Hangi bölgelerde deprem riski var? Prof. Naci Görür yanıtladı
Hatay'da art arda meydana gelen 6,4 ve 5,8 büyüklüğündeki depremler, enerji aktarımına neden olur m? Bölgede yeni depremler bekleniyor mu? Hangi illerde hareketlilik yaşanabilir? NTV canlı yayınına katılan Jeolog Prof. Dr. Naci Görür yanıtladı.
Kahramanmaraş depremlerinde en çok hasar alan kentlerden biri Hatay'dı. Kent bir önceki depremin yaralarını sarmaya çalışırken dün akşam saatlerinde yeniden sarsıldı.
Prof. Dr. Naci Görür, Hatay'daki 6,4 büyüklüğündeki depremin ardından NTC canlı yayınına katılarak soruları yanıtladı.
Prof. Dr. Naci Görür'ün açıklamalarından satır başları:
"Bir yerde deprem olduğu zaman açığa çıkan enerjinin bir kısmı da o fayın uzanımına göre örneğin kuzey güney uzanıyorsa bir kısmı kuzeyine bir kısmı güneyine enerji transfer edilir. Yani tümüyle enerji boşalıp atmosfere dağılmaz. Bir kısmı iki uca doğru transfer edilir.
Kahramanmaraş depremleri olduğunda dedik ki güneyde Adana havzasına ve Hatay yöresine dikkat etmek gerekiyor. Oralarda da kırılmamış faylara enerji transferi olacağı için kırılıp deprem üretebilirler. Şimdi Hatay'da bu deprem oldu. 6,4 küçük değil. Daha Türkiye sınırları içerisinde Ölüdeniz fayında yani Maraş'tan Hatay'a kadar olan kısımda büyük bir deprem beklemiyoruz. Belki Türkiye sınırları dışarısında olursa o da bizi şu an pek ilgilendirmiyor.
Adana'da biraz dikkatli olmak gerekiyor. Orayı bekliyoruz çünkü orada Doğu Anadolu fayının kolları var. Oraya enerji transfer edilmiş olabilir, onlardan biri tetiklenmiş olabilir ve deprem üretebilir. Adana'da dikkatli olmak lazım.
Bir bu Maraş depremleri özellikle Malatya civarlarında Sürgü fayı kırılınca 7.6, belki Malatya fayı batısında, kuzeyinde Ovacık fayı ve daha doğuya doğru gidince Karakoçan fayında da biraz enerji transferi olmuş olabilir. Oralara da dikkat edilmesi lazım. Hem halk bilsin, hem yerel yönetimler bilsin yani bir bakıma teyakkuzda olmak bakımından.
DEPREMSİZ BİR DÖNEME GİRİLECEK
İki büyük deprem bölgedeki fay sistemlerini zorladı. Bölge hareketli bu zaman içerisinde durulacaktır. Burada halkı rahatlatacak bir şey söyleyeyim. Adana'da belirli bir deprem olduktan sonra, olma ihtimali var. Kıbrıs'ta da var. Adana veya Kıbrıs'ta bizim beklediğimiz depremler olduğu zaman. Bir de Bingöl Karlıova'yla Göynük arasında depremler olduğu zaman Doğu Anadolu büyük ölçüde enerjisini bitirmiş olacak. Dolayısıyla Doğu Anadolu fayının etrafında olan bütün kentler büyük bir depremle karşı karşıya kalmayacak.
Diyelim ki Erzincan ile Bingöl arasındaki Yedisu fayı depremi üretip İstanbul depremi de olup biterse uzun zaman boyunca Kuzey Anadolu fayı boyunca da büyük depremler olmayacak. Yani Türkiye bu iki kuşakta depremsiz uzun yıllara girecek. Böylece depreme dayanıklı kentler inşa etme şansı olacak.
TAM ZAMANI BİLİNMİYOR
Düşünün Ölüdeniz fayındaki depremin ardında 7,7 depremin ardından 7,6'lık deprem oldu. Aradaki fark dokuz saatti. Bir hafta da olabilir bir ay da olabilir. Zaman olarak bilemiyoruz. Tam zamanını bilemiyoruz. Öngörüyle söylüyoruz.
HAKKARİ YÖRESİNDE BÜYÜK BİR DEPREM OLABİLİR
Benim bir öngörüm var. Ben Hakkari yöresinde de sıkıntı olabilir diyorum. Maraş depremleri Doğu Anadolu'yu hareket ettirdi ya Arabistan levhası kuzeye doğru gitti. Kuzeyde Hakkari yöresinin sıkıştırmış olabileceğini düşünüyorum. Orayı da bilimsel öngörüyle uyarıyorum. Dikkatli olmak lazım diyorum, zaman söyleyemiyorum.
Doğu Anadolu fayında olan bu hareketler özellikle kuzey kısmında yani Bingöl Karlıova'yla Göynük arasında olabilecek bir hareket ki orada deprem bekliyoruz 7.2. Kuzey Anadolu fayını belli ölçüde kırılmamış kesimini de tetikleyecektir. Unutmayın 1939 Erzincan depremi 1971 Bingöl depremini tetiklemiştir.
Yani bu tetikleme denince bu oluyor arkasına diğeri oluyor diye anlaşılıyor, öyle değil. Enerji transferleri birbirleriyle geometrik ilişkide olan faylarda mümkündür. Ben şimdi bu Doğu Anadolu fayının büyük hareketleri sonucu özellikle Bingöl'den Erzincan'a kadar olan o kesimde de hareket hızlandırmış olabileceğini düşünüyorum."