Danıştay: Hakim ve savcıların derece terfi sicil fişleri objektif düzenlenmelidir

İlk derece mahkemesi: Gözleme dayalı doldurulan haneler objektif doldurulmuştur.
Davacı hakkında olumsuz olarak görülmeyen hususlar somut bilgi ve belgeye dayandırılması gereken değerlendirmeler iken, olumsuz olarak doldurulan hanelerin yalnızca gözlem ile elde edilebilecek nitelik taşıdığı, davacı hakkında Yargıtay 21. Hukuk Dairesi Başkanı tarafından düzenlenen 14/05/2013 tarihli sicil fişinde de gözleme dayalı bu hanelerde olumsuz yönde benzer değerlendirmelere yer verilerek tercihen yükselebilir kanaatinin belirtildiği, bu durumun dava konusu sicil fişinde yapılan gözlemsel değerlendirmelerin objektif olduğunu ortaya koyduğu anlaşıldığından, işlem hukuka uygundur.

Danıştay: Somut bilgi ve belge şarttır
Hakim ve savcılar hakkında düzenlenen derece terfi sicil fişlerinin her türlü subjektif kaygı ve değerlendirmelerden uzak bir şekilde, sağlam ve güvenilir kaynaklardan elde edilen bilgi ve belgelere dayanarak objektif bir şekilde düzenlenmesi gereklidir.

Bu itibarla, derece terfii sicil fişindeki hanelere yazılan değerlendirme ve düşüncelerin davacının tüm mesleki yaşamı boyunca önemli hukuki sonuçlar doğurabilecek nitelikte olması karşısında, anılan sicil fişinde davacı hakkındaki olumsuz değerlendirmelerin "tutanak, dosya takip formları, inceleme ve/veya soruşturma raporları düzenleme" gibi belgelerle somutlaştırılarak dayanağının ortaya konulmadığı, dolayısıyla hukuken kabul edilebilir somut ve objektif biçimde düzenlenmediği anlaşılan dava konusu derece sicil fişinde hukuka uyarlık, davanın reddi yolundaki İdare Mahkemesi kararında ise hukuki isabet bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

T.C.
DANIŞTAY
BEŞİNCİ DAİRE

Esas : 2021/8709
Karar : 2022/2593
Tarih : 21.04.2022

KARARIN DÜZELTİLMESİNİ İSTEYEN (DAVACI) : ...

KARŞI TARAF (DAVALI) : ...Kurulu / ...

VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU :...İdare Mahkemesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının onanmasına dair Danıştay Beşinci Dairesinin 28/04/2021 tarih ve E:2016/27914, K:2021/1306 sayılı kararının; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :

Dava konusu istem: Davacının, Yargıtay Tetkik Hakimi olarak görev yaptığı dönemde hakkında düzenlenen ...tarihli ...numaralı derece terfi sicil fişinin iptali istenilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ...İdare Mahkemesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararında; davacı hakkında olumsuz olarak görülmeyen hususlar somut bilgi ve belgeye dayandırılması gereken değerlendirmeler iken, olumsuz olarak doldurulan hanelerin yalnızca gözlem ile elde edilebilecek nitelik taşıdığı, davacı hakkında Yargıtay 21. Hukuk Dairesi Başkanı tarafından düzenlenen 14/05/2013 tarihli sicil fişinde de gözleme dayalı bu hanelerde olumsuz yönde benzer değerlendirmelere yer verilerek tercihen yükselebilir kanaatinin belirtildiği, bu durumun dava konusu sicil fişinde yapılan gözlemsel değerlendirmelerin objektif olduğunu ortaya koyduğu anlaşıldığından, davacı hakkında düzenlenen 02/10/2014 tarihli 6 numaralı sicil fişinde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Belirtilen gerekçelerle davanın reddine karar verilmiştir.

Daire kararının özeti: Davalının temyiz başvurusu üzerine Danıştay Beşinci Dairesinin 28/04/2021 tarih ve E:2016/27914, K:2021/1306 sayılı kararıyla, temyize konu karar hukuk ve usule uygun bulunmuş ve kararın onanmasına karar verilmiştir.

