Emekli ile memura zam ve refah payında merak edilenler

Emeklilikte yaşa takılanlar düzenlemesi kapsamında aylık bağlanan ya da mart, nisan ayında başvuru yapıp bekleyenler temmuz zammı ve refah payı artışından yararlanacak.

Memur maaşlarına 8 bin 77 lira ilave artış getiren yasal düzenleme bu hafta Meclis Genel Kurulu'nda yasalaşarak yürürlüğe girecek.

Zam 1 Temmuz itibariyle yürürlüğe girdiği için memurlara 14 günlük fark da yatırılacak. Temmuz zammıyla oluşan fark bu ay içinde yatırılacak.

Emeklilikte yaşa takılanlar düzenlemesi kapsamında aylık bağlanan ya da Mart, Nisan'da başvuru yapıp bekleyen herkes temmuz zammı, refah payı artışından yararlanacak.

İlave ödeme adı altında yapılan seyyanen zam, diğer mevzuat uyarınca mali hakların belirlenmesine esas ödeme unsurlarının kapsam veya hesabına dahil edilmeyecek. Bu ödeme memurların emekli ikramiyesinde veya işçilerin kıdem tazminatı tavanı hesabında dikkate alınmayacak.

Emekliye, memura zam ve refah payında merak edilen bazı soruların yanıtları şöyle:

1-Memura yapılan 8077 liralık seyyanen kıdem hesabında dikkate alınacak mı?
Kıdem tazminatı hesabında sadece memur maaş katsayısındaki artış dikkate alınacak. Kıdem tazminatı yılsonuna kadar tavanı 23 bin 490 lira uygulanacak.

Bu artış brüt ücreti 20 bin liranın üzerinde olup bu yılın Temmuz-Aralık döneminde kıdem tazminatı almaya hak kazanan çalışanları etkileyecek.

Örneğin, son iş yerinde 10 yıl hizmeti, 25 bin lira brüt ücreti olan bir çalışan Haziran ayında işten ayrılsaydı 199 bin 828 lira kıdem tazminatı alacaktı. Aynı çalışan ağustos ayında işten ayrıldığında 234 bin 898 lira kıdem tazminatı alabilecek.

2-EYT kapsamında Mart ayında dilekçe verip emekli olanlar da yüzde 25 zam alabilecek mi?
EYT kapsamında Mart ayında dilekçe verenler 1 Nisan itibariyle emekliliğe hak kazandı. Emekliye yüzde 25 zamda 4A, 4B, 4C ayırımı bulunmuyor. EYT'liler de dahil bütün emekliler bu oranda zam alacak.

EYT'li olup ister Mart ister Mayıs ayında dilekçe verilsin başvuran herkes temmuz ayındaki emekli maaşı zammı, refah payından yararlanacak. Örneğin, EYT'li olup emekli aylığı 7 bin 550 lira olan 9 bin 437 lira, 8 bin lira 10 bin lira, 8 bin 700 lira 10 bin 875 lira aylık alacak. Kesinlikle EYT'li ayırımı söz konusu olmayacak.

3-Memura yapılan seyyanen zam vergiye tabi olacak mı?
Tüm kamu personeline 15 bin 965 gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutarda (8077 lira) ilave ödeme yapılacak. İlave ödemeye hak kazanma ve ödemenin yapılmasında, personelin aylık veya ücretlere ilişkin tabi olduğu hükümler uygulanacak.

Bu ödeme damga vergisi hariç herhangi bir vergi ve sigorta prim kesintisine tabi tutulmayacak. Seyyanen zam mali hakların belirlenmesinde hesaba dahil edilmeyecek.

4-En düşük emekli aylığı 7500 lirada bir artış oldu mu, yeni zam bu tutara yansıyacak mı?
En düşük emekli aylığı yılbaşına kadar 7500 lira olarak uygulanmaya devam edecek. Yüzde 25'lik zam emeklilerin kök aylıklarına uygulanacak.

Kök aylığı 5 bin lira ve altında kalanların emekli aylıkları Temmuz ayından sonra da 7 bin 500 lira olarak ödenmeye devam edecek. Örneğin kök aylığı 5 bin lira olanın aylığı yüzde 25 zamla 1250 lira artarak 6 bin 260 olacak ama 7500 lira almaya devam edecek.

