Kurumlar, memuru malul olarak emekliye zorlayabilir mi?

Göreve başladıktan sonra malul duruma düşen, ancak görevini veya başka bir görevi yapabilecek olan memuru isteği olmadan emekliye sevk edebilir mi?

Detaylar:

5434 sayılı Kanun Madde 44 hükmüne göre tedavisi imkansız hastalıktan dolayı görevlerini yapamayacak duruma gelenlere Malul denmektedir.

5510 sayılı Kanun Madde 25 hükmüne göre de, çalışma gücünün en az % 60'ını veya vazifelerini yapamayacak şekilde meslekte kazanma gücünü kaybetmiş olan memurlar malul sayılmaktadır.

Memurların malul kapsamına girip girmediğinin kararının alınmasında son yetkili mercii Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Kurulu olmaktadır.

Malul olan ve tedavi altında olan bir memurun azami çalışabileceği süreler de bulunmaktadır. 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu Madde 105 hükmü hastalıkları dolayısıyla memurların azami görev yapabilecekleri süreleri belirlemiş bulunmaktadır.

Yani memurların sıhhi izin sürelerinin ne kadar olacağını hastalıklara göre belirlemiştir.

Madde 105 kuralları:

Memur hakkında düzenlenen sağlık raporlarına göre kanser, verem ve akıl hastalığı gibi uzun süreli bir tedaviye ihtiyaç gösteren hastalığı halinde memur on sekiz aya kadar özlük hakları korunmak suretiyle sıhhi izinli sayılırlar.

Bu hastalıklar dışındaki diğer hastalık hallerinde ise on iki aya kadar sıhhi izinli sayılırlar.

Ayrıca, bu süreler sonunda hastalığının devam ettiği yine sağlık kurulu raporu ile tespit edilmesi kaydıyla bu süreler bir kat uzatılmaktadır. Yani 18 ay 36 aya, 12 ay da 24 aya kadar uzatılmaktadır.

Şayet bu süreler sonunda da memurun iyileşemeyeceğine dair yine bir sağlık kurulu raporu düzenlenmesi halinde memur hakkında emeklilik işlemi uygulanmaktadır.

Memurlar görevi sırasında veya görevinden dolayı bir kazaya veya saldırıya uğrayan veya bir meslek hastalığına tutulan memur ise iyileşinceye kadar izinli sayılırlar. Bu durumda olanlar hakkında bir süre aranmaz.

TSK. personelinin sıhhi izin süreleri ise 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu Madde 128 hükmünde belirlenmiştir. Bu maddede belirtilen süreler dolduktan sonra subay ve astsubaylar hakkında malullük işlemleri uygulanır.

Bu bağlamda;

Memurlar sıhhi izin sürelerinin dolmasından sonra iyileşemezlerse ve bu durumları hakkında bir sağlık kurulu raporu düzenlendiği takdirde malullük işlemini Sosyal Güvenlik Kurumu ve Kurumları uygular.

Bunun dışında Kurumlar bir memuru talep olmadan malul olarak emekli edemezler. Yani herhangi bir görevde çalışan bir memur malullük oranı ne olursa olsun sıhhi izin süreleri dolmadan veya kendi istekleri olmadan malulen emekliliğe zorlanamayacaklarını değerlendirmekteyiz.

Emekli Sandığı Kanununun 44. maddesine göre, tedavisi imkansız hastalıktan dolayı görevlerini yapamayacak duruma gelenlere "malul" denmektedir. Bu halde malulen emeklilik işlemleri uygulanmaktadır. Ek 22. maddede ise, sağlık izinlerini kullandıktan sonra göreve başlayanların sağlık izinli olarak geçirdikleri sürelerin fiili hizmet müddeti sayılmayacağı hüküm altına alınmıştır.

657 sayılı Kanunda ise, kanser, verem ve akıl hastalığı gibi uzun süreli tedavi gerektiren hastalık halinde 18 aya, diğer hastalık hallerinde ise 12 aya kadar aylıksız izin verilmesi öngörülmüştür. Hastanede, yatarak görülen tedavi süreleri, 18-12 aylık sürelere dahildir. Bu sürede iyileşmeyen memura, aynı sürelerde bir daha izin verilir. Bu sürenin sonunda da iyileşmeyenler emekli edilir.

Bu nedenle, sonuç bağlamında;

- Sağlık durumlarıyla ilgili olarak sıhhi izin süresini doldurmayan memurlar Kurumlarca görevleri ile ilişikleri kesilemez, ancak görev sırasında sağlık durumuyla ilgili rapor kullanarak bu raporlar sıhhi izin süresini doldurursa resen malulen emeklilik işlemleri yapılır.

- Sağlık durumlarında Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Kurulu yetkili kurul olarak, sağlık kurulu raporu mevcutsa bu raporu incelemekle mükelleftir. Sağlık Kurulu memuru malul kabul ederse Kurumlar tarafından ilişik kesilir. Veya başka görevler yapabilir durumunu kabul ederse memurluğa devam edilir. Yani, memurluğa başlamada memurluk süresince belirli görevi yapmak koşulu ile göreve girilmez. Memurluk süresince farklı görevler üstlenerek memurluk yapılabilir. Bu durumda da sağlık durumunun engel olmayacağı başka bir görev yapılabilir. Örnek; şoförlük görevi sağlık durumu şoförlük görevini yapmaya engel ise bu görev dışında başka bir görev yapılabilir, dolayısıyla da farklı memurluk hizmetinden alıkonulamayacağını değerlendirmekteyiz.

Memurlar sıhhi izin sürelerinin dolmasından sonra iyileşemezlerse ve bu durumları hakkında bir sağlık kurulu raporu düzenlendiği takdirde malullük işlemini Sosyal Güvenlik Kurumu ve Kurumları uygular.

Bunun dışında bir memuru Kurumlar malul olarak emekli edemezler. Yani bir şoför olarak görev yapan memur, santral memuru olarak görev yapan bir memur, büro hizmetlerinde görev yapan bir memur malullük oranı ne olursa olsun sıhhi izin süreleri dolmadan veya kendi istekleri olmadan malulen emekliliğe zorlanamayacaklarını değerlendirmekteyiz.