KARAR DÜZELTME TALEP EDENİN İDDİALARI :
Davacı tarafından; dava konusu sicil fişinin; objektif, hukuken kabul edilebilir, somut bilgi ve belgelere dayanmadığı, halen (C) terfiyle 1. sınıf bir hakim olarak ...Bölge Adliye Mahkemesinde iş yükü yoğun olan .... Hukuk Dairesinde üye olarak görev yaptığı, daireye ait işler göz önüne alındığında performansının yeterli olduğunun anlaşılacağı, Yargıtay'da uhdesine verilen dosyaların tamamını çıkardığı, işlemin hukuka aykırı olduğu, temyiz aşamasında ileri sürdüğü iddiaların değerlendirilmediği ileri sürülerek Danıştay Beşinci Dairesince verilen kararın düzeltilmesi istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Davalı idare tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ... DÜŞÜNCESİ : Karar düzeltme isteminin kabulü ile usul ve yasaya aykırı olan İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Beşinci Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

Kararın düzeltilmesi dilekçesinde ileri sürülen nedenler, 2577 sayılı Kanun'un geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi hükmüne uygun bulunduğundan, karar düzeltme isteminin kabulü ile Danıştay Beşinci Dairesinin 28/04/2021 tarih ve E:2016/27914 , K:2021/1306 sayılı kararı kaldırılarak uyuşmazlık yeniden incelendi:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY :

Davacı hakkında Yargıtay Tetkik Hakimi olarak görev yaptığı döneme ilişkin olarak ...tarihli ...numaralı derece terfi sicil fişi ''tercihen yükselebilir'' olarak düzenlenmiştir.

Bunun üzerine karar düzeltme istemine konu dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:

Anayasanın 2. maddesinde, Türkiye Cumhuriyeti'nin, toplumun huzuru, milli dayanışma ve adalet anlayışı içinde, insan haklarına saygılı, Atatürk milliyetçiliğine bağlı, başlangıçta belirtilen temel ilkelere dayanan, demokratik, laik ve sosyal bir hukuk Devleti olduğu hükme bağlanmıştır.

2802 sayılı Hakimler ve Savcılar Kanunu'nun 21. maddesinde; "Hakimlik ve savcılık mesleğinde bulunanların derece yükselmelerinin yapılabilmesi için; a) Derecesi içinde iki yıl bulunmuş veya bu Kanuna göre bulunmuş sayılmaları, b) Yükselmeye engel kesinleşmiş mahkeme hükmü veya disiplin cezalarının bulunmaması, c) Ahlaki gidişleri, mesleki bilgi ve anlayışları, gayret ve çalışkanlıkları, gördükleri işlerin birikmesine sebep olup olmadıkları, çıkardıkları işlerin miktar ve mahiyetleri, göreve bağlılıkları ve devamları, üst merciler ve müfettişlerce haklarında düzenlenen hal kağıtları ve sicil fişleri, kanun yolu incelemesinden geçen işleri, örnek karar ve mütalaaları ve varsa mesleki eser ve yazıları ile katıldıkları meslek içi ve uzmanlık eğitimleri göz önünde tutularak Hakimler ve Savcılar Kurulunca ilan edilen derece yükselme ilkelerinde aranan koşulları taşımaları, gerekir." hükmüne, 23. maddesinde; "a) Bölge adliye mahkemeleri Cumhuriyet başsavcıları, bu mahkeme nezdindeki Cumhuriyet başsavcıvekilleri ve Cumhuriyet savcıları; b) Ağır Ceza Cumhuriyet başsavcıları, merkezdeki Cumhuriyet başsavcıvekilleri ve Cumhuriyet savcıları ile bağlı ilçe Cumhuriyet başsavcıları ve Cumhuriyet savcıları; hakkında, 21 inci maddenin (c) bendinde sayılan hususları göz önünde bulundurarak; kovuşturmaya yer olmadığına dair kararlarından ve iddianamelerinden en az beşer adedinin tasdikli suretini de ekleyerek, durumlarının değerlendirilmesine yönelik inceleme sürelerinin bitiminden bir ay önce Hakimler ve Savcılar Kurulunda bulunacak şekilde düşüncelerini belirten bir sicil fişi gönderirler...." hükmüne, 61. maddesinde; " Hakimlik ve savcılık mesleğinde bulunanlara sicil vermeye yetkili olanlar ile bu konuda uygulanacak ilkeler ve sicil fişlerinin şekli bu Kanun hükümlerine göre Hakimler ve Savcılar Kurulunca düzenlenecek yönetmelikte belirlenir." kuralına yer verilmiştir.

