinde sayılır, ancak bu süreler memurun emeklilik intibak işlemlerinde sayılmaz.
İş Kanunu hükümlerinde de, 18 yaşının altında sigortalı olarak çalışılmasının mümkün olduğu belirtilmiştir, bu nedenle çalışılan bu sürelerin hizmet sayılmama gibi bir durum söz konusu değildir
Durumunuzla ilgili olarak da şunları söyleyebiliriz. Emeklilik şartlarınız olarak 60 yaşınızı doldurmanız gerekir. Ayrıca hizmet olarak 25 hizmet yılınızı tamamlamanız gerekir. 18 yaş altındaki sigortalı süreleriniz dahil diğer sigortalı süreleriniz toplamı ile memurluk hizmet toplamınızın 25 tam yıl olması kaydıyla (hizmet yılı toplamının 9000 gün olması gerekir, yani 25 yıl hizmet) hizmet olarak emeklilik şartlarını taşımış olursunuz ve isterseniz 60 yaşınızı dolduracağınız tarih itibariyle emekli aylığı bağlanması talebiyle mevzuata uygun olarak istifa edebileceğinizi değerlendirmekteyiz.
Ayrıca, istifa etme düşünceniz olduğunda Kurumunuzdan toplam hizmet hesaplamasını yaptırmanızı tavsiye edebiliriz.