Kök aylığı 7000 lira olan ise yüzde 25 artışla 8750 lira alacak. İster EYT ister SSK, Bağ-Kur kapsamında daha önce emekli olup kök aylığı 7500 liranın altında olanların buna göre hesap yapması gerekiyor. Kök aylıklar e-devletten görülebilir.

5-En düşük SSK, Bağ-Kur, memur emekli aylığı ne kadar oldu?
En düşük memur emekli aylığı 9 bin 877 liraya çıktı. En düşük emekli aylığı, 2000 öncesi SSK emeklilerinde 7 bin 616 lira, SSK 2000 sonrası 4 bin 720 lira, Bağ-Kur (esnaf) aylığı 5 bin 549 liraya, Bağ-Kur (tarım) 4 bin 268 lira oldu.

En düşük emekli aylığı 7500 liraya yükseldiğinde yüzde 75 oranında dul ve yetim aylığı alanlar 5 bin 625 lira, yüzde 50 oranında hissesi olan 3 bin 750 lira, yüzde 25 hissesi olan da 1875 lira maaş farkı dahil yeni ödeme alacak.

6- Zamlı maaş, aylıklar bu ay yatacak mı?
Yasal düzenleme bu hafta Meclis'ten geçerek yürürlüğe girecek. İlk ödeme 15'inde memur emeklilerine yapılacak. SSK, Bağ-Kur emeklileri de 17 Temmuz ile 28 Temmuz arasında alacak.

Memur emeklisi Temmuz aylığını 1'i ile 5'i arasında aldı. Burada oluşan zam farkı SGK tarafından duyurulacak tarihte yatacak. SSK emeklilerine tahsis numarasına göre maaşlar 9 olanlar her ayın 17'sinde, 7 olanlar 18'inde, 5 olanlar 19'unda, 3 olanlar 20'sinde, 1 olanlar ayın 21'inde yatacak.

7- Memura yapılan zam 15 Temmuz maaşlarına yansıyacak mı?
En düşük memur maaşı 22 bin lirayı, ortalama maaş da 25 bin lirayı aşarken ilave zam tutarı ek bordro olarak yansıyacak. Teklifin bu hafta Meclis'te yasalaşmasının ardından memur zammı hesaplara geçecek.

Yasal düzenleme Resmi Gazete'de yayınlandıktan sonra Bakanlık genelgesi yayınlanacak. Memurlara 15 Temmuz'da yapılan maaş ödemeleri için sistem dün itibariyle kapandı. Yasal düzenleme bu tarihe yetişmediği için fark ek bordro olarak yansıyacak.

8-Memura ilave ödeme sosyal, mali hakları da artıracak mı?
Memura ilave ödeme kıdemde olduğu gibi mali ve sosyal hakların tespitinde esas olan aylık, ücret, zam, tazminat, ödenek, döner sermaye ödemesi, ikramiye hesabında dikkate alınmayacak.

Hasta, yaşlı, engelli yakınlarına bakanlara yapılan sosyal ödemeler ise memur maaş katsayısı ile birlikte artıyor. Buna göre, yaşlı, engellilere yönelik verilen evde bakım desteği 5 bin 97 liraya, sosyal güvencesi olmayan 65 yaş üstüne ödenen aylık da 2 bin 348 liraya çıktı.

9-Memur zammıyla birlikte kim ne kadar maaş alacak?
Kamuda çalışan uzman memur 22 bin 938 lira, uzman öğretmen 29 bin 538 lira, 4/1 öğretmen 26 bin 654 lira, polis memuru 29 bin 525 lira, profesör 48 bin 124 lira, üniversite mezunu şube müdürü 32 bin 451 lira, uzman doktor 54 bin 959 lira alacak. Üniversite mezunu hemşire 26 bin 440 lira, mühendis (1/4) 33 bin 122 lira, kamuda çalışan hizmetli de 20 bin 376 lira alacak.

10-Memur, SSK, Bağ-Kur emeklisi ne kadar refah payı alacak?
Daha önce SSK ve BAĞ-KUR'lularda yüzde 19.77, Emekli Sandığı'nda yüzde 17.55 olarak açıklanan zam oranları yüzde 25'e tamamlanacak.

Yapılan bu düzenlemeyle SSK ve BAĞ-KUR emeklilerine 5.23 puan, memur emeklilerine de 7.45 puan refah zammı yapılmış olacak. Böylece memur emeklilerinin maaş zammı yüzde 25'e çıkartılacak.

HAZAL ATEŞ