2802 sayılı Hakimler ve Savcılar Kanununun 61 ve 121 nci Maddeleri Uyarınca Hakimlik ve Savcılık Mesleğinde Bulunanlara Uygulanacak Sicil Fişleri Hakkındaki Yönetmeliğin 2.maddesinin (e) fıkrasında, Yargıtay Tetkik Hakimleri hakkında sicil vermeye, görevine göre birinci Başkan, birinci başkanvekilleri veya daire başkanlarının yetkili olduğu belirtilmiş; 3. maddesinde; "Sicil fişleri, doldurulurken bütün sorular tam olarak cevaplandırılır. Hakkında sicil fişi düzenlenecek hakim ve savcının; A) Birinci sınıfa ayrılma incelemelerinde "Birinci sınıfa ayrılabilir" veya "Birinci sınıfa ayrılamaz", B) Derece yükselmelerinde yükselmeye layık görülmeyenler hakkında "yükselemez" yükselmeye layık görülenler hakkında: a- "Yükselebilir" b- "Tercihen Yükselebilir" c- "Mümtazen Yükselebilir" şeklinde sicil fişinin 12'nci bölümüne açıkça yazılmak suretiyle görüş bildirilir." kuralına 4.maddesinde ise, "Sicil fişleri düzenlenirken; ilgililerin ahlaki gidişleri, çevre ile ilişkileri, mesleki bilgi ve anlayışları, gayret ve çalışkanlıkları, gördükleri işlerde birikime sebep olup olmadıkları, çıkardıkları işlerin miktar ve mahiyetleri, göreve bağlılıkları ve devamları hususları göz önünde bulundurulur." kuralına yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:

Hakimler ve Savcılar Kanunu'nun 23. maddesi gereğince davacı hakkında düzenlenen 6 numaralı derece terfi sicil fişinin; hakkında soruşturma bulunup bulunmadığı varsa niteliği kısmına,"yoktur", terfi döneminde verilen iş ile çıkardığı iş kısmına, "01/06/2013-15/082014 verilen - çıkan iş: 892", görevdeki yeteneği, mesleki bilgi ve anlayışı kısmına, "yetenekleri, bilgisi sınırlıdır", dosya kavrama, anlatma ve karar yazma yeteneği kısmına, ''vasat'', çalışkanlık derecesi, göreve bağlılık ve devamı kısmına, "vasat", halk arasında nasıl tanındığı ahlakının iyi, yargıçlık şerefine dokunacak şekilde içkiye ve kumara düşkün olup olmadığı, başka görünen kötü alışkanlıklarının olup olmadığı kısmına, "olumsuzluk tespit edilmedi.", giyinişin yargıçlık şerefine uygun olup olmadığı kısmına, "uygundur" , maiyetine söz geçirip geçiremeyeceği, üsleri, meslektaşları ve diğer memurlarla geçimi, halk ile ilişkisi olup olmadığı, özel ve sosyal durumu kısmına, "olumsuzluk tespit edilmedi", üst dereceye yükselmeye layık olup olmadığı kısmına, "Tercihen yükselebilir-B" yazıldığı, davacı tarafından söz konusu sicil fişinin iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

Hakim ve savcılar hakkında düzenlenen derece terfi sicil fişlerinin her türlü subjektif kaygı ve değerlendirmelerden uzak bir şekilde, sağlam ve güvenilir kaynaklardan elde edilen bilgi ve belgelere dayanarak objektif bir şekilde düzenlenmesi gereklidir.

Bu itibarla, derece terfii sicil fişindeki hanelere yazılan değerlendirme ve düşüncelerin davacının tüm mesleki yaşamı boyunca önemli hukuki sonuçlar doğurabilecek nitelikte olması karşısında, anılan sicil fişinde davacı hakkındaki olumsuz değerlendirmelerin "tutanak, dosya takip formları, inceleme ve/veya soruşturma raporları düzenleme" gibi belgelerle somutlaştırılarak dayanağının ortaya konulmadığı, dolayısıyla hukuken kabul edilebilir somut ve objektif biçimde düzenlenmediği anlaşılan dava konusu derece sicil fişinde hukuka uyarlık, davanın reddi yolundaki İdare Mahkemesi kararında ise hukuki isabet bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

KARAR SONUCU:

Açıklanan nedenlerle;

2577 sayılı Kanun'un 49. maddesine uygun bulunan davacının karar düzeltme isteminin kabulüne;

Danıştay Beşinci Dairesinin 28/04/2021 tarih ve E:2016/27914, K:2021/1306 sayılı kararının kaldırılarak Denizli İdare Mahkemesinin 30/12/2015 tarih ve E:2015/522, K:2015/1142 sayılı kararının BOZULMASINA

Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine, 21/04/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.